Feyenoord kan alleen verliezen in Conference League

Na weken van voorbereiden staat de Feyenoord-vuurdoop voor Arne Slot voor de deur. In de voorronde van de UEFA Conference League nemen de Rotterdammers het op tegen het onbekende FC Drita uit Kosovo. De club heeft een selectie met een totale marktwaarde van 3,5 miljoen euro. Dat lijkt een ideale tegenstander om je eerste officiële wedstrijd tegen te spelen. Daardoor heeft Feyenoord, maar vooral Slot, weinig te winnen en veel te verliezen. 

Feyenoord gooide het met de aanstelling van Arne Slot over een andere boeg dan de voorgaande jaren. De Rotterdammers hebben sinds het vertrek van Giovanni van Bronckhorst moeite om de tegenstander overtuigend over de knie te krijgen. Met de aanstelling van Jaap Stam als opvolger van de kampioenenmaker lieten de Rotterdammers zien dat de club wel graag wilde voortborduren op de speelstijl en aanvallende intenties van Van Bronckhorst, die naast het landskampioenschap (2017) ook twee KNVB Bekers (2016 en 2018) en twee Johan Cruijff Schalen (2018 en 2019) achter zijn naam schreef. De aanstelling van Stam, die bij Feyenoord de kans kreeg bij een topclub te werken als trainer, bleek na een paar maanden al een vergissing te zijn. Uiteindelijk was het Stam die de handdoek in de ring gooide, waardoor Dick Advocaat aangesteld kon worden. 

Feyenoord en Arne Slot

Was de inmiddels gepensioneerde clubtrainer nu nog steeds de leidsman van Feyenoord, dan hadden de Rotterdammers een probleem gehad. Feyenoord lukte het afgelopen anderhalf voetbaljaar niet om overtuigend druk te zetten op de tegenstander, hen te dwingen tot fouten en daar van te profiteren omdat het team sneller in de vijandige zestien staat. In plaats daarvan koos Feyenoord met Advocaat voor resultaat en zekerheid binnen het elftal, iets wat honderdtachtig graden op de voetbalvisie van Van Bronckhorst, Stam én Slot staat. Dat de clubleiding van Feyenoord zich gedwongen voelde deze stap ‘terug’ te zetten, had te maken met een combinatie van kwaliteit in de selectie en een nagenoeg lege clubkas. 

Het was daarom een kleine verrassing op het moment dat Arne Slot in gesprek bleek met Feyenoord. De 44-jarige trainer was op dat moment nog in dienst bij AZ, waar de coach in zijn eerste (afgebroken corona-)seizoen op doelsaldo het landskampioenschap aan Ajax moest laten. Desalniettemin zag Slot het toch zitten om zijn comfortabele positie bij AZ in te ruilen voor de grote uitdaging om Feyenoord weer serieus mee te laten doen voor het landskampioenschap. De (aanstaande) leegloop bij zijn oude club, waar Calvin Stengs al vertrokken is naar OGC Nice en er ook nadrukkelijk getrokken wordt aan Myron Boadu (AS Monaco), Teun Koopmeiners (Stade Rennes / Arsenal) en Owen Wijndal (Ajax), lijkt Slot al aan zien hebben komen. Dat Feyenoord in verhouding veel betere salarissen uitkeert dan AZ, kan ook een rol gespeeld hebben. 

Zodoende moest Slot vroegtijdig afscheid nemen van AZ. De trainer begon afgelopen maand zijn avontuur in Rotterdam. De voorbereiding is altijd een tijd van aftasten, maar toch lijkt Slot in zijn eerste weken als eindverantwoordelijke bij Feyenoord zijn accenten al te leggen. De grootste verandering in vergelijking met vorig seizoen is de samenstelling van het middenveld, waar met twee centrale middenvelders en één aanvallende middenvelder wordt gespeeld in plaats van twee centrale middenvelders en één verdedigende middenvelder. De Rotterdammers lijken zich comfortabel te voelen in deze speelstijl: alleen tegen Young Boys Bern (2-0) werd verloren. AEK Athene (3-1), FC Zürich (1-0) en één van de twee wedstrijden tegen Werder Bremen (2-1) werden gewonnen. In een eerdere wedstrijd tegen de Duitsers speelde Feyenoord met 2-2 gelijk. 

