Van Gaal legt bom onder spelersgroep Oranje

Louis van Gaal is volgens De Telegraaf niet ver verwijderd van een derde periode als bondscoach van het Nederlands elftal. De toptrainer in ruste vertelde tegenover L’Equipe dat hij open staat voor een nieuwe job bij de KNVB, die met de keuze voor de strenge schoolmeester tegen de wens van de spelersgroep van Oranje ingaat. 

Louis van Gaal was naar eigen zeggen voor het EK ook al dé kandidaat om het stokje van Ronald Koeman over te nemen. Volgens de toptrainer, die na zijn laatste klus bij Manchester United samen met zijn vrouw Truus geniet van een pensioen in Portugal, stond hij bovenaan in elke poll over de nieuwe bondscoach, maar koos de KNVB met de aanstelling van Frank de Boer toch anders. De Nederlandse voetbalbond zocht iemand die door kon bouwen op de ‘Lijn Koeman’, de bondscoach die ervoor zorgde dat Oranje zijn glans weer enigszins terugkreeg. Voor de buitenwereld was het een uitgemaakte zaak dat Van Gaal bondscoach moest worden, binnen de selectie was het grootste gedeelte er mee eens dat de oud-trainer van onder andere Ajax, FC Barcelona en FC Bayern München werd gepasseerd. Dat de belangrijkste reden daarvoor ook de oorzaak was van het dramatische toernooi voor het Nederlands elftal, laat zien dat Van Gaal afgelopen week met een aantal stevige uitspraken liet zien dat hij zelfs zonder officiële functie de Oranje-mannen in het gareel probeert te krijgen. 

Louis van Gaal en Oranje

Van Gaal werd uitgenodigd op het trainingskamp van de Oranje Leeuwinnen, die zich voorbereiden op de Olympische Spelen aankomende zomer, en liet zijn ongezouten mening horen over het EK met Oranje. Van Gaal noemde de Oranje-spelers onder andere een “stelletje veredelde sterren”. Maanden daarvoor leek Van Gaal met Oranje naar het Europees kampioenschap te gaan. Waarschijnlijk had hij dan óók in een 1-5-3-2-systeem gespeeld, maar die droom kwam bedrogen uit voor Van Gaal. De belangrijkste reden dat hij de job niet kreeg? Uitspraken zoals hij deed bij de Oranje Leeuwinnen. 

Daar zaten de grote heren van het Nederlands elftal niet op te wachten. Het was niet langer zoals bij het WK 2014 in Brazilië. Oranje-internationals hadden zich inmiddels in de selecties van Europese topclubs gespeeld, hadden jarenlange ervaring opgedaan in de zwaarste competities ter wereld en hadden daarom geen behoefte aan een dominante trainer die wel even zou vertellen hoe Oranje ver zou komen op het EK. Met De Boer werd dan een coach voor de groep gezet die qua persoonlijkheid het tegenovergestelde van Van Gaal is. Daarmee onderwierp de KNVB De Boer niet alleen aan een test of hij nog steeds geschikt is als hoofdtrainer. Maar vooral: Eric Gudde en Nico-Jan Hoogma vertrouwden daarmee meer op de kwaliteiten van de spelers dan de eigenschappen van de trainer. 

Je zou dus kunnen stellen dat De Boer niet de enige is die gefaald heeft voor zijn test. Dat geldt zeker ook voor de Oranje-internationals, die klaarblijkelijk niet de intrinsieke motivatie en discipline niet konden opbrengen om hun taken te blijven uitvoeren en met individuele kwaliteiten een wedstrijd open te breken. Dat De Boer niet het type trainer is die er met gestrekt been ingaat bij zijn eigen spelers, kon je van te voren al uittekenen. Daar hoefde je dan ook géén verandering te verwachten. Dat moest dus echt uit de spelers komen. Dat ze dit, ook zonder het gebulder van Virgil van Dijk over het veld, niet lukte, zegt meer over de mentaliteit binnen de spelersgroep van Oranje dan over De Boer als trainer. De oud-bondscoach is (alweer) de kop van jut en krijgt alle shit over zich heen, terwijl hij in beginsel het gevolg is van een beleidskeuze uit de top van de KNVB. 

WK 2022

Als we de berichtgeving uit de Nederlandse pers moeten geloven, komt de top van de KNVB nu terug op dat besluit. Daardoor ga je je misschien afvragen of Van Gaal niet beter geschikt is als Directeur Topvoetbal bij de KNVB. Maar misschien kan hij als bondscoach de komende jaren de basis leggen voor een nieuwe fase voor Oranje in het internationale voetbal. Het lijkt er nu in ieder geval wel op dat de KNVB de ‘polletjes op nieuwswebsites’ volgen. Gudde en Hoogma zouden naar Portugal zijn afgereisd om te onderhandelen met Van Gaal over een nieuw dienstverband bij de KNVB. Er zou zelfs al een principeakkoord zijn over een contract waar Van Gaal het Nederlands elftal richting het WK 2022 in Qatar moet gaan leiden. 

Het alternatief lijkt inmiddels ook bekend: Giovanni van Bronckhorst zou volgens De Telegraaf optie B zijn. Een buitenlandse trainer, waar grote namen als Antonio Conte, Arséne Wenger en Pep Guardiola vielen, is de derde en laatste optie voor de KNVB. Daar valt op dat de KNVB dezelfde type trainers voor ogen heeft als bij de opvolging van Ronald Koeman, maar dit keer voor een andere volgorde kiest. Eerst de strenge leermeester (Van Gaal) en als dat niet lukt, dan pas weer overschakelen naar de nieuwe generatie voetbalcoaches, die over het algemeen een stuk losser omgaan met hun spelers dan de voetbaltrainers van ‘de oude stempel’. 

Als je het EK 2020 als uitgangspunt neemt, dan is dat de enige juiste beslissing.  Daarmee legt niet alleen de KNVB, maar óók Van Gaal een bom onder de selectie van Oranje. De Nederlandse vedettes zijn niet zo goed als dat ze zelf dachten, en binnen het Nederlandse voetbal is er op dit moment maar één man die ze dat kan laten beseffen. Van Gaal is de enige voetbalpersoonlijkheid met meer internationale ervaring dan Memphis Depay, Georginio Wijnaldum, Frenkie de Jong en Virgil van Dijk bij elkaar. Een man die het op een kraakheldere trainingsdag nog steeds laat donderen en bliksemen. Maar vooral: een man die schijt heeft aan de status van zijn spelers en zelfs de meest volgevreten vedette op zijn plaats zet als hij een perfect uitgedachte looplijn niet goed uitvoert. Dat is misschien niet wat de Oranje-spelers graag willen op het moment dat ze bij zich bij het Nederlands elftal melden. De Tulpengeneraal is nodig. Misschien wel meer dan dat Van Gaal zelf beseft.