Ziyech staat voor nieuwe Ajax-keuze

Hakim Ziyech en Chelsea lijkt voor de derde zomer achter elkaar te eindigen in een scheiding. De Marokkaanse Nederlander maakte zijn langverwachte overstap naar het buitenland. De inmiddels dertigjarige aanvallende middenvelder zou (alweer) kunnen vertrekken in de zomertransferperiode. Meer dan ooit staat hij, zonder voor de club te hoeven kiezen, voor een nieuwe Ajax-keuze.

Hakim Ziyech na zijn vertrek bij Ajax

Het eerste (en voorlopig enige) buitenlandse avontuur van Hakim Ziyech levert nog niet de magie op die de Johan Cruijff ArenA ervaarde. De Marokkaanse spelmaker van de vleugel, die bij Chelsea weer te maken heeft met de trainer die hem naar Londen haalde (Frank Lampard, red.), heeft zijn stempel niet weten te drukken in de Premier League.

De aanvallende middenvelder wees verschillende grote namen af om bij Chelsea te tekenen, maar werd inmiddels net zo vaak met een vertrek in verband gebracht. Dit seizoen was de Marokkaans international, die één van de betere spelers van het afgelopen WK was bij de Leeuwen van de Atlas, nog dicht bij een vertrek uit Stamford Bridge.

Paris Saint Germain zag in de 30-jarige aanvallende middenvelder een missende schakel in de steraanval. Dat bleek opnieuw een pijnlijke situatie te worden voor Ziyech. Waar de aanvallende middenvelder eerder een overstap naar AC Milan in rook op zag gaan, werd PSG op het laatste moment ook geen optie meer.

De les uit Chelsea’s koopwoede

Milan koos voor Club Brugge-speler Charles De Ketelaere als aanwinst voor het aanvallende middenveld, terwijl het papierwerk rondom de PSG-transfer van Ziyech tot meerdere keren niet in orde was – en op het moment dát de juiste papieren beschikbaar waren, was de transferdeadline al verstreken.

De koopwoede van Chelsea begon vanuit het Ziyech-perspectief aan het begin van dit seizoen al. Destijds was Roman Abramovich nog ‘gewoon’ de eigenaar van Chelsea. Na de invasie van Rusland in Oekraïne, de sancties voor Russische rijkaards en daarmee het dichtdraaien van de geldkraan. Voor dat moment werd de basis van de verdere teloorgang van Ziyechs speelminuten ingezet: daar wees de transfer van Raheem Sterling al op.

Na de overname door een investeringsmaatschappij met de Amerikaanse miljardair Todd Boehly als voorman nog meer snelle, belbehendige dribbelaars voor de flanken bijkwamen, waren de volgende tekenen aan de wand voor de Nederlandse Marokkaan.

Het Madueke-contrast

De meest recente concurrent heet Noni Madueke, die in de winter voor veertig miljoen euro werd overgenomen van PSV. De verschillen in spelersprofiel tussen de 21-jarige Engelsman en de 30-jarige Ziyech, geven pijnlijk weer waarom Ziyech steeds buiten de boot valt bij The Blues.

Dat Lampard óók nog de keuze heeft uit de Amerikaans international Christian Pulisic als rechtsbuiten en ook winteraanwinst Mykhaylo Mudryk nog op die positie kan spelen, maakt het perspectief van Ziyech vrijwel nihil.

Dat heeft meer te maken met de vereisten die er op de (huidige) Chelsea-flank gevraagd wordt dan aan de specifieke kwaliteiten van Ziyech zelf. De aanvallende middenvelder annex rechtsbuiten heeft geen huis-tuin-en-keuken-speelstijl. Hij is geen snelle rechtsbuiten, heeft geen korte dribbel en komt alleen in het kappen en draaien in de buurt van de klassiekere vleugelvormen.

Zet je dat af tegen de pijlsnelle en explosieve Madueke, neem je het extreem hoge Premier League-tempo in het achterhoofd en vraag je jezelf af ‘hoe kom je het snelste bij de goal van de tegenstander’, dan valt Ziyech eigenlijk meteen af.

Verkeerde plek, verkeerde tijd

De oud-Ajacied heeft eerder een vertragend element in zijn spel zitten, waardoor andere spelers juist in de ruimtes kunnen bewegen en Ziyech zo’n typerende bal van buiten naar binnen kan geven. Die speelstijl was bij sc Heerenveen, FC Twente en Ajax van enorme waarde. In de Eredivisie, maar voor Ajax zeker in de Champions League.

