Droomtransfer Malen op losse schroeven

Donyell Malen is even uit zijn vertrouwde omgeving bij PSV. De 22-jarige aanvaller kan wellicht alvast wennen voor hetgeen wat er aankomende zomer staat te gebeuren. De international van het Nederlands elftal wil graag de stap naar een Europese topcompetitie zetten. Toch lijken er andere zaken dringender voor de jonge aanvalsleider van PSV. Voordat Malen aan een droomtransfer mág denken, zal hij eerst zijn vorm moeten herpakken. Al is dat laatste gezien de situatie bij PSV gemakkelijker gezegd dan gedaan. 

Donyell Malen stond in de wedstrijd van het Nederlands elftal tegen Turkije (4-2 verlies, red.) weer eens op een vertrouwde plek. De 21-jarige aanvaller van PSV was terug te vinden op de positie waar hij zijn grote Eredivisie-doorbraak beleefde. Als linksbuiten van Oranje kon de aanvaller van de Eindhovenaren echter niet de overtuiging en de drang naar het doel verwezenlijken die Malen wel bij PSV op de mat legde in de beginfase van de club. Hoewel Malen in Eindhoven een van de sterkhouders is en er hoge verwachten zijn rondom de prestaties van de 22-jarige spits, wil het dit seizoen nog niet heel erg vlotten bij de voormalig speler van Ajax en Arsenal. De wedstrijd tegen Turkije was daar misschien wel het schoolvoorbeeld van. 

Donyell Malen

Malen begon dit seizoen weer helemaal op nul. De aanvaller raakte in het afgebroken corona-seizoen geblesseerd aan zijn knie en moest daardoor een groot deel van vorig jaar missen. Aan het begin van dit voetbaljaar was de jongeling echter weer fit verklaard. Dat was precies op tijd: PSV haalde met Roger Schmidt een nieuwe coach binnen en als speler wil je daar natuurlijk indruk op maken. Malen lukte dat ook: de 22-jarige aanvaller is dit seizoen een onbetwiste basisspeler onder Schmidt. Op een aantal (te) vroege wissels en lichte blessures na, was hij ongetwijfeld een van de eerste spelers die Schmidt op het wedstrijdformulier invulde. 

Malen betaalt het gegeven vertrouwen dit seizoen terug aan Schmidt. De 22-jarige spits speelde tot dit seizoen 39 wedstrijden voor de Eindhovenaren en kwam daarin tot 23 doelpunten en acht assists. Toch klinken er ook kritische noten over het spel van de aanvaller van PSV. Op basis van zijn beslissende statistieken (doelpunten en assists) lijkt dat onterecht, maar als je wat dieper inzoomt op de prestaties van Malen komt het pijnpunt al snel naar voren. 

De afgelopen weken is een Malen die voor eigen succes gaat een terugkerend gespreksonderwerp. Als spits wil je natuurlijk doelpunten maken. Sterker nog: dat is normaal dé reden waarom iemand in de punt van de aanval staat. Bij PSV doet zich op dit moment echter een bijzondere situatie voor. Het eerste grote verschil is natuurlijk het twee-spitsen-systeem waarin de Eindhovenaren voetballen. Daardoor moet Malen de spitspositie delen met Eran Zahavi. De Israëlische doelpuntenmachine is iemand die ook graag voor eigen succes gaat. 

Sterker nog: Zahavi schiet per negentig minuten voetbal gemiddeld vaker op doel (3,4 pogingen) dan Malen (3,1 pogingen). Samen zijn Malen en Zahavi dus goed voor ruim zes (!) doelpogingen per negentig minuten. Scoren doen ze echter veel minder: Zahavi (16% van alle schoten is doelpunt) en Malen (23% van alle schoten is doelpunt) lossen hun schoten vaak van posities waar een doelpunt maken moeilijk is. 

Situatie bij PSV

In plaats van één spitseneenheid heeft PSV dus eigenlijk twee aanvallers die precies hetzelfde doen. En in alle eerlijkheid: dat gaat hen tot nu toe nog niet zo heel goed af. Als je nagaat dat Malen drie keer per wedstrijd op doel schiet en gemiddeld één op de vijf schoten is raak, dan is het lastig om iedere wedstrijd je stempel écht te kunnen drukken op de wedstrijd. Helemaal wanneer je aanvalspartner óók dat soort statistieken meebrengt, kun je niet zeggen dat de spitsen van PSV op dit moment lekker bezig zijn. 

