Ajax hangt zware najaarscrisis boven het hoofd

Ajax gaat met een zware kater de interlandperiode in. De Amsterdammers doen het op het veld matig, hebben een hoofdtrainer en directeur voetbalzaken die niet op één lijn liggen én moeten maandenlang wachten totdat de gedroomde algemeen directeur aan de slag kan gaan. Wanneer we een overzicht maken van de huidige situatie binnen de club, wordt duidelijk dat Ajax er voorlopig nog niet is.

Onenigheid tussen Steijn en Mislintat

“Ik ben in aanleg ook verbaasd. Ik dacht niet dat Ajax dit jaar bij mij zou uitkomen”, waren de woorden van Steijn toen hij in juni werd gepresenteerd als de nieuwe hoofdtrainer van Ajax. De oefenmeester had het bij Sparta Rotterdam dan wel goed gedaan, maar een topclub leiden is een ander verhaal. Toen de Nederlandse recordkampioen langskwam, besloot hij desondanks op de rijdende trein te springen, ook al besefte hij dat het de nodige risico’s met zich zou meebrengen. Edwin van der Sar was net vertrokken als algemeen directeur, de selectie was uit balans en Sven Mislintat moest zich als de nieuwe directeur voetbalzaken nog bewijzen.

Een kleine drie maanden later staat Ajax nog verder in brand dan dat het vorig seizoen stond. De voorbereiding ging niet al te best, al had dat een duidelijke aanleiding. Mislintat besloot met de directie om Jurriën Timber al vroeg in de zomer te verkopen, terwijl Steijn geen vervanger binnenkreeg. Daardoor moest hij noodgedwongen met het duo Olivier Aertssen en Jorrel Hato in de verdediging spelen. Steijn slikte echter de situatie, omdat hij ervan overtuigd was dat de Duitser snel met goede vervangers zou komen. De trainer droeg met zijn staf verschillende spelers aan, waarbij het Mislintat steeds niet lukte om hen in huis te halen. In plaats daarvan kwam hij met een waar vreemdelingenlegioen.

Zo kon het gebeuren dat Steijn in de voorbereiding nog aangaf dat hij uitsluitend Nederlands in de selectie wilde spreken en Ajax-DNA wilde terugkrijgen, maar dat de hoofdtrainer inmiddels zit opgezadeld met spelers die hij zélf eveneens amper kent. Mislintat heeft simpelweg vrijwel alleen voor spelers gekozen die hij zelf al kent, waardoor er naar verluidt ook een zware discussie in de scouting is ontstaan. Wij hebben als staf onze ideeën neergelegd, alleen Sven heeft daarin andere keuzes gemaakt”, zo klonken de woorden van Steijn na het duel met Fortuna Sittard. Daaruit blijkt dat het de komende maanden nog flink gaat knetteren.

Prestaties Ajax op het veld

Zoals gezegd gaat het ook op het veld flink mis, wat een direct gevolg is van het gevoerde beleid. Afgelopen voetbaljaar ging het eveneens mis, maar toen waren de keuzes een stuk begrijpelijker. Met Brian Brobbey, Steven Bergwijn en Owen Wijndal haalde Ajax destijds Nederlanders in huis waarvan vele analisten en scouts hen een mooie toekomst toeschreven. Dat het uiteindelijk niet in elkaar viel, had met vele factoren te maken. Zo kreeg Alfred Schreuder het niet voor elkaar om er een team van te maken, bleken Brobbey en Wijndal niet in staat om (direct) aan te haken en bleek Calvin Bassey niet in het elftal te functioneren.

Dit voetbaljaar zijn de problemen helderder aan te wijzen. Waar een gedeelte van de spelers simpelweg aan het niveau van Ajax moet wennen en minimaal een jaar de tijd nodig heeft om de acclimatiseren, passen anderen simpelweg niet in het spel dat de Amsterdammers graag willen spelen. Met Josip Sutalo, Branco van den Boomen, Carlos Forbs, Gastón Ávila, Benjamin Tahirovic en Georges Mikautadze stonden er zondagmiddag in Sittard meer spelers die nieuw zijn opgesteld dan jongens die al langer in het eerste team staan. Dat nieuweling Sutalo daarbij ook nog eens de aanvoerder was, maakte een hoop duidelijk.

In de Eredivisie begon Ajax met een overwinning op Heracles Almelo (4-1), maar het duurde lang tot de club op voorsprong was gekomen. Tegen Excelsior (2-2) en Fortuna Sittard (0-0) ging het tweemaal mis. En in de Europa League tegen Ludogorets verloor het thuis met 1-0. De overwinning in de uitwedstrijd (1-4) kwam voort uit een uitstekende vorm van Mohammed Kudus, die inmiddels naar West Ham United is vertrokken. De resultaten komen bepaald niet uit de lucht vallen, maar hebben alles te maken met de samenstelling van de selectie. Wie eind augustus nog zoveel spelers naar een topclub haalt, kan erop wachten dat de trainer lang de tijd nodig heeft om iedereen in te passen.

Het is daarom niet te doen om Steijn momenteel al te beoordelen en te veroordelen. De oefenmeester stond na het duel met Fortuna Sittard verslagen langs de lijn en zal zich afvragen hoe hij het voor elkaar moet krijgen om de verwachtingen van de supporters waar te maken. Direct na de interlandperiode volgen duels met FC Twente (uit), Olympique Marseille (thuis) en Feyenoord (thuis), waarbij het met de huidige vorm niet vreemd zou zijn als Ajax nauwelijks punten behaalt. Het zou betekenen dat Ajax begin oktober al flink in de problemen zit en dat de crisis definitief uitbreekt. De strijd tussen Mislintat en Steijn zal naar verwachting dan alleen maar groter worden.

Situatie rondom algemeen directeur

De afgelopen maanden had Ajax een algemeen directeur die het overzicht houdt en af en toe bijstuurt, goed kunnen gebruiken. Het vertrek van Edwin van der Sar kwam daarom precies op het verkeerde moment. De gehele zomer had Mislintat de mogelijkheid om zijn ding te doen, terwijl directeur Maurits Hendriks hem naar verluidt maar bleef steunen. Met Alex Kroes dacht Ajax alsnog beet te hebben, maar vanwege zijn contract bij AZ bleek de overstap ingewikkeld te zijn. Pas begin volgend jaar zal de clubman zijn nieuwe functie gaan bekleden, waardoor Jan van Halst de komende maanden de honneurs zal waarnemen.

De situatie rondom Kroes komt voort uit de zoveelste arrogantie binnen Ajax: de club dacht AZ wel even te kunnen overtuigen om hem direct te laten gaan. Het is opvallend te noemen, want de Alkmaarders staan de laatste jaren er juist om bekend om hun poot stijf te houden. Het bewijst nog maar eens dat de voetbalkennis binnen Ajax steeds verder te zoeken is. Uit het verleden blijkt tegelijkertijd dat goede prestaties op het veld eraan kunnen bijdragen dat het rondom de club rustiger wordt. Zo bleek Frank de Boer er tussen 2010 en 2012 een meester in te zijn om de rust te bewaren. Het is voor Ajax te hopen dat die geschiedenis zich gaat herhalen.