Ajax haalt koopjes van tientallen miljoenen

Ajax zwaaide Lisandro Martínez na zware onderhandelingen maximaal 62 miljoen euro aan Manchester United. De Argentijnse verdediger zorgt voor een mega-winst bij de Amsterdammers, dat ongeveer de helft van dat bedrag in de opvolger van de Argentijn gaat steken. Cassy Bassey is echter niet de enige zomeraanwinst die tientallen miljoenen kost en nog steeds een koopje is. 

Ajax liet de kassa flink rinkelen. Een kleine maand geleden meldde Arsenal zich voor het eerst met een bod voor Lisandro Martínez. The Gunners begonnen met een bod van ruim veertig miljoen euro op het moment dat Manchester United zich met de transfer ging bemoeien. De Amsterdammers profiteerden maximaal van de directe concurrenten in de Premier League. Dat Manchester United uiteindelijk aan het langste eind trekt, is op basis van het enorme verschil tussen het openingsbod (40 miljoen plus bonussen) en het uiteindelijke akkoord (54 miljoen euro vast, tien miljoen bonussen) bijna geen winst te noemen voor de Engelse grootmacht. Dat Ajax niet opnieuw Zuid-Amerika intrekt voor een vervanger, maar de Engelse Nigeriaan Calvin Bassey van Rangers wil overnemen als vervanger, is wel een nieuwe trend. 

Ajax

Met de transfer van Martínez haalde Ajax wederom rendement uit de scoutingsmissies in Zuid-Amerika. Sinds de aanstelling van Henk Veldmate bij de Amsterdammers ligt er een pijplijn richting de Zuid-Amerikaanse markt. Als gevolg kwamen niet alleen grote aanvallende talenten zoals David Neres (nu Benfica) en Antony richting Amsterdam, maar haalde de landskampioen ook spelers zoals Martínez en Davinson Sanchéz voor het eerst naar Europa. Zowel de Colombiaanse verdediger als Argentijns international werden volgens hetzelfde bewezen concept gehaald: een lage inkoopprijs en een groot potentieel zorgt voor mogelijke mega-bedragen. Dat Ajax dit voetbaljaar lijkt te breken met dat principe om de opvolger van Martínez binnen te hengelen, is daardoor wel opmerkelijk. 

De Amsterdammers hebben met Glasgow Rangers een akkoord gesloten over de transfer van Calvin Bassey. De 22-jarige verdediger, die geboren is in Italië en ook beschikt over een Nigeriaans en Engels paspoort, stapte voor zijn debuut in de Premier League van de jeugd van Leicester City naar Glasgow. Bij de Rangers kreeg de verdediger meteen een kans in het eerste elftal. Na vijftien wedstrijden in zijn debuutseizoen, veertien daarvan als linksback, brak Bassey vorig seizoen definitief door in het team van Giovanni van Bronckhorst, maakte hij zijn debuut voor de nationale ploeg van Nigeria en speelde Bassey zich onder andere door de Europa League-campagne, waar Rangers de finale haalde, in de kijker bij grotere clubs. <

De zesvoudig international van Nigeria zou inmiddels al in Amsterdam zijn voor de medische keuring. Als dat geen bijzonderheden naar boven brengt, zal er snel witte rook volgen. Als de handtekeningen zijn gezet, zet Ajax óók een streep door een belangrijke periode van de club. De tijd dat de Amsterdammers beperkt waren tot de Zuid-Amerikaanse markt om jonge spelers voor het eerste elftal te halen, lijkt voorbij. Niet omdat er geen talenten meer op dat continent spelen, maar vooral omdat Ajax nu de middelen heeft om spelers uit Europese A-landen te halen. Dat leidt tot een nieuwe trend bij Ajax: voor verdediger Bassey (22 miljoen euro + bonussen) wordt een vergelijkbaar bedrag neergeteld als de transfersom die spits Sébastien Haller (22,5 miljoen euro) voor anderhalf jaar de recordaankoop van de Amsterdammers maakte. 