Helemaal niet als je het gaat vergelijken met andere aanvallers in de Eredivisie. Neem bijvoorbeeld de topscorer van de competitie, Georgios Giakoumakis. De Griekse sensatiespits van VVV-Venlo loopt één op één in de Eredivisie en schiet per negentig minuten minder vaak dan Malen en/of Zahavi (2,8 schoten per negentig minuten). Toch gaat 35% van zijn schoten dit seizoen het net in. Met andere woorden: Giakoumakis schiet minder dan de PSV-aanvallers, maar doet dit wel vanuit posities waar je gemakkelijker het net kan vinden. Sébastien Haller (Ajax) heeft op dit moment nog wel meer kansen nodig dan Malen en Zahavi om een doelpunt te maken, maar Myron Boadu (AZ) schiet over het algemeen wél scherper dan het PSV-duo (35% van zijn schoten is raak). Omdat Boadu ‘slechts’ 1,5 schot per negentig minuten voetbal produceert, ligt zijn doelpuntenaantal wel lager dan die van Malen. 

Daar moet echter wel een kanttekening bij geplaatst worden: op het moment dat je met twee spitsen speelt, lever je automatisch beweegruimte in. Daardoor is het in beginsel al lastiger om in een goede scoringspositie te kunnen komen. Dat geldt vooral wanneer de tegenstander zich ver terug laat zakken en met de laatste linies dicht op elkaar speelt, zoals tegen PSV gebruikelijk is. Het neemt echter niet weg dat de voorhoede van PSV op dit moment meer lijkt op een schiettent op de kermis dan een divisie sluipschutters die hun target niet uit het oog verliezen. 

Nederlands elftal

Het was daarom interessant om Malen weer in zijn oude, vertrouwde rol te zien bij het Nederlands elftal. Bij Oranje maakte de PSV’er echter eenzelfde indruk als de afgelopen weken: Malen is vooral zoekende naar de juiste looplijnen en komt vaak in balbezit op ongevaarlijke plekken. Op het moment dát hij in een kansrijke positie kan uithalen, ontbreekt de overtuiging in het schot die Malen de afgelopen jaren juist karakteriseerde. Een Malen in goeden doen had minimaal één van de twee opgelegde kansen tegen Turkije tegen het net geschoten. De Malen van dit seizoen maakte het de doelman niet eens moeilijk. 

Dat pijnlijke contrast vloeit voort uit het feit dat Malen na driekwart seizoen nog steeds zoekende is naar zijn plek bij PSV. De aanvaller laat zich in Eindhovense dienst vaak uitzakken naar de linkerflank om ruimte voor zichzelf (en voor Zahavi in de punt) te creëren, maar komt daardoor nauwelijks in de ruimtes waar hij écht gevaarlijk kan worden (lees: de vijandige zestien). Dat zorgt ervoor dat Malen niet echt in zijn spel komt, zijn doelpunten niet zo gemakkelijk vallen als in de voorgaande seizoenen en dat heeft weer zijn terugwerking op het zelfvertrouwen van de 22-jarige aanvaller. 

Dat komt vooral Malen en PSV op dit moment heel slecht uit. De Eindhovenaren moeten in de laatste fase van het seizoen alle zeilen bijzetten om de tweede plaats in de Eredivisie, die recht geeft op voorronde van de Champions League, veilig te stellen. Daar kan het de vorm van de ‘oude’ Malen heel goed bij gebruiken. De aanvaller heeft zelf ook een hoop om te spelen de komende periode: Malen wil graag als basisspeler naar het Europees Kampioenschap aankomende zomer en kan zich daar écht in de kijker spelen bij de Europese (sub)top. OP het moment dat hij blijft voetballen met zijn ziel onder zijn arm, lijkt zowel het eerste als het tweede erg lastig te worden. Sterker nog: dan haken de gegadigden voor Malens droomtransfer eerder af dan aan.