Stunttransfer kan Ajax-probleem verhelpen

Het zit nog niet echt mee voor Donny van de Beek. De oud-Ajacied heeft nog steeds zijn ritme gevonden niet bij zijn nieuwe club Manchester United. De van Ajax overgekomen middenvelder komt in de Premier League maar mondjesmaat aan spelen toe, daar waar Ole Gunnar Solskjaer bijna steevast voor andere middenvelders kiest. Op hetzelfde moment heeft Ajax moeite om de nummer tien positie in te vullen na het vertrek van Van de Beek. 

Donny van de Beek is het nog niet gelukt om een vaste basisplek bij Manchester United af te dwingen. Hoewel de van Ajax overgekomen middenvelder dit seizoen al 15 keer in actie kwam voor zijn nieuwe werkgever, staat de minutenklok pas op ruim 600 minuten. Daar leek de laatste wedstrijden echter verandering in te komen, maar een onuitwisbare indruk wist de aanvallende middenvelder niet achter te laten. 

Donny van de Beek

Van de Beek kreeg de afgelopen weken de kans van manager Ole Gunnar Solskjaer om zich te bewijzen als basisspeler van Manchester United. Het was voor het eerst sinds de overgang van de Oranje-international dat hij het vertrouwen kreeg van zijn trainer, al was dat ook voor een groot deel omdat er belangrijke wedstrijden in het verschiet liggen voor de recordkampioen van Engeland. Vooral in de laatste competitiewedstrijd tegen West Ham United werd het pijnlijk duidelijk dat de voormalig Ajacied nog een aantal grote stappen dient te maken voordat hij zich vanaf de meet kan onderscheiden voor de recordkampioen van Engeland. 

In de Champions League-wedstrijd tegen Istanbul Basaksehir en in het Premier League-duel tegen Southampton startte Van de Beek als centrale middenvelder, tegen West Ham United mocht hij Bruno Fernandes vervangen, die gespaard werd voor de aankomende wedstrijden tegen Manchester City (Premier League) en RB Leipzig (Champions League). 

Als centrale middenvelder heeft Van de Beek nog enigszins de ruimte voor zich, maar als aanvallende middenvelder speel je in de Premier League vooral in de kleine ruimte en wordt het door een verdedigend blok bij de tegenstanders – vrijwel elk team speelt met twee controlerende middenvelders in de hoogste Engelse voetbalklasse – bijna onmogelijk om je met een diepgaande loopactie vrij te maken van de directe tegenstanders. 

Tegen West Ham United werd duidelijk dat Van de Beek zijn voetbalstijl op dit moment (nog) niet thuishoort op het aanvallende middenveld van Manchester United. Waar Bruno Fernandes een echte spelmaker is en met balbehendigheden en steekpasses de spil van het aanvalsspel is, kan je dat soort dingen niet van een speler zoals Van de Beek verwachten. Als centrale middenvelder in een meer box-to-box-rol is de Nederlander wel degelijk van meerwaarde, maar dat soort type spelers heeft Manchester United meer op het middenveld lopen waardoor Van de Beek in de pikorde mannen zoals Fred voorlopig voor zich moet dulden. 

Ajax 

De enige club die de inbreng van Van de Beek écht lijkt te missen, is zijn oude club Ajax. De Amsterdammers vulden het gat dat de Oranje-international achterliet op met de Ghanees Mohammed Kudus, maar de negen miljoen euro kostende zomeraankoop raakte aan het begin van het seizoen geblesseerd aan zijn meniscus en is nog zeker tot aan de winterstop uitgeschakeld. Daardoor ontstaat er een gat op het middenveld van de Amsterdammers, en niet zo eentje zoals Van de Beek die als geen ander kon creëren met zijn loopacties. 

Door de absentie van Kudus vult Zakaria Labyad nu de rol van aanvallende middenvelder in. De Marokkaans international is daarin tot nu toe erg ongelukkig: volgens Ajax-trainer Erik ten Hag doet de van FC Utrecht overgenomen middenvelder in de organisatie veel nuttig werk, in offensief opzicht komt de aanvallende middenvelder kwaliteit tekort om ervoor te zorgen dat het elftal beter gaat draaien en er voldoende kansen komen voor de spitsen. 

Ten Hag zou opnieuw zijn onvrede hebben kenbaar gemaakt over het gebrek aan een topspits, maar een aanvaller van het kaliber Luis Suárez contracteren lijkt voor Ajax in deze tijden (en in de winterstop) een onbeholpen zaak. Feit blijft wel dat de puntspelers van Ajax bestaan uit twee spitsen die vooral de komende jaren pas écht rendabel gaan worden (Lassina Traoré en Brian Brobbey), een ervaren kracht die liever linksbuiten of achter de spitsen speelt (Dusan Tadic) en een voormalig topspits die waarschijnlijk in het laatste seizoen van zijn actieve carrière zit (Klaas-Jan Huntelaar). 

Dat dit vorig seizoen niet zo’n groot probleem was en op dit moment wel het geval is, heeft alles te maken met de manier waarop Van de Beek vorig seizoen ruimte maakte voor zijn medespelers. Waar Kudus de bal in de voeten wil hebben en vanuit daar een dribbel inzet, kan Van de Beek als geen ander een loopactie inzetten om de passlijn richting de voorhoedespelers open te zetten of een naar binnen komende buitenspeler ruimte te gunnen om zijn actie te maken. Daardoor wordt de verdedigende partij gedwongen om een keuze te maken en kan je als team gemakkelijker voetballen. 

Europees kampioenschap

Met andere woorden: de kernkwaliteiten die Van de Beek de voetballer maken die hij is, zijn bij Manchester United op dit moment niet nodig en kan Ajax op haar beurt goed gebruiken. Daarnaast is speeltijd met oog op het Europees kampioenschap in 2021 heilig voor Van de Beek, die dat toernooi natuurlijk niet wil missen. Aangezien de concurrentie op zijn positie groot is in de persoon van Georginio Wijnaldum, die zich nog altijd basisspeler bij Liverpool mag noemen en een Mohamed Ihattaren die richting zijn oude vorm gaat, hoeft de blonde middenvelder niet per sé een zekerheidje te zijn voor het Europese eindtoernooi van aankomende zomer. 

Wellicht dat Ajax en Van de Beek elkaar daarom kunnen helpen tijdens de winterse transferperiode. Bij Manchester United lijkt er eerst een plek vrij te moeten komen op het middenveld – wat aan het einde van dit seizoen waarschijnlijk gebeurt met het vertrek van Paul Pogba – en Ajax kan een aanvallende middenvelder gebruiken die de keuzemogelijkheden van Ten Hag op die positie vergroot en ervoor zorgt dat er genoeg ruimte gecreëerd wordt waarvan de buitenspelers én de spits van kunnen profiteren. Dat dit een tijdelijke optie is, lijkt meer dan duidelijk. Echter weet Ajax precies wat het heeft aan een speler zoals Van de Beek en is het met een tussentijdse (paniek)aankoop maar afwachten hoe lang het duurt voordat deze zijn volledige potentieel bereikt.