De Dusan Tadic van Manchester United

Dusan Tadic was onder Erik ten Hag de Poolster van Ajax. De Servische aanvoerder was standaard het één na laatste punt van de Amsterdamse aanval. De assists van de aanvaller namen recordhoogtes aan. Sinds Ten Hag bij United werkt, heeft de Tukkerse trainer een andere Dusan Tadic gevonden. Een die de trainer volgens hetzelfde spelprincipe, maar in een héél andere vorm laat zien.

Erik ten Hag kreeg voor zijn vertrek naar Manchester United een bericht van oud-bondscoach Louis van Gaal. Doe het niet, zou daar in gestaan hebben. Jurriën Timber en Cody Gakpo luisterden nog naar een dergelijk bericht (bij afketsen van transfers naar Man U en Leeds United, red.), maar Ten Hag had geen plek in de WK-selectie om te verdienen. Na vier jaar hard werken bij de Amsterdamse topclub kon hij naar het Ajax van Engeland, dat al jaren in de situatie zit vóór de (niet zo) Fluwelen Revolutie bij Ajax. Voor Ten Hag kon dat een feest van herkenning zijn, maar vooral met één ontbrekende special guest: ‘zijn’ Dusan Tadic.

Dusan Tadic en Erik ten Hag

Clubliefde is nagenoeg dood, voetballers die voor het spelletje voetballen vergeten dat vaak als er een dik contract onder de neus geschoven wordt, maar er blijft niets zo klassiek als een good old bromance. Iedereen, zelfs Noa Lang, moest zich ondergeschikt maken aan de Servische aanvaller. Als de grote Dusan Tadic sprak, kon je niet anders dan luisteren. Daardoor kreeg de aanvoerder van de Amsterdammers ook veel kritiek, helemaal toen hij meer met zijn vingers dan met zijn voeten de weg wees, maar Ten Hag bleef terugvallen op die aanvallen over links.

Het is dat ongrijpbare fenomeen in voetbal. Heel de wereld wist dat Ajax het liefste via Tadic zijn doelpunten maakte. De tegenstanders stelden zich daar ook steeds meer op in – totdat het na dik drie (!) jaar eindelijk lukte om het plan van Ten Hag en de uitvoering van Tadic en de zijnen te stoppen. Het is dan ook alles behalve gek dat Alfred Schreuder en ook John Heitinga een andere rol voor de Servische aanvaller hebben: zonder grote, sterke spits van Europees (sub)topniveau (Sébastien Haller, red.) leiden voorzetten vooral tot balverlies.

Dat leek in eerste instantie de reden dat Wout Weghorst deze winter naar Old Trafford werd gehaald. Grote gast, scoorde overal gemakkelijk, maar was in de spits van United teveel met de wedstrijd tussen zijn oren dan binnen de lijnen bezig. Het eerste doelpunt in zijn Theatre of Dreams kwam als een verlossing, maar zorgde in eerste instantie niet helemaal waarvoor hij gehaald was. Weghorst ontpopt zich echter als de eerste United-spits die liever werkt dan afwacht tot iemand anders een kans creëert, maar dat maakt hem nog niet de Tadic van Manchester United.

Antony als de schijnsterspeler

Daarvoor moeten we dieper in het verleden duiken. Ten Hag kreeg, net als in de winter bij Weghorst, in de zomer ook inspraak in het aankoopbeleid van de club. Waar Lisandro Martínez in de Premier League snel speelde zoals hij bij Ajax deed, ligt dat voor Antony anders. De Braziliaanse aanvaller werd voor honderd miljoen euro overgenomen van Ajax. De international van Brazilië scoorde bij zijn debuut, maar loopt zich sinds die superstart vaker vast dan vrij voor een van die karakteristieke dribbelacties.

Antony zit daarmee in een vergelijkbare situatie als Cristiano Ronaldo na zijn United-transfer vanuit Sporting Lissabon. In de Premier League zijn trucjes en acrobatische aannames veel minder waard – want die kosten alleen maar extra tijd en dat is dodelijk voor een aanval in dat moordende tempo. Na de eerste wedstrijden van dit Premier League-seizoen, maakte Ten Hag echter een aanpassing in zijn spelopbouw. Een waar hij Antony’s dribbels, en vooral zijn vermogen om de bal kort bij zich te houden, het spel te vertragen, de bal uit de drukte te passen zodat ‘ie bij een vrijstaande pass-specialist eindigt, nog steeds belangrijk zijn.

De Braziliaanse dribbelaar scoorde tegen Betis, maar schiet zich nog niet naar het verwachtingspatroon dat bij honderd miljoen euro past. Het maakt de bewijsdrang van Antony alleen maar groter en daardoor komt de focus (weer) te liggen op zijn gemiste kans om twee vrije teamgenoten aan te spelen in plaats van het spel dat Antony mogelijk maakt met zijn spel dat bijdraagt in het grotere plaatje van het Manchester United-spel.

En dat spel draait nog altijd om de grote Dusan Tadic van Manchester United.

Homeboy van Old Trafford

En met de keuze om Marcus Rashford zijn belangrijkste speler te maken, polijst Ten Hag de diamant die Van Gaal ontdekte zoals geen andere trainer dat tot nu toe kon. Het grootste voordeel voor de Nederlandse trainer is dat zijn Tadic nu niet alleen beresterk en een techniek van universitair niveau heeft, maar ook zo snel, koelbloedig en multifunctioneel is dat er altijd een zwak punt in de verdediging van de tegenstander te vinden is waardoor Rashford vrijgespeeld kan worden of met een steek- of crosspass één op één met de doelman eindigt.

Rashford haalt dit seizoen statistieken die de afgelopen jaren ondenkbaar waren. En met de wijsheid van nu, ook schier onmogelijk. Elke voetballend leider zoals Tadic of Rashford wijzen na afloop niet alleen volgens het media-train-boekje op de waarde van hun medespelers. Tadic liet het in de eerste helft van dit Ajax-seizoen zien, Rashford in de periode voor Ten Hag: zonder een trainer die vooral andere spelers op de juiste plek zet, kunnen zelfs de beste spelers ter wereld niet aan het verwachtingspatroon voldoen.

Dat Rashford nog aan de beste jaren in zijn carrière moet beginnen en meer wedstrijden voor United achter zijn naam heeft (344) dan Tadic tot nu toe bij Ajax speelde (299), is een detail dat kan verraden dat Ten Hag niet zonder toeval zijn elftal steeds meer rondom Rashford bouwt.

Dat er in de defensie altijd een speler is die het minst snel, wendbaar of positioneel sterk is. De Engelsman bewijst dit seizoen vanaf links, rechts en vanuit het centrum van de aanval doelpunten en assists (26 doelpunten, negen assists in 41 wedstrijden) te kunnen geven, maar zal net als Ten Hag weten dat er nog rek in zit.

De Engels international, 25 jaar jong en meer dan vierhonderd wedstrijden (Manchester United en nationaal team, red.) achter zijn naam, zal het de komende maanden en seizoenen steeds lastiger krijgen. Dat Rashford bij Manchester United speelt, is niet alleen zijn voordeel. Vooral voor Ten Hag: de Tukker kan de komende jaren de spelers kopen die hij en Tadic bij Ajax uitzwaaiden.