Droomclub zit Gakpo dwars

PSV leek in de zomer afscheid te gaan namen van Cody Gakpo. De zelf opgeleide buitenspeler leek op 1 september naar Leeds United te vertrekken, maar zette uiteindelijk zelf een streep door de transfer van ruim veertig miljoen euro. Met de beste eerste seizoenshelft uit zijn loopbaan achter de rug én drie doelpunten in drie WK-wedstrijden, lijkt vooral PSV de grote winnaar te worden. Al is dat vooral om niet al te veel te verliezen in de aankomende jaren.

Het seizoen van Cody Gakpo is er een uit de jongensboeken. De bij PSV opgeleide aanvaller timmerde de vorige seizoenen al aan de weg als groot talent en later jonge, maar dragende kracht voor de Eindhovense aanval. Dit jaar kwam daar nog een extra schep bovenop. Gakpo is on fire. In de Eredivisie (veertien wedstrijden, negen doelpunten, twaalf assists), in de Europa League (vijf wedstrijden, drie doelpunten, twee assists) en ook op het WK (drie wedstrijden, drie doelpunten) zorgt Gakpo voor het verschil. Het leverde hem al de complimenten op van Louis van Gaal, die stelde dat Gakpo niet alleen door zijn technische kwaliteiten, maar ook door zijn karakter en persoonlijkheid geschikt is voor de absolute wereldtop.

Cody Gakpo

Dat de carrière van Gakpo in de lift zit, moge duidelijk zijn. Dat de Nederlandse aanvaller de afgelopen maanden extreem grote stappen zet, maakt een tegenstelling tussen zijn prestaties op het hoogste niveau duidelijk. Weet je nog dat PSV in de voorronde van de Champions League speelde en alle ogen óók op de 23-jarige PSV’er gericht waren? Wat gebeurde er toen? Inderdaad: Gakpo ging misschien iets te veel in zichzelf geloven, keek alleen maar naar de bal tijdens zijn dribbels en vergat dat hij vooral zo goede is omdat hij overzicht, snelheid, kracht en technische souplesse kan combineren – en dat gaat lastig als je op standje ‘alsmaar rechtdoor’ staat.

Dat waren destijds misschien nog de naweeën van het Roger Schmidt-tijdperk bij PSV. De meningen over de Duitse oefenmeester verschillen. Feit blijft wel dat Schmidt een bepaalde snaar heeft geraakt bij Gakpo, die onder leiding van de KNVB Beker-winnende oefenmeester de basis legde voor zijn prestaties op het WK van 2022. Dat Gakpo dit seizoen fysiek een stuk beter behouden blijft kwam de Eindhovenaren, helemaal met de slepende blessure die spits Luuk de Jong had in de eerste seizoenshelft, ook niet slecht uit.

Die puzzelstukken hadden echter niet eens op zijn plek kunnen vallen op het moment dat de wens van algemeen directeur Marcel Brands en de Raad van Commissarissen ingewilligd was. Dan had Gakpo zijn doelpunten dit seizoen niet gemaakt voor PSV, maar voor Leeds United. De Engelsen hadden een privéjet klaar staan om Gakpo en zijn naasten richting de Premier League te vliegen. Dat gebeurde ook wel, maar zonder Gakpo & co. Nadat Gakpo Leeds United afzegde en PSV een transfersom van 43 miljoen euro zag verdampen, werd het toch even Spaans benauwd in de bestuurskamer van de Eindhovenaren.

Dure misser

De afgelopen seizoenen investeerde PSV flink in de spelersgroep. Philipp Max (zeven miljoen euro), Ibrahim Sangaré (7 miljoen euro), Joey Veerman (6,5 miljoen euro) kostten allemaal een aardige duit, met ervaren spelers als André Ramalho, Walter Benitez en Luuk de Jong werden transfervrije/goedkope krachten aangekocht, maar drukken deze spelers met hun salaris wel erg hard op de begroting. Hetzelfde geldt voor Guus Til, die ook wel meer dan een dubbel belegde boterham verdiende als 18 miljoen euro kostende (geflopte) aankoop van Spartak Moskou.

