FC Utrecht moet niet te vroeg juichen na winst op Ajax

Er schijnt weer licht in de Galgenwaard. Na een periode vol nederlagen, een trainersontslag en kritiek op de technisch directeur konden de supporters van FC Utrecht zondag uitgebreid juichen. De spelers liepen na de spectaculaire overwinning op Ajax zelfs een ereronde. Utrecht heeft weer ademruimte, maar moet de onderliggende problemen niet vergeten.

Analyse van FC Utrecht na de overwinning op Ajax

Zes punten uit negen wedstrijden en toch een staande ovatie krijgen. Het kan alleen in Utrecht. Het publiek had de ellende van de afgelopen weken voor één dag uit hun hoofd gezet. Zondag moesten ze achter hun ploeg staan en Ajax verslaan. Het lukte, niet met goed voetbal, maar wel met de strijdlust die de fans van de volksclub zo graag zien. Terwijl de Ajacieden na de wedstrijd verbaal werden aangepakt door het uitvak, liep de Utrecht-selectie een uitgebreide ereronde. Vanachter het doel zong de Bunnikside de spelers toe. Ron Jans bekeek het met een grote glimlach, zwaaide nog eens naar de tribunes en ontving ook applaus. Hier kunnen de supporters wel even op teren.

Vraag een supporter van FC Utrecht naar zijn doelstellingen voor het nieuwe seizoen en hij zal je iets zeggen in de trant van: “Europees voetbal halen en 020 verslaan”. De club uit de Domstad spreekt de laatste jaren grote ambities uit om de top drie aan te vallen, maar dat gaat na een belabberde start dit seizoen niet gebeuren. Ajax verslaan in eigen huis maakt een hoop goed. De zwaarbevochten 4-3 overwinning evenaart gevoelsmatig de legendarische 6-4 uit 2011, voor veel Utrecht-fans de mooiste wedstrijd die ze ooit in hun eigen stadion hebben gezien.

Naar zo’n spektakel snakte de achterban al een tijdje. In de Eredivisie had FC Utrecht al sinds 13 september 2015 geen thuiswedstrijd meer van Ajax gewonnen, maar dit was hét moment om de rivaal te verslaan. In de eerste acht duels van dit seizoen verloor Utrecht zeven keer, waaronder alle drie de thuiswedstrijden, maar met Ajax kwam er een andere club in crisis op bezoek. De behaalde overwinning op de rivaal pauzeert alle negativiteit voor tenminste een week. We willen dat feestje niet verpesten, maar het zou te optimistisch zijn om te denken dat het lek boven is.

Utrecht en Ajax lijken op elkaar

De supporters van beide kanten zullen het niet leuk vinden om te horen, maar eigenlijk lijken de twee ploegen op dit moment wel op elkaar. Een nieuwe trainer, een verse lading ondermaatse spelers, een gebrek aan samenspel en heel veel wisselingen in de opstellingen. Ajax en Utrecht gebruikten van alle teams uit de Eredivisie veruit de meeste spelers. Ze zijn allebei bezig aan een historische slechte seizoenstart en bungelen samen met promovendus FC Volendam onder aan de ranglijst. Bij zowel Utrecht als Ajax is de crisis een gevolg van een gebrekkig beleid.

Ajax is een stuurloos schip zonder kapitein. Bij Utrecht is daarentegen al jarenlang duidelijk wie de touwtjes in handen heeft – wie betaalt, bepaalt – maar toch is van stabiliteit op lange termijn geen sprake. Ron Jans is alweer de negende trainer sinds het vertrek van Erik ten Hag in december 2017. Hij volgde in september Michael Silberbauer op, die sinds januari op de trainersstoel zat, maar na drie wedstrijden dit seizoen niet af mocht maken. Jans kreeg van technisch directeur Jordy Zuidam, die alle acht de trainers voor hem aanstelde, een duidelijke opdracht: dit is de selectie en daarmee moet je ons in de Eredivisie houden.

Selectie niet in balans

Afgelopen zomer kreeg Zuidam weer toestemming van Frans van Seumeren om een legioen nieuwe spelers binnen te halen. Het is een publiek geheim dat de eigenaar van de club een grote stem heeft in het aankoopbeleid. Samen deden de TD en de geldschieter veertien aankopen, maar daar is FC Utrecht niet beter van geworden. Als dezelfde twee mensen al zes jaar lang de leiding hebben over een club, zou je stabiliteit en een herkenbaar beleid verwachten, maar het is moeilijk om een lijn te herkennen in de aanpak van de club met de zesde begroting van Nederland.

Deels gedwongen door een jaarlijks operationeel verlies zoekt Zuidam zijn heil in goedkope opties, transfervrije spelers, huurlingen of oudere spelers die hun beste tijd gehad hebben. Topscorer Tasos Douvikas werd voor twaalf miljoen euro verkocht – complimenten – maar Zuidam haalde ter vervanging te weinig spelers die doelpunten kunnen maken. Hij liet Bas Dost links liggen en zijn versterkingen Isac Lidberg, Ole Romeny en Mats Seuntjens hebben samen pas één keer gescoord. Het ontbreken van een scorende spits is het grootste probleem van Utrecht. Middenvelders zijn er daarentegen in overvloed, maar dragende krachten die het elftal direct beter maken, zijn nog niet opgestaan. De spelers worden kritisch bekeken als ideale schoonzonen zonder Utrecht-DNA. De overwinning op Ajax kwam op het juiste moment om wat goodwill te verdienen.

Lichtpuntjes

Zondag waren er eindelijk weer lichtpuntjes te ontdekken. Jans voerde tegen Ajax enkele geslaagde wisselingen door in zijn opstelling, zag vier verschillende spelers scoren en loofde de veerkracht van zijn ploeg. Rechtsback Yannick Leliendal maakte een goede indruk bij zijn eerste basisplaats, Ryan Flamingo won de slag op het middenveld en met Jens Toornstra en Mats Seuntjes op de bank heeft de trainer ervaren opties achter de hand. Aan Jans nu de taak om van de individuen in zijn selectie een geheel te vormen. Tot de winterstop is het overleven en dan kan hij Van Seumeren lief aankijken voor één of twee directe versterkingen. Door die korte lijntjes en duidelijke structuur heeft Utrecht ten opzichte van Ajax een voordeel om sneller uit deze crisis te komen.

De overwinning op de rivaal uit Amsterdam camoufleert heel even de onderliggende problemen die de afgelopen weken bloot kwamen te liggen. In plaats van een gevreesde staking van de wedstrijd of een opstand van de supporters werd er zondag feestgevierd in Utrecht. De technische leiding hoopt dat de wederopstanding is ingezet, maar bij een volksclub met zoveel verwachtingen en net zoveel problemen kan dat sentiment zomaar weer omslaan.