Advocaats ongelijk

Toch voelen we allemaal een beetje argwaan op het moment dat Feyenoord als favoriet aan een Europees duel begint. De Rotterdammers hadden vorig jaar in de Europa League voldoende kansen om een goede uitgangspositie te bewerkstelligen, maar dat lukte de ploeg van Dick Advocaat niet. De gestopte clubcoach maakte van rechtsbuiten Steven Berghuis de spelverdeler van de ploeg, waardoor het rendement van Feyenoord vrijwel volledig op de schouders van de inmiddels vertrokken aanvoerder van de ploeg kwam te liggen. 

Advocaat beargumenteerde tot aan vervelens toe dat hij deze groep niet goed genoeg achtte voor het spelen met hoge druk. Dat Advocaats voetbalvisie voor een groot deel dateert uit de tijd van de gulden, is het ook niet heel gek dat deze manier van voetballen niet slaagde onder Advocaat. Slot laat in zijn eerste weken al zien dat het wel degelijk mogelijk is om met (nagenoeg) dezelfde spelersgroep ervoor te zorgen dat je tegenstander geen tijd krijgt om op te bouwen, tot een lange bal gedwongen wordt en dat Feyenoord dan aan een aanval kan bouwen. 

Deze opbouw zal volgend seizoen ook een heel andere focus hebben dan vorig jaar. Onder Advocaat werd Berghuis vaak gezocht die naar binnen trok, maar de aanvallen onder Slot begonnen in het verleden vaak in het centrum van het veld. Dat heeft niet alleen het voordeel dat je niet langer afhankelijk bent van een speler met een voorspelbare actie (naar binnen komen en passen of schieten), waardoor Feyenoord gemakkelijk(er) te verdedigen werd gedurende het Advocaat-tijdperk. Op het moment dat je vanuit het centrum aanvalt, heb je zónder een actie te maken al vier diepe afspeelpunten: de aanvallende middenvelder, de spits, de linksbuiten én de rechtsbuiten. Daardoor kan Feyenoord dit seizoen wél de variatie in het spel krijgen dat vorig seizoen miste, en dat kan helemaal tegen een opponent zoals FC Drita goed uitpakken. 

FC Drita

Zelfs onder Advocaat had de tegenstander in de tweede voorronde van de Conference League geen probleem zijn. De ploeg heeft een totale marktwaarde van 3,5 miljoen euro. Ter vergelijking: Feyenoord noteert een geschatte selectiewaarde van ruim 98 miljoen euro. Als de ploeg in Nederland zou voetballen, dan had het waarschijnlijk een grijze middenmoter in de Keuken Kampioen Divisie geweest. 

Vorige week speelde FC Drita tegen FK Decic uit Montenegro. Drita won met 2-1, maar vooral de defensieve tekortkomingen kwamen daar aan het licht. Bij het doelpunt van Decic kon de aanvaller vogelvrij tussen de back en centrumverdediger positioneren en bij de rebound was het reactievermogen van de defensie ongeveer even snel als een dronken fietser die te laat door heeft dat hij een paaltje tegenkomt. 

De grootste uitdaging voor Slot ligt dus in deze niet bij de tegenstander, maar vooral bij zijn eigen ploeg. Hoe gaan de spelers om met de nieuwe speelstijl, het nieuwe manier van pressie geven én de andere creatieve focus van het elftal. Dat zijn ingrijpende veranderingen die in een korte tijd doorgevoerd moesten worden. Daardoor valt er voor Feyenoord, maar vooral voor Slot, veel te verliezen in de tweede voorronde van de Conference League. Maar áls er een kans is om met een dikke overwinning te starten in Rotterdam-Zuid, dan is dat donderdag om 21:00 uur.