Amerikaanse voetbaldroom is onze grootste nachtmerrie

Het Nederlands elftal heeft op het eerste gezicht een prima tegenstander geloot voor in de kwartfinale van het WK. De Amerikaanse nationale ploeg staat alles behalve hoog aangeschreven in het internationale voetbal, maar Qatar 2022 bewijst vooral dat de chauvinistische teamspirit zelfs elf voetbalsterren naar huis kan sturen. België is naar huis, Duitsland en Spanje maar net door en als Oranje niet uit kijkt, krijgen we weer tegen een Tsjechië-scenario zoals op het EK 2020.

Daags na de groepswinst van het Nederlands elftal is de sfeer rondom Oranje omgeslagen. Waar we in de eerste drie groepsduel onze afkeer uitspraken over de amusementswaarde, zuchtten en kreunden op het moment dat er weer een bal over vijf meter bij de verkeerde kleur uit kwam en dachten we met weemoed terug aan die tijd dat het Nederlands elftal met vlot, aanvallend voetbal de Europese en mondiale voetbalprijzen in de vitrinekast in Zeist zette – en toen werden we weer wakker uit onze ‘Amerikaanse droom’.

Amerikaans voetbal

Dat Nederlanders, ondanks de nuchterheid die we ons graag toeschrijven, Amerikaans kan dromen zónder dat the sky the limit is, maakt Oranje eigenlijk de underdog tegen de Verenigde Staten. Want de droom van Messi kan dan geen elftal verslaan. Eén gezamenlijke droom, bijvoorbeeld ‘wereldkampioen worden’, is zelfs sterker dan dat ene woord…

De Amerikanen zitten anders in dit toernooi. Het land probeert soccer in populariteit te laten stijgen. Dat doen de Amerikanen al veel langer dan de afgelopen twintig jaar: Johan Cruijff, Pelé en Johan Neeskens kwamen in de vorige eeuw allemaal uit voor New York Cosmos, een team dat nu in de lagere profdivisies van het Amerikaanse voetbal speelt (NASL).

De afgelopen jaren haalden teams als LA Galaxy (David Beckham, Zlatan Ibrahimovic), LA Galaxy (Carlos Vela, Gareth Bale), FC Toronto (Lucas Insigne, Stebastien Giovinco) en Orlando City FC (Kaka’, Nani) verschillende spelers van naam uit de Europese competities naar de MLS. Toch lijkt het succes van de Amerikaanse voetballer de afgelopen jaren vooral in eigen land het grootst. Dat Canadees Alphonso Davis, die voor een recordbedrag van MLS-club Vancouver Whitecaps naar Bayern vertrok, vanuit Noord-Amerika de grootste blikvanger is, zorgt ervoor dat de Amerikaanse spelers die tegenwoordig steeds vaker naam maken in Europa, een beetje in het niet vallen.

In Nederland kennen we natuurlijk oud-Heerenveen-speler Michael Bradley, wiens vader een tijdje bondscoach is geweest van de nationale ploeg. Tegenwoordig maken spelers zoals Winston McKennie (Juventus), Yunus Musah (Valencia CF) en Giovanni Reyna (Borussia Dortmund) aardig naam in Europa. Vooral met Musah en Reyna (zoon van oud-VS-aanvoerder Carlos Reyna), twee jonge talenten die al jaren in Europa voetballen en ongetwijfeld hopen op de man die deed wat de grootste Amerikaanse voetballer in de historie niet lukte.

Niet langer “FC Donovan”

Het kan voorkomen dat je Landon Donovan alléén kent door zijn kaart bij FIFA Ultimate Team. Deze Amerikaanse aanvaller maakte vooral naam als spits van LA Galaxy. Daardoor is het in veel opzichten een beetje de Cruijff van de Verenigde Staten, maar ook de speler die voor de Amerikaanse voetbalbazen wellicht reden was om te stellen dat er anders gehandeld moet worden om het Amerikaanse voetbal een serieuze plek te geven op de mondiale sportkaart. Dat de Amerikanen een groep met Iran, Wales en Engeland overleefden, is voor de Amerikanen al een grote winst op zich. De beste prestatie van de Amerikanen? Een kwartfinaleplek in 2002.

