Geest van Koeman dwaalt nog altijd rond bij Feyenoord

Ronald Koeman had een vervelende periode achter de rug toen hij in 2011 bij Feyenoord terechtkwam. De oefenmeester, die in het verleden al voor de club voetbalde, mislukte de jaren ervoor bij Valencia en AZ en was dan ook niet bepaald een coach vol zelfvertrouwen. Bij de Rotterdammers lukte het hem echter om zichzelf opnieuw te ontdekken, ook in zijn manier van spelen.

De geboren Zaandammer kwam terecht bij een club die al een aantal jaren niet aan de verwachtingen voldeed. Het leek bijna onmogelijk om Feyenoord weer aan het voetballen te krijgen en zo weer mee te doen met de titelstrijd, maar de komst van Koeman resulteerde in een team vol zelfvertrouwen. Opeens lukte het de club weer om resultaat te behalen tegen Ajax en PSV en deed het weer volop mee voor de posities die recht gaven op Europees voetbal. Tijdens het seizoen 2013/2014, tegelijkertijd het laatste seizoen dat Koeman aan het roer stond, kwam hij erachter dat de Rotterdamse selectie kwalitatief niet sterk genoeg was. Met een meesterplan slaagde hij er echter in om Feyenoord alsnog naar een tweede plaats op de ranglijst te leiden.

Verdedigende zekerheid

Het toegepaste systeem van Feyenoord was zeer simpel. Doordat zijn team individueel niet genoeg kwaliteiten had om uitsluitend daarop te leunen, moest zijn ploeg als team sterk genoeg zijn om dit te compenseren. Tegen topteams stelde hij daarom met Daryl Janmaat, Stefan de Vrij, Joris Mathijsen, Bruno Martins Indi én Terence Kongolo vijf verdedigers op, zodat Koeman zeker wist dat de tegenstander moeilijker door de verdediging heen zou komen. Het bleek tactisch een gouden greep te zijn van de succescoach. Zo hield Feyenoord in april van dat jaar tegen PSV de linies goed gesloten, terwijl het voorin hoopte op een aantal kansjes. Die mogelijkheden kwamen langs, waardoor Feyenoord de moeilijke uitwedstrijd in Eindhoven met 0-2 won.

Ook dit seizoen beschikt Feyenoord over een selectie die het in de Eredivisie behoorlijk moeilijk heeft om de punten binnen te halen. Met de blessure van topspeler Steven Berghuis in het achterhoofd besloot Dick Advocaat daarom om terug te grijpen op het systeem van Koeman en maar liefst vijf verdedigers op te stellen. Bart Nieuwkoop, Uros Spajic, Eric Botteghin, Marcos Senesi en Tyrell Malacia moesten ervoor zorgen dat Feyenoord tegen Vitesse achterin zo weinig mogelijk kansen weggaf, met de hoop dat Bryan Linssen en Nicolai Jörgensen voorin de spaarzame kansen die het zou krijgen in één of meerdere doelpunten zou omturnen. De wedstrijd tegen de Arnhemmers liet echter zien dat voetbal een spel van details is.

Persoonlijke fouten

De thuisploeg had vooraf niet gerekend op de tactische omzetting van Advocaat, zo bleek uit de openingsfase. Vitesse is, zeker in thuiswedstrijden, gewend om veel ruimte te krijgen in de opbouw en zo de sterke middenvelders en aanvallers te zoeken, maar door het gehanteerde systeem van Feyenoord kreeg het nauwelijks ruimte om te voetballen. De terugkeer van Leroy Fer zorgde direct voor een hardwerkend middenveld dat Vitesse geen ruimte gaf om de bal aan te nemen. De gastheer liep zich dan ook regelmatig vast in de opbouw, waarna het veertig meter terug moest om de bal weer af te pakken. Tot zover leek het er dan ook op dat Feyenoord minstens een gelijkspel naar Rotterdam ging meenemen.

Niets bleek echter minder waar. Waar Feyenoord de tegenstander precies had waar het wilde, waren het persoonlijke fouten die de club de das om deed. Doordat het bij Vitesse niet lukte om met een rustige opbouw over de grond door het verdedigende blok van de opponent heen te komen, besloot het na ruim twintig minuten om vaker de lange bal te hanteren en zo opportunistischer te spelen. Dat bracht Feyenoord direct aan het wankelen. Het was uiteindelijk Senesi, die normaliter als een van de betrouwbaarste spelers van Feyenoord geldt, die twee keer flink in de fout ging. Het eerste slippertje eindigde nog in een redding van Nick Marsman, maar de tweede fout zorgde voor een doelpunt voor Vitesse: hoe pijnlijk ook het enige doelpunt van de wedstrijd.

Positieve uitwerking

De persoonlijke fouten van Senesi daargelaten had de opstelling van Feyenoord een positieve uitwerking op de wedstrijd. De Rotterdamse club kwam uitstekend voor de dag tegen de subtopploeg, waaronder we Vitesse kunnen rekenen. Hoewel Feyenoord in de eerste helft vergat om naar voren te spelen, kwam het na rust uitstekend voor de dag en verdiende het zelfs een punt. Het was echter het gemis van Berghuis, de onbenutte kansen van Senesi en Spajic en de niet in vorm stekende Linssen en Jörgensen waardoor Feyenoord niet naast Vitesse kwam. In verdedigend opzicht kwam de club in het tweede bedrijf echter nauwelijks meer in de problemen en kreeg het zo de volledige controle over de wedstrijd, waarnaar Advocaat al een tijd op zoek is.

Met drie verdedigers in het centrum zorgde Feyenoord ervoor dat het een stuk drukker is in het eigen strafschopgebied, waardoor tegenstanders top moeten zijn om door de verdediging heen te spelen. Bovendien gaf het vrijheid om Botteghin als ouderwetse mandekker te laten spelen en zo de centrumspits geen ruimte te geven om te scoren. Senesi had zo vaker de mogelijkheid om met de bal op te stomen, zonder bang te hoeven zijn dat hij bij balverlies plotseling razendsnel veertig meter moet overbruggen. Het zorgde er kortom voor dat de tekortkomingen van de Feyenoorders werd beperkt.

Advocaat heeft ongetwijfeld de topwedstrijden die zijn ploeg in januari 2021 moet spelen in het achterhoofd. Samen met zijn assistent-trainer John de Wolf zal hij kritisch kijken naar de manier waarop zijn team tegen Vitesse opereerde. Als zijn spelers in staat zijn om beter samen te spelen en persoonlijke fouten te minimaliseren, dan lijkt dit de ideaalste opstelling voor de club. Mocht Berghuis dan terugkeren in het basisteam, dan krijgt hij voorin de vrijheid als een van de twee aanvallers, een rol die Berghuis het beste past. Stiekem zal Advocaat dan hopen dat Feyenoord zonder kleerscheuren uit de eerste maand van het jaar komt, zodat hij met een mooie eindklassering de club kan verlaten.