PSV komt één toptransfer tekort voor Champions League

PSV vreesde voor het Champions League-avondje in Glasgow. Het Ibrox Stadium zat tot de nok toe gevuld met Rangers-fans, die na negentig minuten de morele verliezer was met een 2-2 gelijkspel. Doelman Walter Benitez was de schlemiel bij de Eindhovenaren, die in aanvallend opzicht Noni Madueke óf een toptransfer miste om met de overwinning aan de haal te gaan. Met nog een kleine week tot de return wordt dat puzzelen voor trainer Ruud van Nistelrooy óf technisch directeur John de Jong.

Wie dacht dat PSV in het Ibrox Stadium van Glasgow Rangers een gemakkelijkere avond ging beleven dan in het Stade Louis II van AS Monaco, kwam bedrogen uit. De Schotten waren, gesteund door vijftigduizend uitzinnige fans, niet eens de favoriet voor de eerste wedstrijd in de play-offs voor de groepsfase van de Champions League, hebben op papier een véél mindere ploeg (en minder budget) dan AS Monaco, maar toch wisten de mannen van Giovanni van Bronckhorst het PSV in aanvallend erg lastig te maken én profiteerde de Schotten optimaal van de gaten die tussen de Eindhovenaren tussen de linies vielen. Het enige waar Rangers géén grip op kreeg, waren de positioneringen en de passes van Joey Veerman. Dat maakte het extra zuur dat PSV niet kon rekenen op Noni Madueke in de wedstrijden om een miljoentje of dertig.

PSV

De keuze van Van Nistelrooy om te beginnen met linksbuiten Ismael Saibari was niet het meest opmerkelijke aan de basisopstelling van de Eindhovenaren. Dat was in eerste instantie de opbouw van het middenveld van de Eindhovenaren. Van Nistelrooy koos voor het onder Roger Schmidt zo bekende duo Ibrahim Sangaré en Erick Gutierrez als controlerend duo en liet Joey Veerman daardoor een linie naar voren schuiven. De Nederlandse middenvelder kreeg een vrije rol van zijn trainer en maakte daar ook dankbaar gebruik van in de wedstrijd. De oud-speler van sc Heerenveen en FC Volendam strooide met passes, was bijna altijd aanspeelbaar voor zijn aanvallend als defensief ingestelde teamgenoten en zorgde met zijn bewegelijkheid voor veel problemen tussen de linies van de Schotten.

Dat Van Nistelrooy een extra zekerheid inbouwde door niet met Xavi Simons op tien te spelen en Veerman op acht te laten, bleek een juiste. Rangers speelt ongeveer net zo defensief als AS Monaco, maar vulde de tegenaanvaltactiek op een andere manier in dan de Monegasken. Met een tweespitsensysteem van de Fransen lag de focus daar op het bereiken van de twee aanvallers en vanuit daar verder te counteren. Bij Rangers zochten ze vooral de vleugels op om in een later stadium van de tegenaanval het centrum op te zoeken, waar de 37-jarige veteraan Steven Davis vrijgespeeld moest worden om de ‘Veerman-ballen’ voor de mannen van Giovanni van Bronckhorst te verzorgen. Op het moment dat Davis, of één van de andere centrale middenvelders van Rangers, de bal kreeg in de omschakeling, kreeg PSV het lastig. Dat kwam immers óók door de invulling van het middenveld.

Om ervoor te zorgen dat Cody Gakpo in de aanval kon blijven om te profiteren van de ruimte achter de defensie, zakte Gutierrez vaak uit om de rushes van Rangers-rechtsback James Tavarnier af te stoppen. Omdat Veerman door zijn vrije rol niet altijd in de ‘platte’ driemansformatie op het middenveld stond, kwam er daardoor meer dan eens ruimte in de as van het veld waar door het spel van de Schotten soms wel heel gemakkelijk van links naar rechts kon gaan. Dat de ploeg van Van Bronckhorst daar één keer van wist te profiteren, het moment dat spits Antonio-Mirko Colak in de veertigste minuut de 1-1 kon binnenwerken, was het geluk voor de Eindhovenaren.

Ismael Saibari

De combinatie van de Schotse voetbalmentaliteit en Nederlands tactisch vernuft zorgde ervoor dat PSV onder een heel andere druk stond dan tegen AS Monaco. De tegenstander was/is kwalitatief minder, maar het team dat tegenover de Eindhovenaren stond, zorgde ervoor dat de Eindhovenaren hun handen voller hadden aan elf Rangers-spelers dan de (offensieve) tegenstand dat het kreeg van AS Monaco, dat opbouwend niets liet zien en zich alleen richtte op de omschakeling. Het gegeven dat Rangers met opkomende backs en een centraal middenveld zonder heel veel loopvermogen speelt, zorgde ervoor dat Veerman in balbezit van PSV gemakkelijk positie kon kiezen en het spel kon verleggen met zijn passes.

