Van Gaal verrast met Gakpo-vervanger Nederlands elftal

Het Nederlands elftal heeft met Montenegro en Noorwegen nog twee hordes richting het WK 2022 in Qatar. In deze wedstrijden moet Louis van Gaal het doen zonder de inbreng van Cody Gakpo. De reserve-aanvoerder van PSV had een basisplaats de afgelopen interlands, maar zal op de linkerflank nu vervangen moeten worden. Daar kan Van Gaal enorm gaan verrassen. 

Louis van Gaal heeft een belangrijke puzzel te leggen voor de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Montenegro zaterdagavond. De bondscoach van het Nederlands elftal mist basisspeler Cody Gakpo in de komende interlands tegen Montenegro (zaterdag) en Noorwegen (dinsdag). De linksbuiten van PSV is al een aantal weken uit de running met een blessure en wordt de komende wedstrijden van het Nederlands elftal waarschijnlijk vervangen door Donyell Malen, Arnaut Danjuma of Noa Lang. De spelers van respectievelijke Borussia Dortmund, Villarreal en Club Brugge hebben uiteenlopende kwaliteiten. 

Nederlands elftal

Het Nederlands elftal staat met een half been op het WK van Qatar 2022. De wedstrijden tegen Montenegro (zaterdag) en Noorwegen (dinsdag) zouden op papier geen probleem moeten zijn voor de manschappen van Louis van Gaal. De eerste wedstrijden tegen deze teams eindigden in respectievelijk 4-0 en 1-1. Dat Montenegro een lastige tegenstander kan zijn voor Oranje, bewezen de eerste zestig minuten van het eerste duel met Montenegro. Oranje viel aan, creëerde veel kansen, maar het duurde dus ruim een uur voordat de voorgang naar een veiligere stand te krijgen (2-0, red.). 

Het is dus vooral de vraag wie Van Gaal kiest als vervanger voor de geblesseerde Cody Gakpo. De sterspeler van PSV moet al een aantal weken toekijken bij zijn club en mist dus ook de cruciale interlands van het Nederlands elftal. De bondscoach zal waarschijnlijk kiezen tussen Donyell Malen, Arnaut Danjuma en Noa Lang, terwijl met een rijke fantasie ook Steven Berghuis van de rechterflank (of het middenveld) naar de linkerflank wordt gehaald.
Dat laatste lijkt de minst realistische optie. Kijk je naar de spelersprofielen van Malen, Danjuma en Lang dan kom je er achter dat Van Gaal op basis van zijn strijdplan in Montenegro een keuze kan gaan maken wie de meest ideale linksbuiten is voor Oranje in de komende wedstrijden. Het kan goed voorkomen dat de bondscoach van het Nederlands elftal niet één, maar twee verschillende linksbuitens gaat gebruiken in de komende twee interlands. 

Cody Gakpo

Van Gaal verkiest Gakpo de afgelopen tijd boven Malen, Lang en Danjuma. De aanvaller van PSV heeft eigenlijk alle facetten die je wil zien in een vleugelspeler: snelheid, dribbels, combinaties, een goed schot én het overzicht om een kans te creëren. Een belangrijk voordeel voor Gakpo is dat hij voor buitenspelerbegrippen groot is, waardoor hij ook bij voorzetten vanaf de rechterkant in de lucht een belangrijke factor kan zijn. Dat laatste maakt het extra zuur dat de aanvaller van PSV er niet bij is tegen Montenegro: de vorige wedstrijd bewees immers dat Oranje veel vanaf de zijkanten moest aanvallen om door de strak georganiseerde defensie van de Montenegrijnen te komen. 

De bondscoach heeft voldoende alternatieven voor de reserve-aanvoerder van PSV. Als Van Gaal wil dat er zo min mogelijk veranderd in de Oranje-aanval, dan kiest hij waarschijnlijk voor Danjuma of Malen – en ook in die volgorde. Kijk je naar de Oranje-status van de verschillende opties voor de bondscoach, dan is Malen de eerste keuze. De aanvaller van Borussia Dortmund speelt wekelijks bij zijn club en heeft zijn grote vorm van PSV nog niet gevonden: het verleden wijst uit dat Malen zonder problemen op de linkerflank uit de voeten kan. 

Er is alleen één probleem met dat concept: het is al een aantal jaren duidelijk dat linksbuiten niet de favoriete positie van Malen is. Bij Borssia Dortmund werd hij in het begin als linksbuiten ingezet, maar tegenwoordig staat hij samen met Erling Haaland in de punt van de aanval. Bij Oranje lijkt dat voorlopig een utopie; daar staat op dit moment Memphis Depay, die ook naar de linkerflank gestuurd kan worden. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat dit ook gaat gebeuren aangezien Depay in de aanvallende opbouw een sleutelrol heeft als hangende spits en Malen meer snelheid, maar minder technische bagage heeft dan de aanvaller van FC Barcelona. 

