Adieu van voetbalcommentator met ‘levende’ stem: Andy Houtkamp

Echte voetballiefhebbers groeiden er in de voorbije decennia mee op: commentatoren van het al oeroude radioprogramma NOS Langs de Lijn (en Omstreken). Andy Houtkamp is eentje van hen. Als stem langs de voetbalvelden nam hij afgelopen weekend afscheid. Een zeer kundige man met een sympathiek sausje zegt arrivederci.

Jack ‘Dennis Bergkamp, Dennis Bergkaaaamp’ van Gelder kent bijkans iedereen wel uit zijn tijd achter de radiomicrofoon. Ooit verscheen er in 1988 nadat het Nederlands elftal Europees kampioen was geworden, een cassettebandje met zijn radioverslagen tijdens het genoemde toernooi in Duitsland erop.

NOS Langs de Lijn

Van Gelder werd, mede hierdoor en zijn met emotie doordrenkte verslagen, later zelfs een bekende Nederlander. De naam van wijlen Jaap Bax zal echter niet meteen een belletje doen rinkelen bij alles en iedereen. Met markante grijze snor en bril wist echter ook híj vele adepten van het voetbalspelletje tientallen jaren vaak genoeg aan de radio gekluisterd te houden.

Dan Andy Houtkamp. Hij ging begin jaren tachtig aan de slag bij ‘NOS, NOS, NOS, NOS, NOS Langs de Lijnnnn’ zoals de begintune deels klonk en nog altijd klinkt overigens. En ontwikkelde met zich met zijn ‘levende’ stem tot een waar boegbeeld. “Wat staat het op Spangen bij Sparta-Ajax, Andy?” Meestal klonk een halve seconde later al een enthousiast antwoord. Kundig weergegeven, door een déskundig verslaggever.

Oranje en zakken chips

Gespitste oren, terwijl de zakken met chips en borrelnootjes bijkans werden verzwolgen omdat Nederlandse clubs of Oranje overal ter wereld speelde. Vele jarenlang. Houtkamp voorzag die fanatieke luisteraars van verslag waardoor je als het ware toch een beetje ín het stadion zat, maar dan op afstand.

Als aankomend journalist maakte ook de schrijver dezes artikel ooit kennis met Andy Houtkamp. Ergens in een of andere perskamer. Zijn stem klonk meteen herkenbaar, zijn gulle lach zorgde voor vrolijkheid onder zijn collegae. Zo was duidelijk merkbaar althans. Houtkamp straalde uit een sympathieke vent te zijn.

Geen kapsones

Wars van kapsones of ander apart gedrag, zoals dat nog weleens wil voorkomen in het wereldje van de journalistiek. De op 6 oktober 1957 in Nieuwer-Amstel geboren ‘praatjesmaker’ zag bijkans de hele wereld als radioverslaggever en kwam daardoor bij vele luisteraars figuurlijk in de huiskamers. Maar om daar dan meteen mee te koop te moeten lopen? Nou nee.

Tientallen jaren schalde zijn stemgeluid door transistorradio’s op ook zolderkamers en in schuurtjes. In 2013 won Houtkamp de Theo Koomen Award, genoemd naar één van zijn illustere voorgangers qua radiostem. Dat was natuurlijk niet zomaar, maar voor een stukje vakwerk dat hij had afgeleverd. Waardering die terecht was.

Tranen bij PEC Zwolle

Elf jaar later zat Andy Houtkamp, talloze verslagen van voetbalwedstrijden in alle uithoeken van Nederland en Europa verder, afgelopen zondag bij PEC Zwolle-FC Twente. Het was de dag van het definitieve afscheid van Bram van Polen, na vele honderden wedstrijden, als voetbalprof op de velden.

Maar het was óók het adieu van Andy Houtkamp, die eveneens na pakweg vijftien vrachtwagens vol duels als voetbalcommentator zou gaan stoppen op die zonnige dag. Er klonk plots vlak voor het einde van de wedstrijd gesnotter door zijn microfoon en dus door de ether toen Van Polen van het veld af drentelde.

Gezamenlijk afscheid

Op dát moment kwamen eigenlijk twee werelden heel even samen. Die van de voetbalschoen en de koptelefoon. Enkele tientallen meters van elkaar verwijderd. Daarom waren de tranen van Andy Houtkamp ook extra mooi. Het besef dat ook hij zijn eindstation als voetbalverslaggever had bereikt zal zijn stem enkele momenten hebben doen overslaan.

Waarna hij zich snel weer wist te vermannen. Omdat Houtkamp tot zijn laatste minuut langs de witte kalklijnen een professional wilde én bleek te zijn.