En misschien wel de meest onderschatte grootverdiener: met alleen een mooi, sportief plaatje hou je een groot talent als Xavi Simons niet uit de handen van het grote Paris Saint-Germain. Zelfs niet met een spotgoedkope terugkoopclausule – van 12 miljoen euro naar verluidt, Xavi’s waarde wordt inmiddels op veertien miljoen euro geschat.  Daardoor liepen de kosten bij PSV de afgelopen jaren sterk op, maar werd daar geen Champions League-voetbal tegenover gezet. Dat terwijl de Eindhovenaren, helemáál aan het begin van dit seizoen, geldbedragen op tafel legde waarvoor Champions League-inkomsten wel degelijk nodig zijn.

Dat daar uitgaande transfers zoals van WK-uitblinker Ritsu Doan (8,5 miljoen euro naar SC Freiburg), de toptransfer van Donyell Malen naar Borussia Dortmund (30 miljoen euro) en de Dumfries-transfer naar Internazionale (14,25 miljoen euro) tegenover staan, is een pleister voor de financiële wonden die de Eindhovenaren vooral door het missen van de Champions League blijft oplopen. Dat Gakpo in die fase van het seizoen nog niet de supervorm te pakken had die hij de afgelopen weken laat zien, heeft ongetwijfeld te maken met het achterwegen blijven van de transferperikelen. Dat deze er deze en volgende maand komen, lijkt een zekerheid. Dat Gakpo daarmee ook vertrekt, is dat opnieuw niet.

Gakpo’s droomclub

Het belangrijkste argument daarvoor? Zo lang Gakpo in het shirt van PSV speelt, voetbalt hij naar eigen zeggen voor zijn droomclub. Aan de andere kant is het verkoop-belang voor PSV alleen maar groter geworden. De Eindhovenaren maakten afgelopen zomer bepaalde keuzes op financieel gebied om ervoor te zorgen dat de Champions League-groepsfase bereikt zou worden via de play-offs. Dat ging mis tegen Glasgow Rangers. Daardoor kon PSV de begroting omgooien omdat de Champions League-inkomsten wegvielen en daar veel lagere Europa League-opbrengsten voor in de plaats kwamen – maar waren grote investeringen zoals de transfers van De Jong, Simons en Benítez al gedaan.

Daardoor komt niet PSV, maar Gakpo straks voor een duivels dilemma te staan. De aanvaller zal, net als grote PSV´ers als Memphis Depay en Georginio Wijnaldum voor hem deden, afscheid willen nemen met een landskampioenschap. Dit seizoen zijn de kansen daarop groter dan de afgelopen jaren. Dat PSV ondanks de blessure van De Jong nog steeds meedoet om de bovenste plaatsen, is in aanvallend opzicht vrijwel volledig toe te schrijven aan de prestaties van de 23-jarige buitenspeler. De zegen van het spelen met het logo van zijn favoriete club op zijn borst kan, helemaal na een WK met drie doelpunten in de groepsfase, de komende maanden dezelfde vloek worden als in de zomerwindow.

Manchester United is de meest concrete optie en zou volgens Manchester Evening News al een principeakkoord hebben bereikt. Het transferspel rondom Gakpo begint pas op het moment dat (voor Oranje) het WK eindigt, de grote clubs hun scoutboekjes doorbladeren en kijken welke spelers die uitblonken ondanks de grote druk van het mondiale kampioenschap hun stempel konden drukken. Dat dan ook de Real Madrids, Liverpools en Paris Saint-Germains bij Gakpo gaan uitkomen, lijkt een kwestie van tijd.

Daardoor is het voor Gakpo vooral de vraag hoe hij zijn droomclub het beste verder kan helpen. In zijn hart ziet hij zichzelf al crowdsurfend van het Phillips Stadion naar Stratum gedragen vliegen. De clubleiding van PSV gaf al een sterk signaal door John de Jong, samen met Ruud van Nistelrooy de grootste voorvechters van een langer verblijf van Gakpo deze zomer, het veld moest ruimen. Dat de verkoop van Gakpo ook een aderlating is in de titelkansen van de Eindhovenaren, lijkt alleen niet de belangrijkste invloed in het beslissingsproces rondom de transfer van Gakpo. De laatste jaren leerden immers al een pijnlijke les in Eindhoven: begroten op Champions League-voetbal zorgt is eerder een blauwdruk voor (financiële) problemen dan de route naar succes.