Hollandse Messi staat aan de grond genageld

Het Nederlands elftal beleefde een valse herstart onder Ronald Koeman. De bondscoach pakte zijn oude standaarden er weer bij tegen Frankrijk. Dat bleek niet zo te gaan als in de succesvolle Nations League-campagne. Het leek meer op het Barcelona dat onder Koeman niet van de grond kwam. Dat Memphis Depay, volgens Rafael van der Vaart een beetje onze Messi, vaak met gebeitelde noppen in het gras staat, kan hij niets aan doen. Of ja…

Memphis Depay en Ronald Koeman

Memphis Depay wilde eigenlijk niet vertrekken bij FC Barcelona. De aanvaller tekende vorig seizoen een contract voor twee jaar bij de Catalanen. Net zo lang als de ambtstermijn van de trainer die hem naar Catalonië haalde.

Op de vraag waar het grootste vertrouwen in Memphis lag, bij de trainer die hem haalde (Koeman) of de club die hem onder contract nam (FC Barcelona) geeft de speeltijd van Memphis na het vertrek van de huidige bondscoach antwoord op.

Dit voetbaljaar kwam hij tot twee competitieduels voor de Catalanen – toegegeven: een blessure zorgde ervoor dat Memphis een groot deel van de eerste competitiehelft miste. Toch mocht hij voor een klein bedrag (en een opschoning van het salarishuis) vertrekken naar een potentiële titelconcurrent van de Catalanen.

De status van Memphis is in Nederland vrijwel in tact gebleven. Bij Atlético komt de aanvaller weer (bijna) wekelijks in actie in het roulatiesysteem van Diego Simeone. De Argentijnse coach overtuigde Memphis om droomclub Barcelona te verruilen voor de verstandige keuze. De trainer van Atlético wilde, naar Memphis zeggen, de aanvaller van Olympique Lyon weer naar de oppervlakte halen.

Da’s alleen niet de speler die in Oranje 43 doelpunten in 87 interlands produceerde.

Memphis Depay vs zichzelf

Denken dat die speler zonder problemen opstond nu Koeman weer aan het roer staat, leek tegen Frankrijk op voorhand  al onmogelijk. Oranje kwam in elke linie één kwaliteitsspeler tekort. Dat Koeman Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong en Cody Gakpo miste tegen de Fransen en toch voor een aanvallende opstelling koos, siert de 60-jarige bondscoach.

Aan de andere kant is het ook vragen om problemen. Helemaal met Memphis in de spits. Dat is, naast doelpunten, assists en spectaculaire acties en passes, immers ook een garantie bij Depay. Als de rest van het elftal niet om Memphis draait of de aanvallers om hem heen zijn niet allemaal van hetzelfde niveau, gaat de 29-jarige aanvaller tegen zichzelf voetballen.

Na afloop van Frankrijk-uit waren er opnieuw geluiden dat de aanvaller van Atlético nog ritme op moest doen. Iets wat tijdens het WK al het geval was. Vier maanden (en een transfer) later heeft de Nederlander inLaLiga voor zijn club nog steeds geen negentig minuten volgemaakt. Met de intensiteit die Atlético Madrid in het spel legt, en vooral wat dat voor een werk- en loopvermogen van de aanvallers vraagt in het achterhoofd, is dat niet eens vreemd.

De keren dat de Nederlander in de basis stond, was hij tot twee keer toe van levensbelang voor de ploeg van Simeone. Tegen Celta de Vigo zette Memphis het enige doelpunt op het scorebord. Daarnaast gaf Depay met twee doelpunten tegen Sevilla het startschot voor een monsteroverwinning van Atlético (6-1, red.).

Maar opnieuw: dat was niet de aanvaller die dat koningskoppel met Georginio Wijnaldum vormde.

Antoine Griezmann, Álvaro Morata en João Felix

Atlético Madrid staat sinds 2011 onder leiding van Simeone. De Argentijn bracht de grote prijzen weer naar het rood-wit-blauwe gedeelte van Madrid. Twee keer Spaans kampioen, twee Europa Leagues, één bekerwinst en Europese en nationale supercups.

Dit seizoen waren er kleerscheuren, maar door de dwalingen van Real Madrid staat Atlético nu vijf punten achter op de nummer twee. Dat Simeone meer dan tien seizoenen een manier weet te vinden om Atlético aan de doelstellingen te laten voldoen, kan te maken hebben met de meerdere interpretaties die hij geeft aan zijn voetbalvisie.

De startopstelling is ondergeschikt aan die visie, en dat zorgt ervoor dat er in de aanval qua positionering en posities veel wordt afgewisseld. Daardoor kwamen João Felix en Antoine Griezmann vaak niet op hun beste positie in actie en konden zij, wanneer er met één diepe spits gespeeld werd, Morata niet in de beste stellingen brengen.

Dat Atlético met het verhuren van Felix meeliftte op de koopwoede van Chelesa, bood niet alleen voor Depay de kans op meer speelminuten. Het gaf Simeone weer de kans om terug te gaan naar de basis van het aanvallende succes van zijn visie: met twee aanvallers die ook het beste renderen als ze met z’n tweeën voorin spelen.

Dat is ook de speelomgeving waarin Memphis zich opwerkte tot aanvoerder van Olympique Lyon.

Aan de grond genageld

Als eenling in de spits van Oranje staat Memphis te vaak met aan de grond genageld als hij de bal aangespeeld krijgt. Met zijn rug naar de goal, soms tientallen meters van het strafschopgebied. Trucjes in de zone waar balverlies een dodelijke counter op kunnen leveren.

Maar vooral: spel waarmee Depay het veld zo klein maakt dat je een oud-middenvelder van Barcelona nodig hebt om de passroutes naar doelpunten te kunnen vinden – en die heet Xavi Hérnandez-Robert Lewandowski, niet Ronald Koeman-Memphis Depay.

Misschien kunnen de sterspeler en de bondscoach tijdens een potje padel de verschillen tussen toen en nu bespreken. Toen was Memphis nog een midden-twintiger me de beste jaren van zijn loopbaan voor zich. Nu is hij alleen bij Oranje een onbetwiste bassispeler en zijn het Cody Gakpo (Liverpool) en Xavi Simons (PSV) die aanvallende tonen bij hun club bepalen – en die vorm meenemen naar het Nederlands elftal.

Het maakt niet uit wie de keuze maakt, maar iemand zal bij Oranje moeten beslissen dat Memphis op basis van constante prestaties, huidige vorm en of selectiestatus bij zijn club op dit moment niet degene is die de Oranje-aanval leidt. Dat maakt van het zekerheidje Gilbraltar-thuis opeens een interessante wedstrijd.

Het zal antwoord geven op de vraag waar Koeman vooral in gelooft: zijn oude Oranje-bekende of de nieuwe realiteit bij het Nederlands elftal. Een waar Depay en Wijnaldum niet langer dé aanvallende pionnen zijn. Als teamspelers kunnen zij er wel voor kunnen zorgen dat mannen zoals Xavi Simons en Cody Gakpo de Oranje-teamgenoten krijgen waar Memphis en Gini alleen van konden dromen.