De Boer haalt op deze sleutelpositie EK-titel binnen

Het Europees kampioenschap gaat over ruim twee weken van start. Waar Turkije en Italië het eindtoernooi openen in Stadio Olimpico in Rome, volgt het Nederlands elftal twee dagen later met een duel in de Johan Cruijff Arena met Oekraïne. De Oranje-koorts stijgt steeds verder in Nederland, maar tot de eerste wedstrijd zijn er voor Frank de Boer voldoende puzzelstukken te leggen.

De bondscoach maakte afgelopen week zijn definitieve selectie bekend. Het was slecht nieuws voor Marco Bizot, Hans Hateboer, Rick Karsdorp, Jeremiah St Juste, Kenny Tete, Tonny Vilhena, Steven Bergwijn en Anwar El Ghazi. De acht spelers kregen namelijk te horen dat ze niet zijn opgenomen in de definitieve selectie en dat zij dus deze zomer vanaf de eigen bank naar het EK mogen kijken. Het was treurig nieuws voor de internationals, anderzijds zorgde het bij De Boer zelf voor meer overzicht in de grote selectie van Oranje.

Desondanks heeft de oefenmeester nog voldoende smaken om uit te kiezen. Onder meer in de aanval is De Boer nog niet uit zijn basisteam. Waar Luuk de Jong de laatste interlands zijn eerste spits was, lijkt Wout Weghorst eveneens in aanmerking te komen voor een vaste plaats in de spitspositie. De centrumspits liet bij VfL Wolfsburg zien dat hij over de kwaliteiten beschikt om het tegen de beste verdedigers van Europa op te nemen en alsnog overeind te blijven. Ook zorgde hij dit seizoen weer voor de nodige treffers, waardoor hij ogenschijnlijk klaar is voor een basisplaats.

Ook aan de zijkanten is het dringen voor de aanvallers. Met Steven Berghuis, Quincy Promes, Cody Gakpo, Donyell Malen en Memphis Depay heeft De Boer vijf spelers voor drie posities, waardoor hij de oefenduels met Schotland en Georgië gaat gebruiken om te onderzoeken welk aanvalstrio het beste in staat is om Oekraïne, Oostenrijk en Noord-Macedonië weg te spelen. Daarvoor moet de aanval echter wel worden bediend door enkele creatieve middenvelders. En juist op die plekken is eveneens een behoorlijke strijd aan de gang.

Balans op middenveld

Wie het middenveld van het Nederlands elftal op papier ziet, merkt dat er veel voetbal in het team zit. Donny van de Beek, Teun Koopmeiners, Ryan Gravenberch, Frenkie de Jong, Davy Klaassen en Georginio Wijnaldum zijn stuk voor stuk creatieve middenvelders die graag aan het voetballen komen. De spelers zijn vanuit hun club gewend om de oplossingen vooruit te zoeken en met steekpasses hun aanvallers in staat te stellen tot kansen te komen. Bovendien lieten ze in het verleden zien voor de nodige doelpunten te kunnen zorgen.

De Boer beschikt met Marten de Roon over een middenvelder uit een volledig andere categorie. De controlerende middenvelder maakte in 2015 een verrassende transfer door van sc Heerenveen naar Atalanta Bergamo te vertrekken. Waar veel Nederlanders dachten dat hij puur naar Italië ging om geld op te strijken, bleek zijn type spel in de Serie A een gouden combinatie. Met Atalanta boekte De Roon de laatste jaren verschillende successen en stond hij in het seizoen 2019/2020 zelfs in de kwartfinale van de Champions League.

De Roon krijgt in Italië de opdracht mee om de wedstrijd te controleren. Waar de speelstijl van Atalanta ondanks de vijf verdedigers behoorlijk aanvallend is, moet De Roon waken voor de tegenaanval en de bal op tijd veroveren om de aanval daarna de vervolgen. De middenvelder hoeft daarbij geen sluw steekpasje af te geven of op een andere manier te proberen om direct tot een kans te komen, maar geeft de bal veelal over vijf tot tien meter aan een medespeler die wel voor de creatieve oplossing naar voren zorgt.