Arnaut Danjuma

Kijk je naar vergelijkingsmateriaal met Gakpo en iemand die ook bij zijn club op de flanken speelt, dan kom je snel uit bij Danjuma. De buitenspeler van Villarreal maakt De oud-speler van onder meer NEC maakte dit seizoen de overstap van Bournemouth naar Villarreal en speelde zich weer in de kijker bij Oranje. Zijn invalbeurt tegen Gibraltar, waar hij één doelpunt maakte, was een goed begin van het ‘tweede interlandleven’ van de 26-jarige aanvaller. 

Zijn sterke prestaties in La Liga en de Champions League zijn daar het fundament van. Van de buitenspelers die Van Gaal tot zijn beschikking heeft, zorgt Danjuma het vaakste dat zijn acties succesvol zijn (55%), schiet hij zowel in de Spaanse competitie als in de Champions League 0,7 doelpunten per negentig minuten in het netje en is hij vooral in Europa gevaarlijk met zijn passing. In het Miljardenbal eindigt een pass van Danjuma in 8% van de gevallen in een kans voor zijn medespelers. In de competitie ligt dat percentage een stuk lager: 3,3%. 

Daarmee lijkt Danjuma de meest geschikte kandidaat om de komende wedstrijden Gakpo te vervangen bij het Nederlands elftal. Er zijn alleen een paar punten die deze data niet kunnen meten: Danjuma is een speler die veel op zijn snelheid leunt. Om daar gebruik van te kunnen maken, heeft hij ruimte nodig en dat is nou net hetgeen wat er ontbreekt in wedstrijden tegen de Montenegro’s van deze wereld. Daarvoor heb je spelers nodig die kort kunnen combineren, slim lopen, bij voorkeur van afstand kunnen scoren daarnaast weinig ruimte nodig hebben om een kans te creëren. 

Noa Lang

In veel opzichten is Noa Lang een mindere buitenspeler dan Danjuma. Behalve wanneer je tegenover een opponent staat die liever niet verliest dan punten pakt. Percentueel gezien is Noa Lang bij Club Brugge in de Champions League (3,1%) en in de Jupiler Pro League (4,4%) minder effectief met zijn passing dan Danjuma bij Villarreal. Er is alleen een belangrijk verschil: Lang geeft bij Club het dubbele (!) aantal passes per negentig minuten als je dat vergelijkt met Danjuma in de Champions League én de competities. 

Lang krijgt in de Pro League sowieso al weinig ruimte omdat hij bij Club Brugge speelt en er na zijn eerste seizoen serieus rekening gehouden wordt met de oud-Ajacied. Dat Danjuma meer en betere acties maakt, weegt bij een tegenstander als Montenegro niet op tegen de slimmigheden in het spel van Lang, die ook dit seizoen bewijst dat hij niet veel ruimte nodig heeft om beslissend te zijn. Tel daar bij op dat Lang bewezen heeft dat hij vooral in de (korte) combinatie een meerwaarde kan zijn, levert dat voor de wedstrijd tegen Montenegro een belangrijk voordeel voor Oranje op. 

Met Lang in de ploeg heeft het Nederlands elftal dan een speler die de juiste afweging maakt tussen een schot of de pass. Danjuma rekent passing niet tot zijn belangrijkste kwaliteiten, waardoor hij sneller kiest voor het schot (3,2 keer per negentig minuten) dan Lang (1,3 keer per negentig minuten). Dat ze dezelfde doelpuntenconversie hebben in de vaderlandse competities (20%), zegt dat Lang betere keuzes maakt in de zone waar tegen Montenegro de juiste keuzes gemaakt moeten worden: rondom het strafschopgebied van de defensief ingestelde tegenstander. 

Noorwegen

Als je dat afzet tegen de ‘klassieke’ buitenspeler als Danjuma, komen zijn kwaliteiten op een ander moment beter van pas voor bondscoach Louis van Gaal. De Noren spelen hun eerste wedstrijd tegen Letland en zijn afhankelijk van Oranje om de koppositie in de WK-kwalificatiepoule alsnog te pakken. Daardoor gaat Noorwegen, mits de ploegen hetzelfde resultaat boeken in hun eerste wedstrijd, aanstaande dinsdag waarschijnlijk aanvallender spelen dan in de eerste ontmoeting (1-1, red.). 

De Noren hebben geen keuze: met twee punten achterstand telt alleen een overwinning. Daardoor krijgt Nederland meer ruimte, en heb je dus meer aan een speler die veel snelheid met zich meebrengt, veel acties kan maken en de tegenstander zo helemaal doldraait. Met andere woorden: dan heb je meer behoefte aan een Danjuma dan een Lang. Dat de twee komende tegenstanders passen bij de kwaliteiten is vooral voor Gakpo slecht nieuws: zo krijgen zowel Lang als Danjuma de komende interlandperiode de kans om Gakpo uit de Oranje-basis te spelen. Al wordt dat laatste nog een lastige klus: Gakpo bewijst vooral de afgelopen maanden vooral het beste van Danjuma en Lang te combineren.

Door Bram Steenbeek