EXCLUSIEF: 10 toptransfers van Ted van Leeuwen: van Huntelaar tot Bony

Ted van Leeuwen heeft in zijn carrière als technisch directeur een reputatie opgebouwd als transfertovenaar. Bij AGOVV, Vitesse, Valletta FC, Anorthosis Famagusta, FC Twente, Esbjerg fB, weer FC Twente en NEC bracht hij met beperkte middelen bijzondere spelers binnen. We vroegen Van Leeuwen naar 10 van zijn meest bijzondere ontdekkingen. “Dries Mertens katapulteerde de voetbalhemel in.”

“Voor iemand als ik die van nature op de toekomst georiënteerd is, is het niet eenvoudig terug te kijken of mensen te categoriseren. Er is een verschil tussen een goede speler en een goede transfer. Voor spelers die de top niet hebben bereikt, maar wel alles uit hun carrière hebben gehaald, heb ik evenveel bewondering. Een top 10 is daarom een onmogelijke klus. Wat zijn criteria voor een geslaagde transfer? Iedere speler, iedere situatie is anders. Voetbal is geen absolute wetenschap, voetbal is een mening. Ik heb zo’n 50 transferwindows meegemaakt en honderden spelers aangetrokken. Over een top 10 had ik nog nooit nagedacht. Ik ga ongetwijfeld mensen tekort doen. Dat is het probleem met lijstjes, maar net zoals bij transfers moet je keuzes maken. Van de honderden aankopen, heb ik er toch maar 10 mogen selecteren.”

“Eigenlijk hoort Lasse Schöne ook in deze lijst. Hij is een van de allerbeste spelers en fijnste persoonlijkheden met wie ik heb mogen werken. Maar op zijn carrière heb ik niet veel invloed gehad.”

1. Klaas-Jan Huntelaar
“Klaas-Jan Huntelaar was de allereerste speler met wie ik in contact trad. AGOVV was toegelaten tot het betaalde voetbal en we hadden 1,5 jaar om ons voor te bereiden. In die tijd moest ik een selectie samenstellen. Als technisch directeur van een kleine club had ik veel tijd om zelf te scouten. Daarom komen veel geslaagde ontdekkingen uit de AGOVV-tijd. De grootste uitdaging was om de spelers te overtuigen, want financieel was er weinig mogelijk en AGOVV kwam net kijken. In het geval van Huntelaar moest ik vooral zijn familie overtuigen, want voor hen was AGOVV het grote onbekende.

Huntelaar had twee invalbeurten gehad bij De Graafschap, maar had bij PSV en het Nederlands jeugdelftal al laten zien dat hij een absoluut gevoel had voor het maken van doelpunten. Lang niet iedereen was ervan overtuigd dat Klaas-Jan het op een hoger niveau zou kunnen. Scouten op dat niveau is ook voorstellingsvermogen. Ik wist het zeker. Hij stond altijd op de goede plaats, scoorde makkelijk, had een geweldig karakter en de absolute wil om beter te worden. We zijn samen veel op reis geweest naar wedstrijden om het niveau te bekijken dat hij moest nastreven. We gingen vaak naar Schalke 04, geografisch het makkelijkste adres. Door een speling van het lot is hij daar later aanvoerder geworden. Huntelaar heeft zijn geweldige carrière te danken aan zijn nooit aflatende wil zich te verbeteren.”

2. Paul Verhaegh
“Paul Verhaegh was de tweede die ik benaderde. Ook een speler van wie iedereen dacht: ‘Die komt er nooit.’ Net als Huntelaar niet de allersnelste, maar wel een voetballende rechtsback met een inspeelpass, techniek en een gevoel voor het juiste moment kiezen. Geen geboren talent, maar Verhaegh was ook opgeleid door PSV en had een goede basis. We huurden hem voor 1 jaar, langer was niet mogelijk. Hij moest ook weer verder. Dat is altijd mijn doel geweest; spelers helpen. AGOVV was een fantastische springplank, omdat we spelers de kans gaven. Jaren later zat ik eens bij Schalke 04 – FC Augsburg. Huntelaar en Verheagh betraden het veld als de twee aanvoerders. Dat was een geweldig moment.”

3. Dries Mertens
“Na het succes van Huntelaar en Verheagh waren mensen zich bewust van de kansen bij AGOVV. Agenten wisten: daar zit iemand die een risico durft te nemen. Zo kwam Dries Mertens bij ons terecht. Hij zat op een zijspoor bij KAA Gent, omdat ze hem in België te klein vonden. Dat slaat natuurlijk nergens op, want Dries stampt uit een familie van atleten. We konden hem voor 46.000 gulden overnemen van KAA Gent. We moesten kiezen tussen Mertens of Sven Kums, verschrikkelijk vond ik dat. Het voelde alsof ik het lot van iemand anders moest bepalen. Gelukkig is ook Sven goed terecht gekomen.