Dat laatste toernooi heeft het beeld van Ziyech wellicht wat scheef getrokken. Niet dat zijn kwaliteiten niet buiten kijf staan, maar meer hoe deze kwaliteiten passen in het moordende tempo van de Premier League. In de Eredivisie, en helemaal in de Champions League, heeft een speler van Ajax meer ruimte dan een speler van Chelsea, wordt deze minder snel onder druk gezet en heeft het te maken met spelers van (veel) lager niveau.

Je kunt ook niet zeggen dat Chelsea de medespelers niet in huis had voor Ziyech. De ballen die de rechtsbuiten gaf, kwamen door de veldbezetting van de Premier League-ploegen eerder terecht bij de linksback dan de linksbuiten. Ziyech kwam ook als aanvallende middenvelder uit bij Chelesa, vooral in de tijd dat Thomas Tuchel het voor het zeggen had.

De nadelen van Ziyech

Als enige nummer tien was dat niet. Ook in een rol in de rechter aanvallende zone kwamen zijn fysieke minpunten – te weinig snelheid voor de diepgang en te weinig body om tussen de linies staande te blijven – te vaak naar de oppervlakte. De Marokkaan was echter wel onderdeel van het team dat onder andere de Champions League en het WK voor Clubteams aan de prijzenkast van Chelsea toevoegde.

Uiteindelijk zorgt de Premier League-omgeving er wel voor dat Ziyech eigenlijk niet aan het rendabele gedeelte van zijn spel toekomt. In zijn tijd bij FC Twente was Ziyech in 76 wedstrijden goed voor 0,84 beslissende acties (doelpunt/assist) per wedstrijd.

Bij Ajax nam de weerstand toe en ging het rendement ook iets naar beneden. Ziyech zorgde met 0,75 beslissende acties per wedstrijd dat hij ook op een niveau hoger een vergelijkbaar rendement neerzette – en dat voor 165 wedstrijden in totaal.

Is een team niet afgesteld op de specifieke speelstijl van Ziyech, dan wordt het een heel ander verhaal voor de Marokkaans international. Sinds zijn transfer naar Chelsea speelde Ziyech 103 officiële wedstrijden voor de club, met veertien doelpunten en elf assists als gevolg. Daarmee ging zijn Ajax-rendement (0,75) twee keer door de helft in het shirt van Chelsea (0,25 beslissende acties per wedstrijd).

Nieuwe Ajax-keuze

Dat Ziyech bij één van de beste clubs ter wereld wel meer dan honderd wedstrijden achter zijn naam heeft staan, maakt hem niet per definitie een mislukking. Dat de Wizard of Amsterdam op Stamford Bridge niet uit dezelfde hoge hoed kon toveren als in de Johan Cruijff ArenA, zorgde ervoor dat de zorgvuldige clubkeuze van Ziyech eigenlijk niet lekker uitpakte.

De Marokkaans international pakte het stap voor stap aan. Van Heerenveen naar Twente. Van de Eredivisie-subtop naar Ajax. In dienst van de Amsterdammers had Ziyech de mogelijkheid om naar AS Roma en Sevilla te gaan, clubs die destijds in het stap-voor-stap-clubpatroon van Ziyech pasten. Maar ook clubs die volgens Ziyech niet passend waren om Ajax te verlaten.

In Amsterdam draaide het spel immers om Ziyech – totdat Frank Lampard hem overtuigde naar Londen te komen.

Wisselgeld voor Chelsea

Niet alleen voor Ziyech wordt het na drie seizoenen rendabeler om afscheid te nemen van zijn Chelesa-droom. Voor de club is het, los van de FFP-regels, aankomende zomer de laatste kans om te cashen voor Ziyech. Ruim de helft van de betaalde veertig miljoen euro is inmiddels verdampt – Transfermarkt.nl schat de waarde van Ziyech op 18,5 miljoen euro. Met een contract van twee jaar en meerdere geïnteresseerde clubs, kan dat ook voor Chelsea nog een compensatie betekenen.

Volgens The Evening Standard stond Ziyech ook op de shortlist om Stamford Bridge te verlaten. PSG en Manchester United werden afgelopen winter nadrukkelijk genoemd, al heeft Ziyech ook bij die verenigingen geen garantie dat hij in zijn kracht komt te spelen

Toen hij bij Ajax tekende, lag die rol wel in het verschiet. Als Ajax, waar met Steven Berghuis al een type Ziyech aanwezig is, niet aanhaakt, zijn er in het technischere Spaanse voetbal en de grotere ruimtes in Italië voldoende topcompetities om de voetballeeuw in Ziyech weer te laten brullen.