Ajax-oplossing voor geblesseerde Blind ligt voor handen

Ajax boekte zondagavond een gelukkige overwinning op SC Heerenveen. De Friezen kwamen vroeg in de wedstrijd op voorsprong door een doelpunt van Mitchel van Bergen, maar hielden geen stand. Na een handsbal in de Friese verdediging schoot Dusan Tadic zijn strafschop binnen, waarna in de tweede helft Sébastien Haller de bal van richting veranderde en deze zo het doel in zag gaan. Hoewel de drie punten Ajax goed uitkwamen in de strijd om het landskampioenschap, stelde het Amsterdamse spel teleur.

De hoofdstedelingen zette voor de interlandperiode een uitstekende reeks neer en leken volledig klaar voor de Europese hervatting tegen AS Roma. Ten Hag hoopte tijdens de interlandstop dat hij in april over al zijn spelers kon beschikken, maar niets bleek minder waar. In de uitwedstrijd tegen Gibraltar ging Daley Blind geblesseerd naar de grond. In eerste instantie leek het om een ernstige kruisbandblessure te gaan, maar dat bleef hem bespaard. Hij moet echter wél een operatie aan zijn enkel ondergaan, waardoor hij de rest van het seizoen niet meer inzetbaar is.

Het is een grote aderlating voor Ajax, zo bleek tijdens de wedstrijd tegen SC Heerenveen. Zijn vervanger Lisandro Martínez is in verdedigend opzicht een uitstekende mogelijkheid. Het Argentijnse bloed van Martínez zorgt ervoor dat tegenstanders weinig ruimte krijgen om kansen te creëren. Ook beschikt hij over een uitstekende pass, waardoor hij eenvoudig zijn teamgenoten bereikt. Tegelijkertijd mist Martínez het gevoel voor ruimte om zijn tegenstanders te slim af te zijn, waarmee Ajax voorlopig zijn belangrijkste schakel mist in het aanvalsspel. 

Kenneth Perez zag bij ESPN hoe moeilijk de Amsterdammers het hadden zonder de geblesseerde Blind centraal in de verdediging. “Daar begint het voetbal mee, met de rust aan de bal”, reageerde hij tijdens zijn analyse van de wedstrijd van afgelopen weekend. “Het is mij nu niet helemaal duidelijk bij wie het begint. Martínez kan de pass tussendoor geven, (Edson, red.) Álvarez niet. Dit is de slechtst denkbare speler voor Ajax die geblesseerd kon raken. Zijn specifieke kwaliteiten heeft niemand. Is het niet een idee om Klaassen op zes te zetten?”  

Gravenberch

Toen Blind in de zomer van 2018 terugkeerde naar Ajax, gingen veel wenkbrauwen in fronsstand. De defensieve kracht was een gewaardeerd onderdeel van het team van Manchester United en leek de komende jaren in het buitenland te vertoeven. Het was normaliter onmogelijk om een Nederlander op zo’n jonge leeftijd terug te halen naar zijn vaderland, maar toch bleek Ajax in staat om Blind enthousiast te maken voor een transfer. Het was een gouden zet van Ajax, want een klein jaar later stond de club met twee hoofdprijzen in zijn handen.

Blind had in het seizoen 2018/2019 een uitstekende klik met Frenkie de Jong, met wie hij kon lezen en schrijven. Beide mannen waren in staat om het middenveld van de opponent in te dribbelen en op deze wijze een vrije man te creëren. Doordat tegenstanders wisten dat beide spelers die kwaliteiten bezaten, was het niet eenvoudig om hen af te stoppen. Het resulteerde erin dat Ajax meerdere keuzes had om op te bouwen, terwijl de middenvelders van de opponent vooral boos waren op elkaar vanwege de vrijstaande Blind en De Jong.

