Stevige vormdip Van Dijk biedt hoop in Amsterdam

Ajax zag donderdagavond tijdens de loting van de Champions League naast Atalanta en Midtjylland ook Liverpool uit de koker komen. Het loten van de Engelsen is op het eerste gezicht een loodzware loting, aangezien Liverpool tijdens de afgelopen seizoenen zowel de Champions League als Premier League won. Het duel tussen Aston Villa en Liverpool van afgelopen weekend bood de Amsterdammers echter enigszins vertrouwen voor na de interlandbreak.

Liverpool begon zeer twijfelachtig aan het nieuwe voetbalseizoen. Zo ging de Engelse landskampioen in het eerste competitieduel bijna onderuit tegen Leeds United, al won het uiteindelijk alsnog met 4-3. Nadat The Reds zowel Chelsea (uit) als Arsenal (thuis) met twee doelpunten verschil opzij zetten, ging het tegen Aston Villa behoorlijk mis door de wedstrijd met 7-2 te verliezen. Het was bij Liverpool niet voor het eerst in het seizoen een grote gatenkaas in de achterste linie, waardoor de tegenstander er vrolijk op los scoorde. Hoewel maar liefst drie goals vielen door van richting veranderde schoten, kan de club na vorig weekend niet alles meer op de factor ‘pech’ afschuiven.

De defensie van Liverpool liep zeker bij de eerste vier doelpunten flink te schutteren. Waar bij de eerste treffer keeper Adrián een verkeerde pass gaf op Gomez, viel de tweede goal rechtsback Trent Alexander-Arnold behoorlijk aan te rekenen. Ook bij de derde (van richting veranderd door Virgil van Dijk) en vierde tegentreffer (defensie verrast bij vrije trap) stonden de verdedigers behoorlijk te slapen. Aston Villa maakte het met een afstandsschot en twee counters nog erger voor Liverpool door de club met een 7-2 nederlaag huiswaarts te laten gaan. Het was een verliespartij waar Liverpool-manager Jürgen Klopp de komende nachten ongetwijfeld van wakker ligt.

Matige Van Dijk

Vooraf wist Liverpool goed dat het een vele malen lastigere seizoen te wachten stond dan afgelopen jaar. De club is simpelweg de te kloppen ploeg en bovendien is het in Engeland vrijwel onmogelijk om de competitie een aantal seizoenen achter elkaar te domineren. Waar supporters van Bayern München en Juventus jarenlang vooraf aan het seizoen al hun club in potlood als landskampioen konden noteren, is dat in de Premier League met steenrijke clubs als Manchester City en Chelsea volledig anders.

Dat neemt niet weg dat het hele elftal van Liverpool, waaronder leider in de defensie Virgil van Dijk, in een waanzinnige vormdip zit. De centrale verdediger kreeg de afgelopen twee seizoenen nog volop complimenten uit zowel Engeland als de rest van de wereld voor zijn leiderschapskwaliteiten in de verdediging van de Engelse topclub en kreeg daarvoor verschillende prijzen uitgereikt. Bovendien liet hij zijn medespelers simpelweg beter voetballen. Hoewel er bijvoorbeeld veel twijfels ontstonden over de kwaliteiten van Joe Gomez in de achterste linie, trok Van Dijk hem de afgelopen seizoenen regelmatig erbovenop.

Hoe anders is dat dit seizoen, waarin de Oranje-international ogenschijnlijk zijn handen vol heeft aan zijn eigen spel. Van Dijk ging in de eerste competitiewedstrijd al pijnlijk onderuit tegen Leeds United door bij de 2-2 klungelig te verdedigen. Tegen Aston Villa was het verdedigend allemaal nog een stapje erger, onder meer doordat de tegenstander gedurende het duel een vrijkaart leek te bezitten om vanaf de rand van het strafschopgebied Adrián onder vuur te nemen. Dan mogen drie van de zeven doelpunten dan wel aangeraakt zijn door Liverpool, maar dat neemt niet weg dat het team de schoten eveneens kon voorkomen: een kwaliteit die de club vorig seizoen wél bezitte.

