Oranje kan grote doelpuntenmachine niet blijven negeren

Wout Weghorst is bezig aan zijn derde seizoen in de Bundesliga. Nog altijd staat er geen maat op zijn doelpuntenproductie, zo blijkt dit voetbaljaar. De centrumspits scoorde in de Duitse competitie gemiddeld elke 121 minuten, waardoor hij na 13 wedstrijden bij VfL Wolfsburg op negen doelpunten staat. Met die prestatie in het achterhoofd blijft het opvallend dat de bondscoaches hem nauwelijks tot niet zien staan.

De Nederlandse media vergelijken Weghorst met regelmaat met Dirk Kuyt. De gestopte Oranje-international kreeg bij FC Utrecht en Feyenoord te horen dat hij aan zijn plafond zat, maar niets was minder waar. Kuyt werkte zich op tot een vaste waarde bij Liverpool en ontwikkelde zich door tot een publiekslieveling op Anfield. Ook bij het Nederlands elftal kreeg hij van de toenmalige bondscoaches Marco van Basten, Bert van Marwijk en Louis van Gaal de voorkeur in de aanval, waarbij hij zijn hoogtepunten bereikte op het WK van 2010 én 2014.

Wanneer je de carrière van Weghorst daarnaast legt, dan is de vergelijking volkomen begrijpelijk. Bij FC Emmen presteerde de aanvaller tussen 2012 en 2014 geweldig, maar veel hoger leek de voetballer niet te komen. Eerst maakte hij de stap naar Heracles Almelo en daarna kreeg hij in 2016 echter een contract aangeboden bij AZ en speelde hij opeens bij een topclub in de Eredivisie. Weghorst kreeg veel kritiek om zijn spel, maar de cijfers logen er niet om. In twee seizoenen AZ kwam Weghorst tot maar liefst 36 doelpunten in 72 wedstrijden.

Revelatie Bundesliga

De uitstekende prestaties van Weghorst bleef ook in de Bundesliga niet geheel onopgemerkt. VfL Wolfsburg toonde in het voorjaar van 2018 interesse, waarna hij voor een bedrag van ruim 10 miljoen euro naar Duitsland vertrok. Wederom zeiden criticasters dat de overstap voor Weghorst te hoog gegrepen was en opnieuw liet hij hen versteld staan. Al in het eerste seizoen speelde de Nederlander vrijwel alle wedstrijden en scoorde hij aan de lopende band. Met 17 doelpunten in 34 optreden scoorde hij ook in Duitsland gemiddeld één goal per twee wedstrijden.

Voor Weghorst was het belangrijk om in zijn tweede seizoen aan te tonen dat hij geen eendagsvlieg was en daardoor bleef hij keihard werken. De bijna twee meter lange centrumspits scoorde ook in het seizoen 2019/2020 achter elkaar door. Tijdens dat onderbroken seizoen kwam hij tot 41 wedstrijden voor het eerste elftal, waarin hij 18 keer raakschoot. Bovendien maakte Weghorst grote stappen in zijn ontwikkeling, waaronder in zijn voetballende kwaliteiten. Gedurende de wedstrijden stelde hij vijfmaal een teamgenoot in staat om te scoren.

Weghorst is inmiddels dermate belangrijk voor Wolfsburg dat de Duitsers bijna niet meer zonder hem kunnen. Dit seizoen staat de club op een knappe vierde plaats in de Bundesliga achter Bayern München, Bayer Leverkusen en RB Leipzig. Gedurende de 13 wedstrijden maakte Wolfsburg slechts twintig doelpunten, waarvan maar liefst 9 goals van de voet of het hoofd van Weghorst kwam. Ook daarin heeft Weghorst grote vooruitgangen geboekt: de aanvaller kan bijna vanuit elke hoek of stand raakschieten. Daarmee lijkt een plek in het basisteam van Oranje een kwestie van tijd.

