AZ zorgt voor enorme Eredivisie-stunt

AZ en PSV staan dit weekend tegen over elkaar in de eerste Eredivisie-topper van het seizoen 2021/2022. Het team van trainer Pascal Jansen is op papier de underdog, maar kan die positie uitstekend gebruiken om PSV pijn te doen op dezelfde zwakke plekken als vorig seizoen. 

De Eredivisie is alweer een paar weken onderweg en PSV en AZ staan voor de eerste topper van het jaar. Waar de KNVB er vorig seizoen nog voor zorgde dat we bijna een half jaar moesten wachten totdat de beste teams in de Eredivisie de strijd met elkaar aangingen, zorgen de (deels) gevulde stadions er weer voor dat er ook in het begin van het seizoen al vuurwerk op het programma staat in de vaderlandse competitie. Niet alleen voor de neutrale kijker is het een welkome afwisseling, ook voor trainers Pascal Jansen (AZ) en Roger Schmidt (PSV) is het een ideaal meetmoment om te kijken waar hun ploegen staan. 

Eredivisie: AZ – PSV

AZ wil ook dit seizoen weer een poging doen definitieve aansluiting te vinden bij de Eredivisie-top. De Alkmaarders staan dit seizoen wel voor een grotere uitdaging dan in eerdere jaren. In één transferwindow verloor trainer Jansen drie sleutelspelers: Calvin Stengs vertrok naar OGC Nice, Myron Boadu vertrok naar AS Monaco, eerste doelman Marco Bizot ging een buitenlands avontuur aan en in de slotfase van de transfermarkt rondde ook Teun Koopmeiners zijn langverwachte transfer naar Atalanta Bergamo af. Het is bij AZ, net als bij andere grote teams in Nederland, gebruikelijk dat er spelers naar het buitenland vertrekken, maar er is haast geen club voorbereid op het vertrek van vier sleutelspelers in één klap. 

Opvallend is dat de Alkmaarders eigenlijk geen directe vervangers haalde voor de spelers die vertrokken. Alleen Vangelis Pavlidis werd voor een miljoenensom overgenomen van Willem II, maar de twee miljoen euro kostende Griekse spits past perfect in het beleid van de Alkmaarders. Met spelers als Jesper Karlsson, Zakaria Aboukhlal, Albert Gudmundsson én Hakon Evjen hadden de Alkmaarders genoeg spelers in huis die op verschillende plekken in de voorhoede uit de voeten kunnen. 

Ogenschijnlijk gaat het vertrek van Koopmeiners de meeste problemen opleveren voor de Alkmaarders. De 22-jarige aanvoerder van AZ keerde na een periode in het centrum van de verdediging dit seizoen weer teug op zijn gebruikelijke plaats op het verdedigende middenveld, maar zijn inbreng in het begin van het seizoen was beperkt doordat er een transfer in de lucht hing. Koopmeiners speelde nog wel voor AZ dit seizoen, maar kondigde na de wedstrijd tegen sc Heerenveen aan dat zijn transfer naar Atalanta Bergamo rond was. 

Bij PSV had trainer Roger Schmidt te maken met het vertrek van Denzel Dumfries (Internazionale) en Donyell Malen (Borussia Dortmund). Het vertrek van het Oranje-duo was echter ingecalculeerd, waardoor de grootste verandering bij PSV door de trainer zelf komt. Het aanpassen van de startopstelling van 1-4-2-2-2 naar 1-4-2-3-1 zorgt ervoor dat de Eindhovenaren zowel in balbezit als in balbezit tegenstander een stuk stabieler staan, de tegenstander gemakkelijker onder druk zetten en op hetzelfde moment ook spelers in de posities staan van waaruit ze meteen gevaar kunnen creëren. 