Donovan kreeg door zijn sterke prestaties in de Amerikaanse competitie verschillende kansen in Europa. De aanvaller speelde op huurbasis bij Bayern München, maar dat werd geen groot succes. Een overstap naar Everton, dat Donovan huurde op het moment dat de Amerikaanse competitie stil lag, pakte beter uit. Dat kwam in de laatste plaats door de taalbarrière, maar meer omdat de Amerikaanse competitie (nu nóg meer) de atletische vormen van de Premier League aanneemt. Iets wat ookterug te zien is in het spel wat onder bondscoach en oud-international Gregg Berhalter gespeeld wordt: eerder atletisch dan technisch.

Tel je deze twee ontwikkelingen bij elkaar op, dan kom je uit op een team dat véél meer dan FC Donovan is, fysiek veel beter voor de dag komt en dat kan combineren met die unieke, Amerikaanse topsportspirit. Dat er de afgelopen jaren steeds meer Amerikaanse voetballers het Europese voetbal betreden, bij grotere clubs terecht komen en daardoor in elke linie wel één speler in een topcompetitie heeft, maakt de Amerikanen niet alleen op basis van teamdiscipline en drive de betere van Oranje, Berhalter kan op de cruciale posities in het veld kiezen uit spelers die in dezelfde competities acteren als de meeste Oranje-internationals.

Grootste nachtmerrie

In dat opzicht staat Oranje dit WK voor de moeilijkste tegenstander die het zal krijgen. Virgil van Dijk zei het na de wedstrijd tegen Qatar al: nu is het voor het eggie. Het “walking football” zal daar echter niet door veranderen. Helemaal niet tegen de Amerikanen, die zelf ook wel door hebben dat ze het dit WK niet van hun voetballende kwaliteiten moeten hebben. Daardoor treft Oranje eigenlijk een mix tussen de kracht en snelheid van Senegal en de discipline en het individuele vernuft van de Ecuadorianen. Dat maakt de Amerikanen voor Oranje een véél moeilijkere tegenstander dan de Argentijnen, die tegen eenzelfde scenario aanlopen tegen Australië.

Australië heeft alleen één man niet: Tyler Shaan Adams. Naast powerhouse McKennie is de controleur van RB Leipzig de personificatie van de Amerikaanse voetbaldroom. De 23-jarige verdedigende middenvelder annex rechtsback kwam in 2010 bij New York Red Bulls terecht, doorliep de Acadamy en werd in 2019 door ‘moederclub’ RB Leipzig naar de Europese velden gehaald. Inmiddels speelt Adams zijn wedstrijden in de Premier League bij Leeds United, dat deze zomer 22 miljoen euro voor de kleinere, maar dynamische controlerende middenvelder neertelde.

De Amerikanen zijn niet bang zijn voor Oranje. Dat bleek wel uit ons interview met 106-voudig international Eric Wynalda. Het WK van 2026 wordt gedeeltelijk in de Verenigde Staten gehouden, dus is het geen vraag of ze aan de andere kant van de Atlantische Oceaan daar nu al mee bezig zijn. Dat maakt niet de voetballers de grootste tegenstander van het Nederlands elftal, maar vooral die Amerikaanse (voetbal)droom die op het football, baseball, hockey en basketball al heeft bewezen dat the sky the limit is.

Dat de Amerikaanse voetballers daarvoor een keer door hun glazen plafond moeten schieten, is een feit. Dat het reactie-voetbal van de Amerikanen perfect is om te profiteren van het slordige Oranje-spel, staat helemaal als een doelpaal boven water. Dat de spelers en de technische staf van het Nederlands elftal de enige zijn die lijken te geloven in de Oranje wereldkampioensdroom, maakt ons Oranje eerder underdog dan favoriet.

Dit WK bewijst immers dat spelen met het hart de bal sneller laat rollen dan op menig Europees veld.