Na het vertrek van De Jong was Blind zijn maatje kwijt, maar hij hoefde niet lang te wachten op een vervanger. In Ajax-stijl kwam die uit de jeugdopleiding, want Ryan Gravenberch maakte in de Keuken Kampioen Divisie al maandenlang een grootse indruk. De controlerende middenvelder had in het voorjaar een aanloop nodig om zichzelf definitief in het basisteam te knokken. Toen dat lukte, kwam de coronacrisis echter om de hoek kijken. In de voorbereiding op het huidige seizoen dwong Gravenberch definitief zijn plaats af.

Wisselingen

Gravenberch speelt dit seizoen op een vergelijkbare manier als De Jong twee seizoenen geleden deed. De middenvelder laat zich in de opbouw inzakken tussen de twee centrale verdedigers, waarna hij de bal ontvangt. Vervolgens is het aan Gravenberch om het middenveld in te dribbelen en te wachten tot zijn teamgenoten en tegenstanders een beweging maken. Op het moment van beweging is het aan Gravenberch om de juiste man in te spelen en zo ervoor te zorgen dat Ajax ruimte krijgt om een snelle aanval op te zetten.

De speelwijze is zeker voor topclubs normaliter eenvoudig verdedigbaar, maar ook dit seizoen zorgt Blind voor het benodigde verrassingseffect voor Ajax. Wanneer tegenstanders Gravenberch niet aanspeelbaar maken en daardoor de Amsterdamse opbouw stoppen, kan een vrijstaande Blind alsnog voor gevaar zorgen. De centrale verdediger dribbelt regelmatig richting het middenveld en kan dan alsnog een mooie steekpass in de diepte geven. Het maakt Ajax dit seizoen wederom lastig af te stoppen voor zijn concurrenten.

De blessure van Blind verandert dat echter, want Ajax is zónder zijn verdedigingsleider een stuk voorspelbaarder. Hoewel Gravenberch tegen SC Heerenveen alsnog veel aan de bal kwam, kunnen betere tegenstanders Ajax slimmer af zijn. Zo legde Marciano Vink in de studio van ESPN uit: “De kracht is dat je met Gravenberch en Blind twee opbouwers hebt. Als je onder druk staat, heb je een uitwijkmogelijkheid. Als ik een tegenstander ben, zou ik Gravenberch onder druk zetten.” Daarop moet Ajax zich dan ook voorbereiden op weg naar de topwedstrijden van de komende weken.

AS Roma

Met Álvarez heeft Gravenberch een speler naast zich staan die uitstekend kan verdedigen, maar in balbezit van een beduidend minder niveau is. Daarom is Ten Hag hard op zoek naar een speler die voor meer technisch vermogen op het middenveld zorgt, zo bleek uit de wedstrijd tegen SC Heerenveen. De oefenmeester probeerde daarin Devyne Rensch uit op het middenveld, maar dat bleek geen groot succes. De doorgaans rechtsback oogde onwennig, zorgde voor veel balverlies op gevaarlijke posities op het veld en hielp enkele kansen om zeep. 

Een andere mogelijkheid is om Davy Klaassen een positie naar achteren te halen, een optie die Perez eerder noemde. De aanvallende middenvelder keerde afgelopen zomer terug van Werder Bremen, waar hij eveneens in een controlerende rol fungeerde. Ook in Amsterdam speelde hij in eerste instantie op die plek, maar door het gemis van een nummer ‘10’ gaf Ten Hag hem zijn oude rol terug. Klaassen maakte de laatste maanden veel indruk op de plaats vlak achter Haller, waardoor het niet logisch klinkt dat Ten Hag hem van positie laat wisselen.

Er zit ogenschijnlijk niets anders op dan op de kwaliteiten van Gravenberch, die in maart de prijs van Speler van de Maand in de eredivisie kreeg uitgereikt, te vertrouwen. Zijn grote voorbeeld De Jong liet al eerder zien dat hij, gedekt of ongedekt, altijd in balbezit kan komen door zijn loopacties verder te finetunen. Ook Gravenberch heeft de kwaliteiten om zijn tegenstanders de baas te zijn. Mocht hij in staat zijn om zijn elftal zo naar een prachtig slot van het voetbalseizoen te helpen, dan ligt de wereld snel aan zijn voeten.