Francesco Totti

Francesco Totti is een voormalig profvoetballer. De Italiaan is het grootste clubicoon uit de geschiedenis van AS Roma. Na zijn carrière als voetballer, was hij werkzaam als commercieel manager bij AS Roma.

• Totti ging in mei 2017 met voetbalpensioen
• De Italiaan is hét clubicoon van AS Roma
• Hij speelde 785 officiële wedstrijden voor de Romeinen
• Totti werd wereldkampioen met Italië
• Hij werd vijf keer verkozen tot Italiaans Voetballer van het Jaar

Spelerscarrière Francesco Totti

Francesco Totti, geboren op 27 september 1976 in Rome, groeide op in de wijk Porta Metronia. Op achtjarige leeftijd begon hij zijn voetbalcarrière bij het plaatselijke Fortitudo. Later speelde hij ook in de jeugd van Trastevere Calcio en Lodigiani. Al gauw trok hij de aandacht van verschillende jeugdscouts en zijn moeder wees een lucratief aanbod van AC Milan af om haar zoon in Rome te houden. Lodigiani, waar de kleine Totti op dat moment voetbalde, was overeen gekomen met de jeugdopleiding van Lazio en hij was dicht bij een transfer. Daar stak Gildo Giannini, jeugdcoach van AS Roma, een stokje voor. Giannini overtuigde de ouders van Totti om voor de jeugdopleiding van AS Roma te kiezen. In 1989 sloot de talentvolle aanvaller aan bij de Romeinse club.

Debuut op zestienjarige leeftijd

Totti stroomde via verschillende jeugdelftallen al snel door naar de hoofdmacht. Op 28 maart 1993 debuteerde hij tijdens een 0-2 gewonnen wedstrijd op bezoek bij Brescia. Het seizoen erop kreeg hij meer en meer speeltijd en werd hij de tweede spits van AS Roma. Zijn eerste doelpunt maakte hij op 4 september 1994 tijdens een 1-1 gelijkspel tegen Foggia. Hoewel hij nog geen basisspeler was, werd al snel duidelijk dat hij over een hoop potentie beschikte. Vanaf 1995 was Totti steeds vaker onderdeel van de basiself. Tijdens de drie daaropvolgende seizoenen scoorde hij zestien keer en creëerde hij daarnaast vele kansen voor zijn teamgenoten. Toenmalig coach Carlo Mazzone prijsde hem voor zijn talent.

In de zomer van 1996 begon een moeilijke tijd voor Totti. Mazzone, waarmee hij een goede band had opgebouwd, verliet de club. In eerste instantie verwachtte men dat genoeg speeltijd geen probleem zou zijn voor het talent, na drie veelbelovende seizoenen. Niets bleek minder waar; Carlos Bianchi, de opvolger van Mazzone, zag het een stuk minder zitten in Totti. De talentvolle Italiaan kreeg amper speeltijd en stond halverwege het seizoen 1996/1997 op het punt om op huurbasis naar Sampdoria te vertrekken. Zover kwam het uiteindelijk niet, omdat de voorzitter van AS Roma, Franco Sensi, deze huurdeal blokkeerde. Dit leidde tot nog meer spanningen tussen het bestuur en de trainer, waardoor Bianchi besloot op te stappen.

Nummer 10 en aanvoerder

Onder de nieuwe hoofdcoach Zdenek Zeman ontwikkelde Totti zich enorm, zowel fysiek als mentaal. De Italiaan liet zien dat hij niet alleen als (schaduw)spits en aanvallende middenvelder uit de voeten kon, maar ook op linksbuiten. Deze nieuwe rol gaf hem de kans om zijn tegenstanders vaker één op één op te zoeken. Hij werd steeds belangrijker voor het team, niet alleen dankzij zijn rendement, maar ook vanwege zijn enorme werklust. Als blijk van waardering werd Totti de nieuwe nummer 10 van AS Roma. In de 4-3-3-formatie van Zeman brak hij definitief door en scoorde hij voor het eerst meer dan tien doelpunten in één seizoen. Roma eindigde op een vierde plek in de Serie A en Totti scoorde in totaal dertien keer dat seizoen. Dit indrukwekkende seizoen leverde hem de ‘Guerin d’Oro’ op; een prijs uitgereikt door het Italiaanse magazine Guerin Sportivo voor de beste speler van de Serie A.

