Gravenberch krijgt belangrijk signaal bij Ajax

Foto: Gravenberch krijgt belangrijk signaal bij Ajax

Ajax plaatste zich na een tweede 2-1 overwinning op Lille voor de achtste finale van de Europa League. De Amsterdammers speelde echter een geheel andere wedstrijd dan de ontmoeting in Frankrijk. De positiewisseling van Daley Blind, die als linksback speelde in plaats van de geblesseerde Nicolas Tagliafico, lag daar ten grondslag aan. Wat volgde was een leermoment voor Ten Hag én voor Ryan Gravenberch. 

In de eerste wedstrijd van de zestiende finale van de Europa League speelde Ajax volgens Ten Hag een “perfecte pot”. De Amsterdammers waren heer en meester in Lille, zorgde ervoor dat de koploper van de Ligue 1 haar frontlinie niet in stelling kon brengen en wonnen door een strafschop en een laat doelpunt van Brian Brobbey de wedstrijd in de slotfase alsnog. De wedstrijd in Amsterdam van gisteren was als water in vergelijking met die vurige negentig minuten voetbal die de Ajacieden op de mat legden in Lille. Het grote verschil in de heenwedstrijd stond dan wel op het veld, maar deed dat in Amsterdam vanuit een andere positie dan in Lille. 

Ajax in de Europa League

Daley Blind was in Lille van onschatbare waarde voor Ajax. De 30-jarige verdediger maakte in de heenwedstrijd in de Europa League zijn opwachting als verdedigende middenvelder in de linkerzone van het veld, de plek die normaal vergeven is aan Ryan Gravenberch. Omdat de 18-jarige middenvelder het eerste duel geschorst was, nam de Oranje-international die plek in naast Edson Álvarez. Die keuze had verregaande gevolgen, vooral voor Lille. Omdat Ajax in een 1-4-2-3-1-opstelling speelde tegenover de 1-4-4-2 van Lille, hadden de Amsterdammers elke keer een mannetje over op het middenveld. Het lukte Ajax ook steeds om Blind vrij te krijgen, waarna de ervaren speler zijn veelgeprezen passing in de strijd kon gooien en zijn teamgenoten redelijk gemakkelijk kon bereiken. 

Tijdens de wedstrijd van afgelopen donderdag stond Blind echter niet op het verdedigende middenveld, maar verving hij Nicolas Tagliafico als linksback. Dat deed de Ajacied in de Eredivisiewedstrijd tegen Sparta Rotterdam ook. In de wedstrijd tegen de Rotterdammers sloot Blind vaak aan bij het middenveld, waardoor er vanuit de as van het veld een man-meer-situatie gecreëerd werd om, vooral in de eerste helft, in een hoog tempo te kunnen voetballen. Tegen Lille bleef Blind veel meer aan de linkerflank, en dat had ook een belangrijke reden. De vleugelspelers van de Franse nummer één van de competitie konden met geen mogelijkheid vrij worden gelaten aangezien zij met één pass in de diepte een zee van ruimte voor zich hadden en dan gevaarlijk konden worden. Daardoor bleef Blind aan de lijn gekluisterd en zag hij het gevolg van het ontbreken van zijn kwaliteiten in de as van het veld. 


Ten Hag koos voor de terugwedstrijd tegen Lille voor zijn ‘vaste’ duo Gravenberch – Álvarez op het defensieve middenveld. Het lukte de twee middenvelders echter niet om net als in de heenwedstrijd ervoor te zorgen dat Ajax telkens op het middenveld van een man-meer-situatie had, waardoor de Amsterdammers de wedstrijd veel minder konden controleren dan in het eerste duel. Dat had ook te maken met de instelling van de tegenstander – Lille zette Ajax eerder onder druk en de Amsterdammers hebben sinds jaar en dag moeite om op dat moment de juiste keuzes te maken – maar je kunt ook niet ontkennen dat de speelstijlen van Álvarez en Gravenberch een grote duit in dat zakje deden, waardoor Ajax het zichzelf (onnodig) moeilijk maakte tegen de Fransen. 