Calvin Bassey

Op basis van de berichtgeving in de media en het recente vertrek van Martínez naar Manchester United is het aan te nemen dat Bassey als centrale verdediger gehaald wordt. De Nigeriaans international is een stuk groter (1,85 meter) dan zijn voorganger en lijkt, in combinatie bovengemiddelde techniek, inzet en spel zonder bal, daardoor de ideale centrumverdediger. Dat terwijl die de jeugdspeler van Leicester City de meeste wedstrijden op het profniveau als linksback in de benen heeft. Van Bronckhorst maakte afgelopen voetbaljaar vijftig keer gebruik van Basssey en verdeelde de posities van de verdediger bijna evenredig: vierentwintig keer speelde Bassey als centrumverdediger, drieëntwintig keer als linksback. In zijn debuutseizoen, waar de Nigeriaans international vijftien wedstrijden voor Rangers bijschreef, speelde hij drie wedstrijden als centrale verdediger. 

Dat wordt niet de enige uitdaging voor Bassey bij Ajax. De centrale verdedigers van Ajax waren onder Erik ten Hag belangrijke passers. Martínez kon door een combinatie van Zuid-Amerikaanse felheid, een hoge handelingssnelheid, goede techniek en het inzicht van een gemiddelde spelmaker daar zowel vanuit de opbouw als vanuit de onderschepping het tempo van het Ajax-spel gelijk houden of verhogen. Martínez gaf daardoor vorig seizoen gemiddeld 92,4 passes per negentig minuten. Dat is meer dan de helft meer dan het gemiddeld aantal passes dat Bassey (42,6 passes per negentig minuten) vorig jaar in de Schotse Premier League afleverde. 

Dat de verdediger een stuk groter en sterker is dan Martínez, betekent niet dat hij ook automatisch beter in de luchtduels is. In de Eredivisie ging Martínez niet alleen veel meer luchtduels aan (5,3) dan Bassey in de Schotse competitie (1,4), de Argentijn won ook veel vaker (70%) dan zijn potentiële opvolger (43%) en zal het voor de Nigeriaans international ook een uitdaging worden om in de kleine ruimtes hetzelfde te brengen als Martínez. 

Miljoenenkoopjes 

Waarom Ajax dik twintig miljoen euro gaat neertellen? De ontwikkeling die Bassey dit seizoen doormaakte onder een Hollandse School-trainer (Giovanni van Bronckhorst, red.) maakt het aannemelijk dat het Nederlandse voetbal hem ligt. De verdediger is nog steeds jong (22 jaar), is een A-international (zes caps) en heeft nog een hoop rek in ontwikkeling, helemaal als hij bij Ajax de kans krijgt om zich te focussen op de technische elementen die in de Engelse (jeugd)opleiding niet centraal staan. Daardoor duurt het misschien een half jaar, of misschien wel langer, voordat Bassey geïntegreerd is in het Ajax-voetbal.
Dat de Amsterdammers een unieke centrale verdediger (linksbenig, snel, sterk én technisch en opbouwend bovengemiddeld) met een Engelse homegrown-status in de gelederen heeft, betekent dat over het algemeen kassa. 

Engelse teams moeten op dit moment acht spelers in de selectie hebben die minimaal drie jaar in een Engelse jeugdopleiding gespeeld hebben. Aangezien er in de top in de Premier League weinig ruimte is voor toptalent, worden homegrown-spelers in het buitenland extra aantrekkelijk – denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van Jadon Sancho en Jude Bellingham bij Borussia Dortmund. Een hoge transfersom is voor een Nederlandse club wel te doen, maar dan moet er zoals Co Adriaanse zei ‘statiegeld’ op zitten. Geld dat je terugkrijgt als je de speler ‘inwisselt’. 

Dat er in Zuid-Amerika niet altijd buitenkansjes zoals Martínez of Sanchez rondlopen, kan altijd gebeuren. Dat er daarnaast niet voor elke positie spelers beschikbaar zijn met een gunstige ontsnappingsclausule, zoals bij Owen Wijndal (tien miljoen euro bij AZ) en Francisco Conceição (vijf miljoen euro bij FC Porto), is eerder de regel dan de uitzondering.
Dat Ajax het zich kan veroorloven om in één transferperiode 32,5 miljoen euro voor Steven Bergwijn betalen, een akkoord met Rangers te sluiten voor mimimaal 22,5 miljoen euro en naar verluidt óók nog 17 miljoen euro voor Brobbey af te tikken voor Brobbey, zorgt dat er in de toekomst nóg hogere bedragen neer worden geteld om spelers uit de Johan Cruijff ArenA weg te lokken. Het risico dat Ajax neemt, is wel een stuk groter. Een koopje van tientallen miljoenen kan immers ook zomaar een enorme financiële strop worden.

TIP: Verdien 3 keer je inleg als Ajax de beker wint!