Kritiek van buitenwereld

Van Dijk kreeg na de wedstrijd tegen Leeds United zowel in Nederland als in Engeland kritiek op zijn manier van verdedigen. Zo liet voormalig topvoetballer Marco van Basten bij het programma Rondo op Ziggo Sport blijken niet erg fan te zijn van de ervaren centrale verdediger. “Als hij hier blijft staan dan haalt hij de bal eruit, want de bal komt nu op de plek waar hij niet staat”, wees Van Basten presentator Jack van Gelder op de tactische fout van de Nederlander. “In dat soort situaties maken echte goede libero’s het verschil.”

Ook oud-voetballer Gabriel Agbonlahor was teleurgesteld in de gemaakte fout tegen Leeds United. “Misschien gebeurt het omdat het gaat om Leeds, een nieuw team, en denkt hij er te lichtvaardig over”, stelde hij op de Engelse televisie. “Hij is geweldig, en zal een van de beste verdedigers aller tijden worden, maar als mensen hem nu al op het niveau van Vincent Kompany en Rio Ferdinand inschatten… Die mensen vergeten hoe goed die spelers waren, denk ik. Ferdinand was zó goed in zijn toptijd, je wilde als aanvaller niet eens op dezelfde speelhelft zijn. Dat was ook zo met Kompany en John Terry. Daar had je gewoon geen kans tegen. Van Dijk is top, maar nog niet in die categorie.”

Van Dijk liet de week na de wedstrijd tegen Leeds United in gesprek met Ziggo Sport weten dat hij zich weinig van de kritiek op hem aantrok. Zo vertelde hij voor de camera: “Dat bespreek je na de wedstrijd en neem je mee. Je gaat er daarna niet over inzitten. En helemaal niet als je dan de reacties ziet van mensen die nog nooit iets hebben bereikt.” De wedstrijd tegen Aston Villa valt echter niet los te zien van de ogenschijnlijke concentratie en scherpte die Van Dijk momenteel aanzienlijk ontbeert. Het is voor hem daarom zaak om deze zo snel mogelijk terug te krijgen, zeker met de loodzware Champions League-poule in het vooruitzicht.

Nederlands elftal

Ondanks zijn vormdit, diept Van Dijk vanavond weer als leider in de achterhoede van het Nederlands elftal. Onder leiding van de nieuwe bondscoach Frank de Boer moet de ervaren kracht proberen om de lijn door te trekken die bondscoach Ronald Koeman ooit inzette. Waar Oranje tegen Mexico nog een oefenwedstrijd speelt, gaat het spektakel komende zondag pas weer echt los met twee Nations League-optredens. Door het verlies tegen Italië en de krappe overwinning op Polen moet Van Dijk met Oranje tegen Bosnië-Herzegovina en Italië (beide uit) eigenlijk zes punten halen.

Daarvoor dient vooral de verdedigende linie van het Nederlands elftal een stuk scherper aan de wedstrijd te beginnen. In het thuisduel tegen Italië (0-1) was de verdediging met Joël Veltman en Van Dijk niet bepaald onpasseerbaar. Sterker nog, Italië kreeg legio kansen om de score verder uit te breiden. Nu Stefan de Vrij hoogstwaarschijnlijk weer fit aan de aftrap kan verschijnen, staat de achterste lijn ongetwijfeld een stuk beter, maar twee keer de nul houden lijkt met de huidige vorm van Van Dijk een lastig verhaal.

Vanwege het drukke competitieprogramma van de afgelopen maanden is het mogelijk dat De Boer tegen Mexico nog de keuze maakt om Van Dijk op de bank te houden en bijvoorbeeld Veltman en Nathan Aké te laten spelen, maar komend weekend moet Van Dijk wél klaar zijn voor het grote werk. Want EK-dromen of niet, zonder een Van Dijk in vorm is Oranje net als Liverpool verdedigend minstens de helft minder.