Totti, toentertijd al ruim negen jaar bij de club, groeide meer en meer uit tot uithangbord van Roma en tot een absolute leider. Eind oktober 1998 benoemde Zeman hem tot nieuwe aanvoerder van zijn team. Dit maakte hem op 22-jarige leeftijd de jongste aanvoerder van een Serie A-club ooit. Een maand na zijn benoeming als captain scoorde hij voor het eerst in de ‘Derby della Capitale’, de derby van Rome. Het doelpunt van Totti bepaalde de eindstand op 3-3 tegen stadsgenoot en rivaal Lazio. In totaal was hij goed voor 30 doelpunten en 26 assists tijdens de twee jaar dat Zeman aan het roer stond. Dankzij deze indrukwekkende prestatie werd Totti verkozen tot Serie A Jonge Voetballer van het Jaar in het seizoen 1998/1999.

Eerste Scudetto

In juni 1999 besloot AS Roma om Zeman te ontslaan en Fabio Capello aan te stellen. Roma beleefde een teleurstellend eerste seizoen onder de kersverse trainer en eindigde als zesde in de Serie A. Tot overmaat van ramp, zag Roma hoe rivaal SS Lazio dat jaar kampioen werd. Toch behield het bestuur het vertrouwen in Capello. In een 3-4-1-2-systeem fungeerde Totti als aanvallende middenvelder. Met zijn passes en capaciteit om het spel te maken, was hij het creatieve brein. De Romeinen waren zowel voor als na de winterstop ijzersterk. Op 17 juni 2001 was Roma in het Stadio Olimpico met 3-1 te sterk voor Parma en pakte het voor de derde keer in de geschiedenis de Scudetto.

Het seizoen na het landskampioenschap begon opnieuw succesvol. AS Roma versloeg Fiorentina met 3-0 en won de Italiaanse Supercoppa. In zowel 2000 als 2001 werd Totti benoemd als Italiaanse Serie A Voetballer van het Jaar. Bovendien werd hij in 2000 voor het eerst genomineerd voor de Ballon d’Or. Dankzij zijn prestaties en leiderschap zagen de Roma-fans hem als clubheld, een status die hij nooit meer kwijtraakte.

In de seizoenen na het kampioenschap speelde Totti vooral in een vrije rol rondom de spits. Eind september 2002 scoorde hij zijn eerste hattrick in de Serie A op bezoek bij Brescia. Een maand later bezorgde hij zijn AS Roma een historische prestatie. Voor het eerst in 35 jaar tijd won een Italiaanse ploeg op bezoek bij Real Madrid. Dankzij een doelpunt van Totti eindigde het duel in 0-1. Toch was het over het algemeen een teleurstellend seizoen voor de Romeinen. In de Champions League eindigde Roma op de derde plek in de poule en in de Serie A slechts op de achtste plek. Desalniettemin werd Totti wederom verkozen tot Serie A Voetballer van het Jaar.

All-time topscorer van AS Roma

Tijdens het seizoen 2003/2004 speelde Totti een cruciale rol in het behalen van de tweede plek achter kampioen AC Milan. De schaduwspits scoorde twintig keer, zijn hoogste aantal in dienst van Roma. Daarmee verdiende hij voor de tweede keer de Guerin d’Oro. Het seizoen erop viel erg tegen voor Roma, dat veel sterkhouders zag vertrekken. Totti was twaalf keer trefzeker en maakte zijn honderdste Serie A-goal uit een vrije trap tegen Internazionale. Twee maanden later, op 19 december 2004, nam Totti de prestigieuze titel van ‘All-time Serie A-topscorer van AS Roma’ over van Roberto Pruzzo. Roma eindigde opnieuw als achtste in de competitie.