Man-meer-situatie

Als Ajax een huis is, dan is Álvarez het beest waarvoor gewaarschuwd wordt op een bordje dat zegt ‘hier waak ik’. De Mexicaanse middenvelder annex verdediger is bij de Amsterdammers onnavolgbaar als het gaat om intercepties, tackles en gewonnen duels, maar is op andere momenten als een Deense dog die meedoet aan een poedelshow. De international van Mexico speelt berekenend en dat heeft zijn effect op het aanvalsspel van de Amsterdammers, helemaal wanneer de Mexicaan net zoals in de tweede wedstrijd tegen Lille in de opbouw veel aan de bal komt. De reden dat de opbouw van Ajax vooral via Álvarez liep, is dat Gravenberch zich vaak laat uitzakken in de linkerzone van het veld. Dat is in veel gevallen erg nuttig: daarmee creëert hij ruimte voor een dribbel en dat is één van de sterkste punten van de middenvelder, maar tegen Lille kwamen die dribbels nauwelijks van de grond doordat de Franse tegenstander zich zo opstelde dat er minimaal twee mannetjes gepasseerd moesten worden om überhaupt in een gevaarlijke pass-positie te komen. 

Van Álvarez kun je eigenlijk niet verlangen dat hij consequent de aanvallende optie zoekt. De Zuid-Amerikaan heeft daarvoor de bagage niet en zal op z’n vroegst pas volgend seizoen ver genoeg zijn in die ontwikkeling om óók daar de juiste optie te vinden. Daardoor kom je al snel uit bij Gravenberch, die dit seizoen bewezen heeft dat hij genoeg aanvallende opties in zijn hoofd heeft zitten, maar niet altijd in de posities komt om daar ook gebruik van te maken. Dat laatste ligt voor een groot deel aan zijn eigen speelstijl: Gravenberch kan soms wat nonchalant overkomen en teert voor een groot deel op zijn enorme voetbaltalent, maar daardoor sluipt er wel een bepaald gemak in zijn spel. 


Ajax had tegen Lille genoeg kansen om toch nog de man-meer-situatie te creëren, maar slaagde daar niet in omdat vooral Gravenberch zijn (voor)acties in één tempo maakt. De 18-jarige middenvelder slungelt van punt A naar punt B, waardoor hij zijn tegenstander ook de kans geeft om met hem mee te lopen. Zo kom je nooit uit die dekking, waardoor de middenvelder van Ajax gemakkelijk te verdedigen is in de opbouw. Combineer je dat laatste met dezelfde loopacties (elke keer uitzakken naar de linkerzone van het veld) dan is het onmogelijk om de tegenstander te verrassen – en in het geval van de wedstrijd tegen Lille een man meer situatie op het middenveld te bewerkstelligen. 

Ryan Gravenberch

Het veelgeprezen talent van Ajax kan dus véél meer uit zijn spel halen op het moment dat hij zijn vooracties in een hoger tempo maakt dan dat hij op dit moment doet. Dat heeft twee grote voordelen. Je voegt in eerste instantie een bepaalde verrassingsfactor in de opbouw. Blind stond overal en nergens in de as van het veld, zwierf door de linker- en rechterzone voor het defensieve blok van Ajax en kon daardoor als een spelverdeler opereren. Lille wist niet waar Blind zou opduiken en hij zette zijn vooracties in met een versnelling, waardoor hij zichzelf ook meer ruimte (en dus tijd) gunde om een goede pass te geven. 

Daarnaast zorg je op die manier voor dat Álvarez zich vooral als balveroverende middenvelder kan opstellen en op belangrijke fases in de opbouw (lees: wanneer je een diepgaande bal kunt geven) niet aan de bal komt. Daarvoor heb je dus wel een spelmaker voor de defensie naast je nodig die met tempowisselingen in de gaten duikt. Aangezien Blind van grote waarde is voor de (centrale) defensie, lijkt die rol het meest weggelegd voor Gravenberch.
De jonge Ajacied zou die volgende stap in zijn ontwikkeling echter wel snel moeten gaan zetten. Gravenberch kreeg dit seizoen bijna wekelijks veren in zijn reet, maar soms lijkt het daardoor dat Ten Hag hem niet achter zijn kont aanzit om ook aan zijn verbeterpunten te werken. Door zijn bovengemiddelde talent weet Gravenberch zich uit veel benarde situaties te voetballen, maar door meer aandacht te geven aan zijn spel zonder bal kan hij straks in balbezit van nóg grotere waarde zijn voor Ajax.

Lees meer

Deel op sociale media:

Wat kost gokken jou? Stop op tijd | 18+ | loketkansspel.nl | Gokken kan verslavend zijn | Deze boodschap mag niet gedeeld worden met minderjarigen| Algemene voorwaarden zijn van toepassing | #Advertentie