Argumenten bondscoaches

Opvallend genoeg lukte het Weghorst de afgelopen jaren zelden om alleen al een plek in de definitieve selectie van het Nederlands elftal te bemachtigen. Bondscoaches Ronald Koeman en Frank de Boer namen hem vaak nog wel op in de voorlopige selectie, maar als het puntje bij paaltje kwam gaven zij steevast de voorkeur aan Luuk de Jong. Overduidelijke argumenten bleven uit, al lijkt de reden vooral te liggen in de te bekleden rol. Zo zei Koeman begin oktober van vorig kalenderjaar op een persconferentie: “Als je echt iets moet forceren, vind ik dat Luuk daar beter in is dan Weghorst.”

Weghorst gaf vaker aan dat hij niet weet wat hij nog meer kan doen om bij Oranje te komen, buiten het in stand houden van zijn doelpuntenproductie in de Bundesliga. De huidige trainer van Barcelona reageerde daarop: “Hij moet vooral zo doorgaan en blijven scoren. Hij moet ook laten zien dat hij in zijn gehele spel verbetert en zich niet alleen op doelpunten richten. Daarin kan hij nog beter. Maar buiten kijf staat dat hij enorm belangrijk is voor zijn club en hij heeft een hoog rendement. Daar gaat het natuurlijk wel om, dat is duidelijk.” 

Ongetwijfeld hoopte Weghorst met de komst van De Boer dat hij een nieuwe kans kreeg, maar ook de huidige bondscoach koos vooralsnog voor De Jong. Weghorst is momenteel het spoor bijster, zo vertelde hij deze maand aan De Telegraaf: “Dat doet echt wel wat met je. Voor mij was het elke keer een enorme teleurstelling als ik er niet bij zat. De laatste keer speelde Oranje met Luuk de Jong als diepe spits en dacht ik: dat vergroot misschien mijn kansen als stand-in. Maar ik hoorde helemaal niets. Daar baalde ik best wel van.” Een logische reactie van een speler die vierde staat op de Duitse topscorerslijst.

Ideale Oranje-spits

Het voornaamste argument om De Jong boven Weghorst te verkiezen, is dat de eerste speler beter is in koppen. Maar daar houden de argumenten op, want puur naar de cijfers gekeken doet Weghorst het beter in de Bundesliga dan De Jong in La Liga. Weghorst scoorde meer (42 om 8), gaf meer assists (11 om 1) en won met zijn lengte gemiddeld in 90 minuten meer kopduels (57 om 54,3 procent). In tweeënhalf seizoen werkte Weghorst zich tussen de topscorers van zijn club: alleen Edin Dzeko, Grafite en Diego Klimowicz staan nog voor hem.

Uitsluitend gekeken naar de spitsen die bij ploegen van De Boer doorgaans in de punt van de aanval staan, is het nog opvallender dat Weghorst vooralsnog niet tot zijn selectie behoort. Zo koos de oefenmeester ooit bij Ajax voor Siem de Jong in de spits: een speler die als aanspeelpunt diende en ook nog eens de nodige treffers maakte. Ook bij Internazionale, Crystal Palace en Atlanta United koos De Boer voor centrumspitsen die op hun positie bleven staan en op die manier de belangrijkste plaats van het elftal constant bezet hielden.

Deze rol kan Weghorst bij het Nederlands elftal als geen ander bekleden. Bij Wolfsburg staat de aanvaller eveneens vaak als aanspeelpunt klaar om zijn medespelers te werken. Met zijn aanvallende loopacties en kwaliteiten om positie te kiezen in het strafschopgebied van de tegenstander lukt het Weghorst om het zijn opponent moeilijk te maken. Zijn gevoel voor ruimte zorgt ervoor dat tegenstanders een zeer lastige middag tegen hem hebben en vaak niet kunnen voorkomen dat Weghorst een of meerdere doelpunten achter de keeper schiet.

Ongeacht De Boer in maart weer De Jong selecteert, kan de bondscoach met de huidige cijfers bijna niet meer om Weghorst heen. De hardwerkende spits verdient het simpelweg om zichzelf in het basisteam van Oranje te vechten. Met Memphis Depay en Steven Bergwijn op de vleugels beschikt het Nederlands elftal dan over voldoende snelheid en scorend vermogen in de aanval, waardoor het laatste probleem van het team ook is opgelost. Bijkomend voordeel voor Weghorst: na een goed Europees kampioenschap kan hij de laatste stap zetten richting een Europese grootmacht.