Huidig Ajax-beleid zorgt voor dramatische afloop

“Ik geloof in zeven vette en zeven magere jaren. Veel hangt af van hoe de club wordt gerund.” Het waren begin 2022 de profetische woorden van Marc Overmars in De Telegraaf. De toenmalig werknemer van Ajax bleek een voorspellende gave te hebben, want na zijn ontslag, dat een maand later plaatsvond, holde het beleid van Ajax in rap tempo achteruit.

Europese droom Ajax

Het leek voor de Amsterdammers lang onmogelijk te zijn om nog Europees succes te beleven, maar met Overmars in het bestuur slaagde Ajax er maar liefst 2 keer in. Eerst in 2017, toen de club onder Peter Bosz in de finale van de Europa League van Manchester United verloor. Twee jaar later was het opnieuw raak, al was het toen in de Champions League. Dat Ajax destijds niet in de eindstrijd terechtkwam, was een groot trauma voor de club, maar achteraf gezien moet het voornamelijk trots zijn op wat het daar neerzette.

Wie de opstelling van Ajax in de legendarische uitwedstrijd tegen Real Madrid (1-4) erbij pakt, merkt minstens een aspect op: een groot gedeelte van de as bestond uit jeugdspelers. Met Matthijs de Ligt, Daley Blind, Donny van de Beek en Frenkie de Jong beschikte het destijds over spelers die de club van onder tot boven kenden en die het Ajax-spel vlekkeloos konden uitvoeren. Daarbij zijn Joël Veltman en Klaas Jan Huntelaar dan nog niet eens meegerekend, die vaak als invallers binnen de lijnen kwamen.

Weinig aandacht voor jeugdopleiding

Hoe anders is dat dit seizoen. Het is een voetbaljaar waarin Ajax niet alleen op nationaal en Europees vlak flink teleurstelde, maar waarbij eveneens pijnlijk duidelijk wordt hoe het is gesteld met de huidige jeugdafdeling. Hoewel het met onder meer Jorrel Hato en Silvano Vos talenten in huis heeft, en Jurriën Timber voor een groot bedrag kan vertrekken, ligt de tijd van jonge technische buitenspelers, veel scorende spitsen en een creatieve nummer ’10’ voorlopig ver achter ons. De spelers waar Ajax groot mee is geworden, zijn voornamelijk ingeruild voor veelbelovende verdedigers en controlerende middenvelders.

Sven Mislintat lijkt komende zomer te kiezen voor de korte termijn, waarbij hij de transfermarkt op zal gaan voor spelers die er direct zullen staan. Logisch, aangezien de nieuwe directeur voetbalzaken allereerst zelf krediet moet opbouwen. Dat doet hij simpelweg het snelste door volgend seizoen met Ajax de landstitel binnen te halen. Wil de Duitser de komende vijf tot tien jaar Ajax weer naar grote hoogten stuwen, dan moet hij er echter voor zorgen dat een geheel ander probleem een oplossing krijgt.

Elke voetbalman binnen een voetbalclub weet dat succes nooit uit de lucht komt vallen, maar dat dit vaak afkomstig is van jarenlang gevoerd beleid. Dat gebeurde onder meer in het seizoen 2018/2019 met Ten Hag, die samen met Overmars een aantal zaken professionaliseerde en daardoor ineens grote stappen maakte. Achter de schermen hadden Wim Jonk en zijn opvolger Said Ouaali ondertussen hun werk in de jeugdopleiding gedaan, waardoor zij verschillende jonge talenten kant-en-klaar aan Ajax 1 konden afleveren.

Uitdaging voor Mislintat

Het probleem van dit moment is echter dat de jeugdopleiding alles behalve goed georganiseerd is. Ouaali vertrekt na dit voetbaljaar uit onvrede, verschillende jeugdtrainers zien het niet meer zitten om door te gaan en Jong Ajax staat dertiende in de Keuken Kampioen Divisie. Waar AZ met hun jeugdteam de UEFA Youth League naar zich toetrok, kan de recordkampioen alleen maar dromen van een dergelijke prestatie en raakt het voorlopig verstrikt in de oplossen van de problemen op de korte termijn.

De belangrijkste taak van Mislintat voor de komende jaren is dan ook om de jeugdopleiding in ere te herstellen. Uitsluitend op deze manier hoeft Ajax niet elk seizoen meer dan 100 miljoen euro uit te geven voor hun eerste team en kan het weer putten uit spelers die het zelf heeft opgeleid, waarna zij voor een groot bedrag uit Amsterdam kunnen vertrekken. Dat zal geen eenvoudige opgave worden. Tegelijkertijd is het een mooi moment om te zien of Mislintat is opgewassen tegen de kritiek die zijn huidige functie met zich mee zal brengen.