Gravenberch

Twee van de drie posities op het middenveld lijken vooralsnog zeker. Wijnaldum laat in Oranje al jaren zien dat hij tot de betere spelers van Nederland behoort en ook de kwaliteiten van De Jong staan buiten kijf. De Barcelona-ster speelde dit seizoen wederom de meeste speelminuten van alle Oranje-internationals en krijgt in Spanje veelal positieve kritieken over zijn optredens. De Jong zorgt niet alleen voor de pass naar voren, maar beschikt ook over de kwaliteiten om op de juiste momenten de bal te veroveren en verder te spelen.

De positie naast De Jong is voorlopig nog echter niet ingevuld. van de Beek en Klaassen komen vooralsnog alleen in aanmerking voor de positie van aanvallende middenvelder en Koopmeiners zal veelal op de bank plaatsnemen, waardoor Gravenberch en De Roon de twee overgebleven smaken zijn voor De Boer. De Ajacied brak het afgelopen seizoen definitief door in het eerste team en staat al jaren bekend als een voetballer die de komende jaren de wereld moet gaan bestormen. In Europees verband liet Gravenberch al zien nu al klaar te zijn voor het grote werk.

Gravenberch speelt bij Ajax op dezelfde positie als De Jong bij Barcelona. Aan de linkerkant van het middenveld laat de jongeling zich regelmatig inzakken tussen de twee verdedigers van Ajax en ontvangt daar de bal, waarna hij gaat dribbelen en zorgt voor de juiste oplossing in het aanvalsspel. Opvallenderwijs straalt Gravenberch al op jonge leeftijd veel rust uit in balbezit en is hij niet bang om zijn directe tegenstander weg te spelen. Ajax-coach Erik ten Hag probeerde Gravenberch eerder ook al uit aan de rechterkant van het middenveld, waar hij het ook goed deed.

De Roon vs. Gravenberch

De Boer zal zich in aanloop naar het eindtoernooi realiseren dat hij beide spelers niet elke wedstrijd nodig heeft. In de poulefase is het de verwachting dat de tegenstanders van het Nederlands elftal vooral zullen inzakken en gaan afwachten voor mogelijkheden voor een snelle counter. De bondscoach heeft dan vooral middenvelders nodig die Oranje aan het voetballen helpen en voor creativiteit in de middenlinie zullen zorgen. In dat geval is het voor Oranje voordeliger dat Gravenberch naast De Jong speelt.

Mocht het Oranje lukken om zich te plaatsen voor de volgende ronde, dan is de kans aanzienlijk dat het tegen een groot Europees land komt te spelen. De Boer liet al eerder weten dat hij dan niet bang is om een ander systeem te spelen en met een 5-3-2 formatie aan te treden. De hoofdtrainer zal dan op zoek zijn naar een middenvelder die voor de balans in het team zorgt, waardoor De Boer snel zal uitkomen bij het opstellen van De Roon. Met Wijnaldum en De Jong als meer vooruitgeschoven spelers komt Nederland dan alsnog aan het voetballen toe.

Kortom zal de eerste wedstrijd van Oranje op het EK niet direct de vaste basisopstelling laten zien, omdat De Boer vooral per wedstrijd gaat kijken wat hij nodig heeft. Daarnaast weet de trainer als geen ander dat de spelers dit seizoen een hoop wedstrijden achter de rug hebben en dat het voor de frisheid binnen het elftal belangrijk is dat hij gaat rouleren. Anderzijds zag De Boer tijdens het WK van 2010 in Zuid-Afrika van dichtbij dat het belangrijkste is dat alle selectieleden hun rol binnen het team weten. Dan is Nederland tot grootse dingen in staat.