Keeperssoap Oranje krijgt een nieuw hoofdstuk

Het Nederlands elftal speelde zondagavond zijn laatste oefenduel voor het Europees kampioenschap. Aankomende vrijdag staat de eerste wedstrijd op het programma, terwijl Oranje twee dagen later voor het eerst speelt. Frank de Boer heeft daarom nog een aantal dagen om enkele belangrijke knopen door te hakken, waaronder die van eerste keeper.

Edwin van der Sar was bij Oranje de laatste onbetwistbare keeper. De voormalig doelverdediger van Ajax, Juventus, Fulham en Manchester United speelde jarenlang in het Europese topvoetbal mee, waardoor hij met de jaren een steeds belangrijkere rol bij het Nederlands elftal ging vervullen. In zijn laatste jaren onder bondscoaches Dick Advocaat en Marco van Basten ontwikkelde hij zichzelf zelfs als een keeper die Nederland meermaals naar de volgende ronde van het toernooi bracht, waaronder tijdens de penaltyserie tegen Zweden op het EK van 2004. 

Nadat Van der Sar zijn keepershandschoenen aan de wilgen hing, moest Bert van Marwijk op zoek naar een nieuwe vertrouweling onder de lat. Het was voor hem vervolgens niet moeilijk om bij Maarten Stekelenburg uit te komen. De keeper was al jarenlang de vaste doelman van Ajax, dat in die jaren vooral op nationaal niveau actief was. Europees gezien lieten de Amsterdammers namelijk vrijwel jaarlijks steken vallen. Het nam echter niet weg dat Stekelenburg de potentie had om in het sterrenteam van de bondscoach uit te blinken.

Tijdens het wereldkampioenschap van 2010 in Zuid-Afrika liet Stekelenburg zien dat hij ervaren genoeg was om het Nederlands elftal evenals Van der Sar punten te bezorgen. De wereldredding in de kwartfinale tegen Brazilië staat menig Oranje-fan nog op het netvlies. Kaká, destijds spelend voor Real Madrid, kapte naar binnen en probeerde geplaatst in de lange hoek raak te schieten. Stekelenburg dook razendsnel, strekte zijn lichaam volledig uit, zette zijn hand achter de bal en tikte deze puur op techniek uit het doel.

Verkeerde keuzes

Het was niet meer dan logisch dat Stekelenburg de komende tien tot vijftien jaar in het Nederlands elftal zou blijven staan, maar niets was minder waar. In 2011 maakte de 1,97 meter lange doelman een overstap naar de Serie A, waar hij bij de selectie van AS Roma aansloot. Wederom was de vergelijking met Van der Sar snel getrokken, want ook bij hem ging een transfer naar Italië (Juventus) niet zoals gehoopt. Stekelenburg belandde uiteindelijk op de bank en bleek niet sterk genoeg om zichzelf in het basisteam te vechten.

Na twee seizoenen besloot hij dat het mooi was geweest en vertrok hij naar de Premier League om voor Fulham uit te komen. Stekelenburg liet langzaamaan gedeeltes van zijn oude vorm zien, maar kwam toch weer op de reservebank te zitten. De jaren erna kwam hij uit voor achtereenvolgens AS Monaco, Southampton en Everton, maar steeds gebeurde er hetzelfde met zijn rol binnen de selectie: door blessures of tegenvallende resultaten lukte het hem niet om te presteren. Een terugkeer naar Ajax leek Stekelenburg daarom de beste oplossing.

De doelman kwam bij Ajax in principe als tweede keeper binnen, maar door de schorsing van André Onana kwam er plotseling een plaats vrij onder de Amsterdamse lat. Op de trainingen liet Stekelenburg blijkbaar al zien klaar te zijn voor een basisplaats, waardoor Erik ten Hag hem het vertrouwen gaf. Het bleek de juiste keuze te zijn, want Stekelenburg liet zijn hoofdtrainer niet vallen en presteerde als nooit tevoren. Het Nederlands elftal ging alweer langzaam rondzingen in de media, maar eerste keeper dacht hij daar niet meer te worden.

Keepers-soap

Jasper Cillessen was de afgelopen jaren namelijk vrij zeker van zijn plaats onder de lat van Oranje en leek klaar te zijn om op het EK te schitteren. Hoewel de keeper met regelmaat kritiek krijgt over zijn functioneren, geven bondscoaches hem steevast het vertrouwen door hem in het basisteam te zetten. Cillessen liep echter plotseling het coronavirus op, waardoor De Boer hem opvallenderwijs helemaal niet meer besloot te selecteren voor Oranje. Daarmee liet de bondscoach zien dat Cillessen bij hem niet geheel onbetwistbaar is.

Marco Bizot kwam als derde keeper erbij, maar hij maakt ogenschijnlijk geen kans in de basis. Het gaat daarom tussen Stekelenburg en Tim Krul, die het Nederlands elftal zeven jaar geleden nog een winnende penaltyserie tegen Costa Rica bezorgde. Beide spelers kregen een wedstrijd de kans om zichzelf aan de bondscoach te bewijzen. Waar Krul zijn opwachting maakte in de wedstrijd tegen Schotland, mocht Stekelenburg tegen Georgië op het veld staan. Die wedstrijden maakte al het een en ander duidelijk over hun kansen in Oranje.

Aangezien De Boer een rijk verleden heeft bij Ajax en daar ook als trainer voor het eerst aan de slag ging, heeft de oefenmeester een Amsterdamse denkwijze. Daarom is hij op zoek naar een keeper die achterin voor rust zorgt, technisch in staat is om mee te voetballen en de nodige ervaring heeft om zijn verdediging op de juiste manier neer te zetten. Dat analyserend lijkt De Boer de komende dagen bij Stekelenburg uit te komen, al wilde hij dat zelf nog niet zeggen. “Ik ga het toch echt eerst aan mijn keepers zelf vertellen”, stelde hij in gesprek met RTL Nieuws.

Duidelijkheid

Als het Nederlands elftal komende zondag tegen Oekraïne zijn eerste wedstrijd sinds zeven jaar op een eindtoernooi speelt, is het belangrijk dat er rust en overzichtelijkheid is binnen de selectie. De Boer heeft in 2010 van dichtbij meegemaakt dat het dan belangrijk is om duidelijkheid te creëren voor de spelersgroep. Vooraf is het belangrijk dat er veel concurrentie is binnen de groep, maar op het toernooi zelf moet bij de spelers duidelijk zijn wie in het basisteam staan en welke spelers in de andere categorie vallen.

Het is daarom belangrijk dat De Boer de komende dagen gebruikt om Stekelenburg en Krul te vertellen wie zijn eerste doelman op het toernooi is en wat hij van de andere keeper verwacht. Zeker in de tijd van corona is het essentieel dat de tweede keuze zijn plaats in de selectie accepteert en klaar is om zijn concurrent te vervangen wanneer deze niet mag of kan beginnen. Wanneer de tweede keeper bij een invalbeurt dermate veel fouten maakt dat Nederland verliest, dan kan dit zomaar het einde van het eindtoernooi betekenen.

De laatste weken is maar weer gebleken dat communicatie bij De Boer niet de sterkste karaktereigenschap is, maar de bondscoach zal als geen ander begrijpen dat het wel nodig is om tegen de grote en kleine landen van het toernooi optimaal aan te treden. Mocht hij voor Stekelenburg kiezen, dan heeft De Boer in ieder geval een keeper op het veld staan die zijn verdediging van de nodige adviezen kan voorzien. Dat dit nog niet volledig op de juiste plaats staat, mag na de twee oefenduels tegen Schotland en Georgië wel duidelijk zijn.