Ajax krijgt Champions League-koekje van PSV-deeg

Ajax mag in de Champions League tegen Glasgow Rangers proberen wat PSV niet lukte. De Amsterdammers staan in de openingswedstrijd van het Miljardenbal tegenover de Schotse stuntploeg, dat dinsdagavond óók Ajax aan de zegekar kan binden. In een poule met Liverpool en Napoli zijn de mannen van Giovanni van Bronckhorst de kwalitatief het minste, maar daardoor óók de gevaarlijkste tegenstander voor de Amsterdammers. De manier waarop Alfred Schreuder de nummer tien positie in gaat vullen, is echter niet alléén tegen Rangers het belangrijkste ingrediënt van een heerlijk Champions League-bakwerk. 

Ajax heeft misschien wel de meest verraderlijke Champions League-loting in jaren. Ten minste, als de groep met Liverpool, Napoli en Glasgow Rangers niet door een Amsterdamse bril bekeken wordt. Dat de landskampioen elk punt tegen de Engelse grootmacht als gewonnen kan zien, lijkt wel duidelijk. Qua naam en faam heeft Ajax niets te vrezen van Napoli, al hebben de Italianen op dit moment wel een selectie met een marktwaarde (446 miljoen euro) die de transferwaardes van de Ajax-spelers bijna verdubbelt (254 miljoen euro) en hebben in de Italiaan Luciano Spalletti een coach die zijn teams laat spelen met een zeer solide defensieve basis in combinatie met aanvallende effectiviteit – iets wat Napoli in Italië al elf punten uit vijf wedstrijden en een tweede plek in de Serie A opleverde. 

Champions League: Ajax – Glasgow Rangers

Toch is Glasgow Rangers, en vooral de Nederlandse accenten die Giovanni van Bronckhorst aan zijn team geeft, de ploeg waar Ajax het meest op zijn hoede zal moeten zijn om géén koekje van PSV-deeg te krijgen. De Amsterdammers hebben geen goede herinneringen aan teams die zich in Europees verband zeer georganiseerd opstellen, Ajax laat komen en wachten op één onzorgvuldigheid in de aanval. Dat Ajax met de dribbelaars op de flanken een groot risico op balverlies, en dus een counter, gaan lopen, is inherent aan de speelstijl van de Amsterdammers. Het risico van dat vak zal Schreuder op een andere manier moeten aanpakken dan Ruud van Nistelrooy bij PSV deed. Aangezien Ajax en PSV dit seizoen nóg meer overeenkomsten vertonen in de voetbalfilosofie dan vorig jaar, is het pijnpunt van PSV  voor de Amsterdammers wellicht de route naar verlichting. 

PSV had in de wedstrijden tegen Glasgow moeite om het tempo hoog genoeg te krijgen om de defensie van Rangers uit elkaar te spelen. Met twee controleurs op het middenveld en één creatieve man daarvoor kwamen de Eindhovenaren het niet door defensieve lijnen. Dat Veerman net als Steven Berghuis het vooral moet hebben van directe passing, en daarmee ook veel risico in zijn spel legt, is in de wedstrijden tegen Rangers eerder een nadeel dan een voordeel gebleken. Op die positie heb je iemand nodig die of snel, sterk én behendig genoeg is om in de kleine ruimtes op het aanvallende middenveld een mannetje te passeren en daarmee zelf ruimte te creëren – een rol die Mohamed Ihattaren had kunnen vertolken. Ajax heeft echter in Davy Klaassen een speler die met zijn spel zonder bal en zijn voorkeur voor de korte combinatie wél voor de verbinding kan zorgen die het baltempo omhoog kan schroeven. 

Een hoog baltempo, en dus zorgvuldige passing die de basis daarvoor vormt, is de enige manier om de Rangers-defensie te kunnen slechten. Blijft Ajax, net als PSV tegen Rangers en de Amsterdammers zelf tegen Benfica (Champions League) en Getafe (Europa League), tegen deze muur bonken zonder écht door te breken, is het hopen op een standaardsituatie die goed uitpakt. Dat leidt tot een nieuwe situatie voor trainer Alfred Schreuder, die in het verleden als de tactische plannenmaker onder Erik ten Hag werkte en ook voor de speelstijl van Giovanni van Bronckhorst en Glasgow Rangers een theorie gevonden hebben om toch een overwinning uit het vuur te slepen. Gaan Schreuder en Ajax volledig van eigen kracht uit, dan krijgt het echter een koekje van PSV-deeg. 

Liverpool

Gezien de grote belangen van de wedstrijd, was het logisch dat PSV behoudend speelde in de wedstrijden tegen Glasgow. Deze speelstijl kan Ajax ook aannemen, al is het de vraag of dit wel zo succesvol is als je tegenover een teruggetrokken tegenstander staat. Zo’n speelstijl past beter in de tweestrijden die tegen Liverpool op het programma staan. In deze wedstrijden krijgt Ajax de kans om zich te presenteren zoals het dat deed in de succesvolle Champions League-campagne onder Erik ten Hag – en Schreuder misschien informatie inwinnen over de manier waarop Ten Hag tegen alle verwachtingen in Liverpool wist te verslaan met Manchester United. Het mooie van deze Champions League-groep is: in de wedstrijden tegen Liverpool, is Ajax als Glasgow Rangers in de wedstrijd van de Amsterdammers. 