De teleurstellende resultaten zorgde voor de aanstelling van Luciano Spalletti in de zomer van 2005. De keuze voor Spalletti betekende een positiewisseling voor Totti, die in een 4-2-3-1-systeem als enige spits moest spelen. Hoewel hij op papier stond opgesteld als diepe spits, kwam hij vaak de bal halen op het middenveld. Hierdoor werd het systeem van Spalletti omschreven als een 4-6-0. Totti bleef doelpunten maken, vijftien stuks in 24 wedstrijden, en vernieuwde zijn contract tot 2010.

Het seizoen 2006/2007 was het absolute persoonlijke hoogtepunt van Totti. De Italiaan was goed voor 26 doelpunten in de Serie A, waarmee hij voor het eerst topscorer werd van de competitie. In de Champions League was hij ook nog eens zes keer trefzeker. Bovendien was hij dit seizoen vijftien keer aangever in alle competities. Hoewel Roma als tweede eindigde in de Serie A, won de club uit de hoofdstad wel de Coppa Italia. In San Siro werd AC Milan met 2-1 verslagen, mede dankzij een razendsnel doelpunt van Totti. Het icoon van Roma ontving de Europese Gouden Schoen als topscorer van de Europese competities.

Blessures en conflict met trainer

Op 27 februari brak Totti het record van Giacomo Losi en werd hij de speler met de meeste Serie A-optredens voor Roma. Dit was ook het seizoen dat hij ernstig geblesseerd raakte, waardoor hij maanden in de lappenmand zat. Roma won voor de tweede keer op een rij de Coppa Italia en hoewel Totti zelf niet speelde, mocht hij als captain wel de beker omhoog houden. De Italiaan kwam het volgende seizoen sterk terug van zijn blessure en speelde zijn 400e wedstrijd in de Serie A. Ook maakte hij zijn 175ste Serie A-doelpunt, waarmee hij in de toptien topscorers aller tijden van de Serie A kwam te staan.

Na een matige seizoenstart in 2008, nam Claudio Ranieri het over van Spalletti. Totti brak opnieuw zijn contract open en verlengde tot medio 2014. Onder Ranieri werd Roma tweede in de Serie A en verloor het de Coppa Italia-finale van AC Milan. Totti kende een moeilijke tijd onder Ranieri en de aanvoerder sprak zich openlijk uit tegen de defensieve mindset van zijn coach. Mede hierdoor en vanwege een gebrek aan vertrouwen, spendeerde de aanvaller veel tijd op de reservebank tijdens deze periode.

Totti clashte vaker en vaker met Ranieri en er gingen zelfs geruchten dat het icoon de club zou gaan verlaten. Gelukkig voor Totti werd Ranieri ontslagen en nam Totti’s oud-ploeggenoot Vincenzo Montella het over als interim-trainer. Montella greep terug op een 4-2-3-1-systeem om Totti terug te krijgen in zijn beste vorm. En met succes; Montella kreeg zijn ex-teamgenoot weer aan het scoren. Sinds het vertrek van Ranieri scoorde het fenomeen twaalf keer in dertien wedstrijden. Vanwege een overname van de club AS Roma, moest Montella aan het einde van het seizoen zijn biezen pakken. Luis Enrique werd gepresenteerd als nieuwe manager in 2011.

Terug als spelmaker

Onder Enrique kende Totti een moeizame start van het seizoen. De Italiaan was niet langer een onbetwiste basisspeler en kampte met verschillende blessures. Halverwege december begon hij zijn vorm terug te vinden en gebruikte Enrique hem steeds regelmatiger als spelmaker. Vanwege zijn rol als het creatieve brein op het middenveld, kreeg Totti minder vaak de gelegenheid om te scoren. Aan de andere kant was hij wel enorm belangrijk als verbinder tussen het middenveld en de aanval, wat hij uitdrukte met meerdere assists.