Kansen PSV 

Het is wel veilig om te stellen dat PSV de grote favoriet voor de eerste topper in de Eredivisie is. De Eindhovenaren genieten een voorsprong van twee punten Ajax en zullen er alles aan doen om deze voorsprong te behouden, en misschien zelfs uit te bouwen. Natuurlijk kijken we allemaal uit naar de dribbels van Noni Madueke en (wanneer fit) Cody Gakpo, hopen we op een nieuw technisch hoogstandje van Mario Götze of een schitterende loopactie van Marco van Ginkel. De belangrijkste speler van PSV in de wedstrijd tegen AZ is ook meteen de speler van de Eindhovenaren die standaard het meeste kritiek krijgt: Ibrahim Sangaré. 

De verdedigende middenvelder houdt over het algemeen zomeraankoop Davy Pröpper uit de basis. Dat is niet zonder reden: de positionering van de Ivoriaans international is, net als zijn (lucht)duelkracht en onderscheppingen, van onschatbare waarde voor de Eindhovenaren. Sangaré is in balbezit lang niet zo goed als Pröpper, maar heeft dat onbeschrijfelijke talent om altijd in de weg te lopen op het moment dat de tegenstander een counter inzet of een aanval opbouwt. Hoewel de verwachting is dat de Eindhovenaren de bovenliggende partij zal zijn in de wedstrijd, maakt dat de rol van Sangaré extra belangrijk. 

Hoe gek het ook klinkt: niet alleen Sangaré heeft een belangrijke invloed in het spel zonder bal. Datzelfde geldt voor Götze. De Duitse aanvallende middenvelder wordt alom geprezen voor zijn voetballende kwaliteiten en spelinzicht, maar heeft wellicht nog een belangrijke rol op het moment dat de tegenstander in balbezit is. Helemaal met een team zoals AZ, dat graag via de as van het veld opbouwt, is de positionering van Götze in de opbouw van de tegenstander van levensbelang. Eran Zahavi jaagt over het algemeen de centrale verdedigers af en Götze laat zich dan terugzakken om de passlijn naar het (defensieve) middenveld af te schermen en de tegenstander tot een lange bal te dwingen. Een lange bal die meer dan eens op het hoofd eindigt van… Sangaré. Met andere woorden: op het moment dat Götze zijn positie zonder bal niet optimaal invult, hebben de aanvallers van PSV veel minder kansen om hun acties tot doelpunten te kunnen promoveren. De defensie van AZ is nog niet de stabiele basis die het vorig seizoen was, dus daar liggen zeker kansen voor de Eindhovenaren. 

Kansen AZ 

Dat AZ veel veranderingen heeft doorgevoerd in het basiselftal, neemt natuurlijk niet weg dat de Alkmaarders genoeg kwaliteiten in huis hebben om het PSV een lastige zaterdagavond te bezorgen. Jansen zal zijn team hoe dan ook met aanvallende intenties in het veld sturen voor de buitenwereld, in realiteit zal AZ een stuk gereserveerder spelen dan tegen andere teams in de Eredivisie. Dat is een logisch gevolg van het kwaliteitsverschil in de selecties van AZ en PSV, maar Jansen heeft in het geval van de wedstrijd van aanstaande zaterdag nog een andere reden om iets minder aanvallende intenties te vertonen dan in een normale situatie. 

Het zwakke punt van PSV ligt in defensief opzicht nog steeds op de flanken. Niet dat spelers dat Philipp Max, Jordan Teze en Philipp Mwene er in verdedigend opzicht niets van bakken, meer dat deze spelers vaak mee opkomen en daardoor gaten laten vallen in de achterhoede. Ja, Sangaré staat daar vaak nog tussen, maar nog steeds leveren de Eindhovenaren op basis van vorig seizoen defensieve zekerheid in. Op het moment dat AZ een manier weet te vinden, ontstaat er ruimte in het centrum van het veld. Dat is misschien wel de snelste weg naar het doel van PSV-keeper Joël Drommel, maar niet de meest effectieve: de flanken van PSV liggen meer dan eens open en met de vlugge vleugelspelers van AZ liggen daar de meeste kansen voor de Alkmaarders.