In deze wedstrijden draait het daarom ook niet om de flitsende combinaties, maar de aanvallende die de Amsterdammers binnen drie tot vier passes voor de goal van doelman Allison Becker brengen. Daar komen de passingsskills van Berghuis wél goed van pas, aangezien er voldoende ruimte achter de verdediging is en Liverpool, helemaal als Ajax lang de nul weet te houden, steeds meer risico zal gaan nemen om de favorietenrol waar te maken. Dat Ajax datzelfde doet op het moment dat Rangers lang stand weet te houden in de wedstrijden tegen de mannen van Alfred Schreuder, is dus nu in Amsterdams voordeel. Het is alleen wel de vraag welk type de Amsterdammers op dat moment het beste kunnen gebruiken: de sierlijke stijl van Berghuis of de krachtige, technische voetbal van Mohammed Kudus? 

Afgaande op de voorgaande wedstrijden tegen Liverpool, lijkt Kudus vanaf de start daarin de meest effectieve keuze. De Ghanees is altijd in beweging, is aan de bal véél moeilijker weg te zetten dan Berghuis en dat is met klasbakken als Fabinho en Jordan Henderson op het middenveld toch een handig gegeven om een kans te maken in de duels die er altijd komen op het middenrif. Vooral omdat Kudus zo sterk en bewegelijk is, zorgt dat ervoor dat de defensie het eerste uur zijn handen vol heeft aan de Afrikaan. Lukt het Ajax dan óók om de nul te houden en gaat Liverpool naar pakweg een uur vol op de aanval, ontstaat de blauwdruk voor een succesvolle Berghuis-(inval)beurt omdat er dan, meer dan ooit, de ruimtes achter de verdediging liggen en de defensie aardig vermoeid is geraakt na een uur lang achter Kudus aanrennen. 

Napoli

Dat maakt van Glasgow Rangers de meest verraderlijke tegenstander. Liverpool is zonder meer de ploeg waar de bonuspunten te halen zijn om eventueel puntverlies uit de wedstrijden tegen Napoli (of Rangers) op te vangen. Op papier lijken de Italianen samen met Ajax uit te gaan maken wie er samen met The Reds door gaat naar de knock-out-fase van de Champions League en welke club na de winterstop het mag proberen in de Europa League. Dat de Italianen op papier (lees: op basis van marktwaarde) een veel sterkere selectie heeft, was vorig jaar voor Borussia Dortmund ook reden om de Amsterdammers te onderschatten. Aangezien de Duitse en Italiaanse subtopper dicht bij elkaar liggen, kan ook Napoli zomaar in de Ajax-val lopen. Dat geldt echter omgekeerd net zo hard. Of misschien wel harder. 

Italiaanse ploegen zijn, net zoals Schotse teams, er niet op ingesteld om te winnen met aanvallend voetbal. De mannen uit Napels hebben het geluk dat er veel meer individuele kwaliteit op het veld staat. In combinatie met de oude, Italiaanse begrippen waar de Nederlandse ploegen zich traditioneel op stukbijten, is dat gevaarlijk voor de Amsterdammers. Dat Schreuder vanuit de basis met een middenveld met twee controleurs en één aanvallende middenvelder speelt en zijn buitenspelers vaak van buiten naar binnen laat trekken, speelt de spelopvatting van de Italianen in de hand. Daardoor liggen er ruimtes op de vleugels, kunnen de backs de middenvelders bereiken en kan Napoli nóg sneller in de counter toeslaan dan Rangers doet – en hebben de Italianen in de aanval veel meer scorend vermogen rondlopen. 

Daardoor kun je jezelf afvragen of het verstandig is om met een aanvallende middenvelder te spelen tegen de mannen uit Napels. Het centrum is al drukbezet, maar vooral de flanken moeten op worden afgedekt om de counters van de tegenstander eruit te halen – en Napoli richting het centrum, en dus Edson Álvarez, te dwingen om als Ajax zijnde weer te profiteren. Met een linkspoot op linksbuiten (Tadic/Ocampos), een rechtspoot op rechts (Bergwijn) en twee centrale middenvelders die een bal over grote afstand feilloos weg kunnen leggen (linkspooit Berghuis en de tweebenige Taylor) zorgt Ajax ervoor dat er defensief altijd stabiliteit is (door Álvarez), de belangrijkste aanvoer voor de tegenaanval afgeschermd is (vleugels die voor de combinatie naar het centrum zorgen) en er op het centrale middenveld altijd creatief vermogen is om een bal direct of kort weg te sturen.

TIP: Pak minimaal 5x je inzet als Rangers Ajax van een overwinning afhoudt!