Het eerste seizoen was Mertens niet supergoed. Hij had heel zijn leven bij Anderlecht gezeten en moest wennen bij AGOVV, de andere kant van het spectrum. Zijn talent was hartstikke duidelijk; het moest alleen tot bloei komen. Bij PSV is hij later geëxplodeerd. Je hebt spelers die imploderen door de druk van een topclub, anderen exploderen. Laat ze een shirt van een grote club om hun schouders glijden en ze katapulteren de voetbalhemel in. Dat gebeurde met Mertens. Dat hij de spits van Napoli zou worden had ik vooraf ook niet kunnen bedenken.”

4. Nacer Chadli
“Op het WK van 2014 in Brazilië speelden 4 spelers die hun carrière bij AGOVV zijn begonnen. Huntelaar, Verhaegh, Mertens en Nacer Chadli. Op Wikipedia staat een anekdote over Chadli die zowaar klopt. Hij kwam op proef en deed onder een valse naam mee in een oefenwedstrijd. Ik had de teammanager gevraagd om hem als Kaliffe op het wedstrijdformulier te zetten, omdat er scouts van andere clubs op de tribune zaten. Ik moest de transfer nog rondmaken met Standard Luik.

We betaalden een transfersom van €7.600, maar dat mocht wel over 2 jaar betaald worden. Met zulke bedragen werkten we bij AGOVV. Chadli bleef 3 seizoenen. Het duurde lang voordat hij werd opgepikt door een Eredivisieclub. Bij FC Twente durfde Alfred Schreuder het als één van de weinige aan. Toen die transfer rond was, kwam Chadli mij thuis bedanken voor de kans bij AGOVV. Dat maak je niet veel mee. Een super elegante speler, keurig netjes. Hij heeft een mooie carrière gehad, ondanks veel blessures.”

5. Nemanja Matić
“Vitesse was onwaarschijnlijk arm voordat we met Chelsea gingen samenwerken. Onze scout Boško Bursać kwam met een lange, transfervrije middenvelder aanzetten met de naam Nemanja Matić. ‘Manja’ koos echter voor Chelsea. Maar daar speelde hij niet. Door de samenwerking konden we hem later alsnog huren. Hij werd bij Vitesse een jaar lang uitgeloften. De media en de supporters zagen het helemaal niet in hem zitten. Voor mij was hij een geweldige speler.

Matić heeft alles. Een geweldige techniek, aan de bal fantastisch en hij heeft alle oplossingen van te voren al gezien. Hij heeft een wereldcarrière gehad bij Benfica, Chelsea, Manchester United en nu AS Roma. Mensen zeurden wel eens over de samenwerking van Vitesse met Chelsea, maar een speler als Matić was anders nooit naar de Eredivisie gekomen.”

5. Robin Gosens

“Robin Gosens speelde als amateur in Duitsland toen we hem volgden, maar het duurde een heel jaar om hem naar Vitesse te halen. Hij had bij 4 Duitse amateurclubs gevoetbald en met al die clubs moest een regeling getroffen worden. Anders waren de opleidingskosten te hoog geweest bij een verkoop in de toekomst. Robin moest ook zijn school nog afmaken in Duitsland. Daarna kwam hij naar Arnhem.

Robin is nooit doorgebroken bij Vitesse. We hadden zelfs internationals in het tweede spelen. Hij zat meestal op de bank, omdat hij dat op basis van zijn werklust op de training verdiende. Maar Robin heeft een ijzeren wil getoond, nooit opgegeven en zijn weg via Dordrecht en Heracles afgelegd. Hij had later geluk dat hij perfect in het plaatje van Atalanta paste.

Het ontroerde me toen hij zijn debuut voor Duitsland maakte. Ik zat met een brok in mijn keel achter de televisie, omdat ik weet hoe zwaar zijn traject was. Robin heeft alles zelf gedaan. Behalve zijn zaakwaarnemers Hakim Slimani en Peter Hofstede hoeft hij niemand te bedanken.”

7. Guram Kashia

Guram Kashia is eigenlijk nooit door iemand ontdekt. Die kwam op de laatste dag van de transferwindow bij ons in beeld. We wilden het wel proberen, maar het ging bijna mis. Om 00:00 sloot de window. We werkten nog met een fax, maar die brak halverwege het opsturen van de getekende contracten af. Wij stressen om dat ding te fixen. Gelukkig streek de KNVB de hand over het hart en werd de transfer om 00:02 goedgekeurd.

Het was niet de bedoeling dat Kashia meteen zou gaan spelen, maar Frank van der Struijk raakte in de warming up geblesseerd. Guram kwam erin en is er nooit meer uit gegaan. Hij bleef overeind tussen alle grote namen. Iedere nieuwe trainer maakte hem weer aanvoerder. Wie vanuit Tbilisi Mister Vitesse wordt, verdient het om in deze top 10 te staan.”

8. Wilfried Bony

“De transfer van Bony is een klassiek voorbeeld van hoe scouten in de praktijk werkt. We keken bij Sparta Praag kijken naar Vaclav Kadlec, die speelde naast Bony in de spits. Veel clubs zaten achter Kadlec aan. Ik ben nog bij hem thuis geweest, maar we besloten voor Bony te gaan. Die bleek een echte talenknobbel te hebben. Toen hij naar Praag kwam, sprak hij alleen Frans. In 3 maanden had hij zowel het Engels als het Tsjechisch onder de knie. In Arnhem kon hij binnen een paar weken de Nederlandse krant lezen. Een supergozer. Als het regende bracht hij de jeugdspelers van Papendal met de auto naar het busstation.