Het Romeinse avontuur van Enrique duurde slechts één seizoen. De Spaanse oud-voetballer slaagde er niet in om Europees voetbal te behalen met AS Roma; dat was voor het eerst in vijftien jaar tijd. Het bestuur van Roma koos voor de terugkeer van hun oud-trainer Zdenek Zeman. Onder de leiding van Zeman brak Totti eind jaren negentig definitief door in Rome; de hereniging met zijn oud-mentor betekende de terugkeer naar de positie op de linkerflank.

De terugkeer van Zeman was alles behalve succesvol; halverwege het seizoen werd hij ontslagen na aanhoudende teleurstellende resulaten. Techniek-coach Aurelio Andreazzoli nam het stokje over in februari 2013. Anderhalve maand later maakte Totti zijn 226ste doelpunt in de Serie A, waardoor hij de tweede plek op de all-time topscorerslijst van de Serie A overnam van Gunnar Nordahl. Totti sloot het seizoen 2012/2013 af met twaalf doelpunten en evenveel assists in 34 competitieduels.

Laatste jaren als veteraan bij AS Roma

Op 20 september 2013 verlengde Totti voor de zoveelste keer zijn contract bij de liefde van zijn leven. De nieuwe verbintenis liep tot medio 2016, voorbij zijn 39ste verjaardag. Onder de nieuwe coach, Rudi Garcia, scoorde hij 8 keer en was hij 10 keer aangever in de competitie. Zelfs tijdens het seizoen erna, op 38-jarige leeftijd, bleef Totti belangrijk voor de Romeinen. Eind september 2014 scoorde hij de gelijkmaker tijdens het Champions League-duel met Manchester City, wat hem op dat moment de oudste doelpuntenmaker in de Champions League maakte. Bovendien was hij ook dit seizoen de topscorer van Roma, voor de zevende keer in zijn loopbaan.

Het duurde nog geen twee speelrondes in het seizoen 2015/2016 voordat Totti zijn 300ste doelpunt voor AS Roma had gemaakt. Enkele maanden later zag hij voormalig Roma-coach Luciano Spalletti terugkeren als hoofdtrainer. Vanwege de verschillende meningsverschillen tussen de twee én het gebrek aan speeltijd, voorspelden de Italiaanse media een vertrek van Totti zodra hij aan het einde van het seizoen uit zijn contract liep. Ondanks deze perikelen was hij als ‘supersub’ nog van grote waarde en verlengde hij zijn contract met één seizoen. Daarnaast had hij een zesjarig contract getekend als commercieel directeur na zijn afscheid als profvoetballer.

Eind mei 2017 speelde Totti zijn laatste wedstrijd voor AS Roma tijdens zijn 25ste seizoen in de Serie A. Een tot de nok toe gevuld Stadio Olimpico trakteerde hem op een staande ovatie tijdens zijn laatste minuten als speler van Roma. Het clubicoon speelde in totaal 785 wedstrijden voor de Romeinen. Hierin was hij goed voor 307 doelpunten en 205 assists.

---

Interlandcarrière Francesco Totti

Totti debuteerde op 10 oktober 1998 voor de nationale ploeg van Italië. Hiervoor was hij al zeer succesvol bij de jeugdelftallen; zo werd hij in 1996 Europees kampioen met het Italiaanse onder-21 elftal. Dankzij zijn prestaties werd hij in 2015 opgenomen in het ‘all-time Under-21 Euro dream team’. Tijdens een EK-kwalificatiewedstrijd maakte hij zijn debuut voor de hoofdmacht onder toenmalig bondscoach Dino Zoff. Zijn eerste doelpunt maakte hij eind april 2000 tijdens een vriendschappelijke interland tegen Portugal.