Waar PSV in het centrum van het veld nog wel eens een gat liet vallen door de invulling van het middenveld, gold dat voor Rangers net zo hard. Daar kwam het grote minpunt van dit PSV aan het licht: de invulling van de linksbuitenpositie. Noni Madueke is daar natuurlijk de nummer één, maar de explosieve Engelsman ligt de afgelopen seizoenen meer in de lappenmand dan dat hij op het veld staat. Jong PSV-talenten Johan Bakakyoko en Ismael Saibari zijn door Van Nistelrooy daarom doorgeschoven naar het eerste elftal en maken samen uit wie er in de basis staat. Tegen Rangers won Saibari die strijd, maar dat vertrouwen kon hij niet helemaal terugbetalen aan zijn trainer en medespelers. Met zijn sterke lichaam, techniek en beweging zonder bal wist de jongeling zich een aantal keer in een kansrijke positie te spelen, maar ontbrak het aan de laatste details om deze kansen ook in doelpunten of assists om te zetten. Voor alternatieven Bakayoko en zomeraanwinst Sávio geldt dat op een andere manier (meer dribbelen aan de bal dan beweging zonder bal) hetzelfde.

Dat PSV ervoor koos om geen ervaren vervanger voor Madueke te halen, is gezien het niveau en potentieel van de Engels jeugdinternational een logische keuze. Met oog op de belangen in de Champions League-voorrondes en de geringe ervaring op het hoogste niveau (Champions League en interlandvoetbal, red.) op de vleugels van de Eindhovenaren, had PSV daar wel een extra zekerheid in kunnen bouwen. Dat was geen garantie op een beter resultaat geweest, al had PSV op die manier wel meer hoekstenen waarop het een resultaat in Glasgow kon bouwen. Nu kwamen de Eindhovenaren, ondanks de gemiste kansen van Saibari en de blunder van Walter Benítez, goed weg met een gelijkspel.

Champions League

Daarmee heeft PSV het resultaat wat geboekt moest worden: géén uitnederlaag oplopen. Rangers werd zoals gewoonlijk óók gedragen door de fans in het Ibrox Stadium, die in veel minder grote getalen aanwezig zullen zijn in het Philips Stadion. Ook zonder de massale steun van de Rangers-fans, zal de druk op de ploeg van Van Nistelrooy onverminderd groot zijn volgende week. In die zin kun je het ook niet verwijten naan Saibari dat hij die kansen niet afmaakte: het Belgische talent komt net kijken bij het eerste van PSV, wordt door Van Nistelrooy voor de leeuwen gegooid en is dat eerder een onderdeel van het leerproces van Saibari dan het ontbreken van de rust in de laatste fase van de aanval – dat komt immers met ervaring.

Je kunt daarom eerder kijken naar de beleidsmakers dan de spelers in kwestie. PSV heeft immers de afgelopen weken genoeg tijd gehad om een meer ervaren vervanger voor Madueke te zoeken. Dat de club dit niet doet, tekent aan de ene kant Van Nistelrooy als een trainer die ook oog heeft voor de eigen jeugdopleiding. Aan de andere kant: één blik op de ontwikkeling van Ajax in de afgelopen vijf tot tien jaar leert dat, helemaal op Europees niveau, de voetbaljaren wel degelijk tellen. Dat zelfs Gakpo, toch dé sterspeler van de Eindhovenaren, in de Champions League een schim is van de dodelijk effectieve Eredivisie-uitblinker van de afgelopen jaren, onderstreept dat nog maar eens. Dat heeft niets met joelende fans tijdens een uitwedstrijd of de kwaliteit en/of instelling van de tegenstander te maken, maar met hoe een speler (voor de eerste keer) met een bepaalde prestatiedruk omgaat.

Dat Gakpo in de uitwedstrijd tegen Rangers al meer liet zien dan in twee wedstrijden AS Monaco bij elkaar, laat zien dat er wel degelijk een vaart in het leerproces kan zitten. Dat neemt niet weg dat PSV een optie had om het spel tussen de linies vanaf de rechterflank nog effectiever in te vullen. Dat Van Nistelrooy er niet voor koos om Xavi Simons te brengen, iets wat in combinatie met Veerman een soort Veerman-Götze-connectie kan verwezenlijken, had meer met het wedstrijdbeeld te maken dan de kwaliteiten van het negentienjarige toptalent. De wedstrijd in Schotland vroeg immers niet om een overwinning, maar om geen verliespartij.

Hoewel Simons het Champions League-niveau als zijn (trainings)standaard heeft en met een verleden bij FC Barcelona en PSG met prestatiedruk is opgegroeid, speelt de Nederlander met ongelofelijk veel risico in zijn spel. Een sterke omschakelploeg zoals Rangers (en AS Monaco) kunnen daar gebruik van maken en dat risico is (vanaf de eerste minuut) vaak te groot. Dat wil niet zeggen dat Simons vanaf de rechterkant zou kunnen starten volgende week; de tijd om een rechtsbuiten met topcompetitie-ervaring aan te trekken, lijkt voorbij. Dat PSV daarmee gokt op een opleving van één van de talenten van de club, is een risico, maar met drie totaal verschillende smaken (Saibari, Bakayoko en Simons) is dat risico wel zo goed mogelijk ingeperkt. Maar garantie in de Champions League-groepsfase te eindigen en zo’n Rangers-uit toch te winnen? Dat niet. Die haal je door ervaring binnen te halen, niet door ervaring op te doen.

TIP: Pak 1.72x je inzet als PSV de return tegen Rangers wint!