Bony had de pech dat hij tijdens zijn eerste halfjaar ernstig geblesseerd was. Hij had een probleem met de aders in zijn benen. Maar we hadden hem hard nodig. We degradeerden bijna en moesten thuis winnen van De Graafschap. Onze masseur Geert Verwaaijen heeft hem de hele eerste helft klaargestoomd. In de rust viel Bony in, het stond 0-0. Wilfried scoorde de 1-0 en werd even later weer gewisseld. We wonnen met 2-0. De rest van het seizoen kon hij niet meer meedoen. Later werd hij behandeld door Eduardo dos Santos, EPI-specialist. Een methode met naalden die onder stroom staan. Dan kon je hem in Querétaro horen schreeuwen. Maar daarna heeft hij nooit meer last gehad.

In zijn laatste jaar was Bony geweldig. We verkochten hem voor omgerekend 14 miljoen euro, terwijl we hem voor 3,6 miljoen euro hadden gekocht. Ik heb hem later nog naar NEC gehaald, maar toen wilde het lichaam niet meer. Het was op. En Kadlec? Die speelt bij Viktoria Zizkov, op het derde niveau van Tsjechië. Is nog maar dertig jaar.”

9. Enes Ünal

“Enes Ünal zag ik toen hij in de jeugd van Bursaspor speelde. Hij werd door Manchester City verhuurd aan Genk en NAC, maar niemand zag het echt in hem zitten. Ik heb altijd een nauwe band met City gehad en kon hem daarom huren bij Twente, samen met Yaw Yeboah en Bersant Celina. Mensen vroegen zich af wat Ünal kwam doen, maar hij scoorde al snel aan de lopende band.

Ünal is een absolute winnaar, van het type-Huntelaar. Hij wil zich altijd verbeteren en traint hard. In de kleine bewegingen die hij maakt, zie je zijn talent. Als een buitenspeler de bal heeft, moet je naar de spits kijken. De voorbeweging, hoe hij loopt, waar hij inhoudt en waar hij gas geeft. Het gaat om een halve meter, maar die halve meter maakt het verschil. Aan het eind van het seizoen werd hij voor 19 miljoen euro verkocht aan Villarreal.”

10. Konstantinos Tsimikas

“Bij Esbjerg waren we onder de indruk van Konstantinos Tsimikas, die we bij Griekenland Onder 19 hadden gezien.We wilden hem bekijken bijOlympiakos, maar hij speelde nooit, zelfs niet in het tweede. Ieder weekend boekten we een ticket naar Athene. En dan wachten op een telefoontje van Paschalis Tontouris, zijn agent. Of Tsimi zou spelen of niet. Meestal niet. Hij was de vijfde linksback. We hebben hem denk ik maar 2 keer gezien.

We huurden hem en hij sloeg in als een bom. In zijn eerste wedstrijd tegen SönderjyskE scoorde hij en gaf hij een assist. Via Willem II belandde hij alsnog in het eerste van Olympiakos en daarna bij Liverpool. Vorig seizoen scoorde hij in de FA Cup-finale tegen Chelsea de beslissende penalty. Tsimikas was voorbestemd om ergens in de anonimiteit van Griekenland te voetballen, maar is nu een held van Liverpool en de nationale linksback. Dat was zonder Esjberg nooit gelukt.”

Eervolle vermelding: Aitor Cantalapiedra

“In de categorie van spelers die van ver kwamen, mag Aitor Cantalapiedra niet ontbreken.Hij was invaller bij het tweede elftal van Sevilla toen ik hem voor het eerst zag spelen in Murcia tegen UCAM. Mijn relatie met Monchi (technisch directeur van Sevilla) is altijd goed geweest, dus we konden een deal maken om hem bij FC Twente te krijgen.

Aitor is opgeleid door Barcelona en heeft een geweldige trap en voorzet. Bovendien kan hij vanuit het niets scoren en dode wedstrijden voor je winnen. Hij was met zijn doelpunten grotendeels verantwoordelijk voor de promotie van Twente. Hij zit nu bij Panathinaikos, maar heeft zijn kruisband gescheurd en ligt er 9 maanden uit. Op de dag van zijn blessure had ik hem aan de telefoon. Het eerste wat hij zei: ‘Boss, ik kom hier sterker uit.’ Kenmerkend voor de winnaar die hij is.

Aitor staat model voor het geluk dat je als jonge speler soms nodig hebt om door te breken: iemand die het in je ziet zitten, een trainer die in je gelooft, een blessure van een concurrent. Alles in het leven wordt bepaald door de elementen tijd, plaats en omstandigheid. Toch helpt een ijzeren wil om beter te willen worden enorm. Alle talenten willen juichen als Cristiano Ronaldo, maar slechts weinigen zijn bereid er zo hard voor te trainen.”