Dankzij de fantastische vorm die Totti bij AS Roma liet zien, werd de aanvaller opgenomen in de definitieve selectie voor het EK 2000. Hij maakte zijn eerste doelpunt tijdens de openingswedstrijd voor de Italianen tegen België. In de kwartfinale maakte hij zijn tweede doelpunt van het toernooi tegen Roemenië. Hoewel Italië in de finale zijn meerdere moest erkennen in Frankrijk, behoorde Totti tot het Team van het Toernooi.

Wereldkampioen met Italië

Voor het WK 2002 kreeg Totti het nummer 10 shirt overhandigd, waardoor men nóg meer verwachtte van de spelmaker. Het toernooi in Japan en Zuid-Korea begon hoopvol, maar eindigde in mineur. Italië won de eerste groepswedstrijd met 2-0 van Ecuador, maar verloor daarna van Kroatië en speelde gelijk tegen Mexico. Hoewel Italië ternauwernood de volgende ronde wist te bereiken, schakelde gastland Zuid-Korea de Italianen uit. Mede vanwege de hoge verwachtingen werd Totti gedurende dit toernooi hevig bekritiseerd. Ook het daaropvolgende eindtoernooi, het EK 2004, werden er grootse prestaties verwacht van Totti. Dit kon de nummer 10 opnieuw niet waarmaken. Nadat hij de Deense middenvelder Christian Poulsen bespuugd had, werd hij tot de halve finale geschorst. Italië werd uiteindelijk na een teleurstellend toernooi na de groepsfase uitgeschakeld.

Ondanks slepende blessures, was Totti op tijd hersteld voor het WK 2006. Toenmalig bondscoach Marcello Lippi verzekerde hem van zijn plek in de selectie, zodat hij zich zonder zorgen kon focussen op zijn herstel. Het icoon van AS Roma speelde alle zeven wedstrijden namens Italië. Vanwege het gebrek aan tijd speelde Totti alle wedstrijden met metalen plaatjes en schroefjes in zijn enkel als gevolg van een operatie. Totti beleefde een uitstekend WK met één doelpunt en vier assists als meest aanvallende middenvelder. In de finale revancheerde Italië zich op Frankrijk door na penalty’s te winnen.

Aanvankelijk besloot Totti na het WK 2006 afscheid te nemen van de nationale ploeg. Op 20 juli 2007 maakte hij zijn pensioen echter pas officieel. Bondscoach Roberto Donadoni probeerde Totti over te halen om deel te nemen aan het EK 2008, maar die poging bleek tevergeefs.

---

Francesco Totti na zijn voetbalpensioen

Nadat Totti op 17 juli 2017 zijn voetbalpensioen had aangekondigd, maakte hij bekend dat hij als commercieel directeur verder zou gaan bij AS Roma. Halverwege september begon hij eveneens met het behalen van zijn coachingsdiploma. Daar zag hij echter twee weken later alweer vanaf vanwege zijn taken als directeur. Twee jaar na zijn aanstelling in het Romeinse bestuur, besloot het icoon zelf op te stappen.

Tijdens een persconferentie, die ruim een uur duurde, beschuldigde Totti voorzitter James Pallotta er publiekelijk van hem niet genoeg te betrekken bij het maken van keuzes door de club. Totti zei dat hij een terugkeer bij AS Roma zou overwegen wanneer er een nieuw bestuur zou zijn. Zijn vertrek op 17 juni 2019 betekende een einde aan zijn dertigjarig dienstverband bij de Italiaanse voetbalclub.

Eind 2024 kwam de inmiddels 48-jarige Totti groot in het nieuws nadat hij tegen de Italiaanse media had verteld dat hij nadacht over een terugkeer als profvoetballer. Volgens hem zouden meerdere Serie A-clubs hem hebben benaderd. “Ik moet toegeven dat het me een beetje aan het denken heeft gezet. Zeg nooit nooit. Met het niveau van de Serie A vandaag zou ik gemakkelijk belangrijk kunnen zijn op het veld”, vertelde een ambitieuze Totti, geciteerd door La Gazzetta dello Sport.

Laatste update: 7 januari 2025