John van Zweden werd verdacht van ADO-bom in Ajax-stadion

Het voetbal kreeg in de jaren ’70 en ’80 te maken met een nieuw fenomeen: supportersrellen. De bekende ADO-supporter John van Zweden maakte het van dichtbij mee. Hij kreeg naar eigen zeggen zelfs als één van de eerste in Nederland een stadionverbod vanwege een bom in het stadion van Ajax.

Nadat Feyenoord in 1974 kennismaakte met de hooligans van Tottenham Hotspur braken er regelmatig gevechten uit tussen supporters van verschillende Nederlandse clubs. In Den Haag pikte een groep hardcore fans op de Noord-tribune deze twijfelachtige hobby op. In de jaren ’80 werd de aanhang FC Den Haag berucht door vele incidenten in de Nederlandse stadions. Op 9 januari 1983 zorgden zij samen met Ajax-hooligans voor een absoluut dieptepunt.

Bom in het publiek

FC Den Haag speelde een bekerwedstrijd bij Ajax in stadion De Meer toen vlak voor rust een fragmentatiebom ontplofte tussen het Amsterdamse publiek. De rondvliegende stukjes metaal verwondden twintig toeschouwers, van wie twee ernstig. Een 22-jarige supporter liep een slagaderlijke bloeding op en werd door een ME’er op het nippertje van de dood gered. Een politieagent werd met een scherf in zijn rug naar het ziekenhuis vervoerd.

Even later werd er een tweede bom gegooid en kreeg de politie de dader in beeld, maar doordat hij werd beschermd door de supporters van Den Haag konden ze hem niet arresteren. Na een grote vechtpartij op de tribunes van De Meer liet de handhaving de zaak rusten. De volgende dag werd de Haagse hooligan alsnog gearresteerd.

John van Zweden stond er met zijn neus boven op en werd drie dagen later ook opgepakt door de politie. De bekende supporter van ADO en oud-eigenaar van Swansea City vertelt erover in zijn boek ‘Behangkoning in de Premier League’ (2013). Van Zweden, destijds 23 jaar oud, ontkent dat hij betrokken was bij het gooien van de bommen, maar hij moest wel voorkomen als verdachte.

Eerste stadionverbod

“Ik zat al een paar dagen op het politiebureau in alle beperkingen en was het meer dan beu dat ik onterecht vastzat. Daarop ben ik uit protest in hongerstaking gegaan”, vertelt Van Zweden. “We kregen uiteindelijk allemaal voorwaardelijke en alternatieve straffen, dus ik was dolblij dat ik niet de gevangenis in hoefde.”

Samen met drie medeverdachten kreeg Van Zweden een stadionverbod. Daarmee was hij volgens het boek één van de eerste in Nederland. Van Zweden mocht van de rechter twee jaar geen wedstrijden van FC Den Haag bijwonen en kreeg het stempel van voetbalhooligan.

“Na de wedstrijd bij Ajax las ik voor het eerst een paar uitspraken van een of andere Engelse psycholoog of professor die het over “hooligans” had. Ik had er nooit van gehoord”, vertelde Van Zweden. Dat de supporters van Den Haag hooligans genoemd werden, begrijpt hij wel. “In die jaren was er bijna rondom elke uitwedstrijd van FC Den Haag wel wat aan de hand. (…) Bij grote wedstrijden stroomde de adrenaline bij wijze van spreken al weken van tevoren door je aderen. Met name tegen Feyenoord en Ajax.”

Slag om het Zuiderpark

De rivaliteit tussen Den Haag en Ajax liep uit de hand en vier jaar later ging het opnieuw mis. Zo’n achthonderd Ajax-supporters bezochten de uitwedstrijd in Den Haag en gingen vlak voor rust de confrontatie aan. Ze sloopten de hekken van het stadion en een voedselkraam en gooiden met vuurwerk en stukken beton. De wedstrijd werd tijdelijk gestaakt en Ajax-trainer Johan Cruijff riep de supporters tot de orde. Bij de hervatting van het spel gingen de twee supportersgroepen al snel verder waar ze gebleven waren. De ME greep in met charges op de hooligans van FC Den Haag, waarna er grote paniek ontstaat en de wedstrijd definitief werd gestaakt. De Slag om Het Zuiderpark ging de boeken in als één van de grootste supportersrellen van Nederland.

Steekpartij in supportershome

In februari 2006 werd een nieuw dieptepunt bereikt toen zeventig Ajax-hooligans het supportershome van ADO Den Haag binnenvielen. Ze wilden wraak nemen omdat hun eigen supportershome in brand was gestoken en ze verdachten de Hagenezen hiervan. De Ajax-hooligans gooiden een rookboom door de ramen en verwondden de acht aanwezige ADO-supporters met steekwapens. Daarna probeerden ze het supportershome in brand te steken, maar dat mislukte.

Naar aanleiding van het zoveelste incident besloot de gemeente Den Haag supporters van Ajax te weren bij wedstrijden van ADO. Uit angst voor ongeregeldheden werd dit verbod daarna ieder jaar verlengd. Ook dit seizoen werden uitsupporters niet toegelaten bij ADO Den Haag tegen Jong Ajax.

Terugblik Van Zweden

Van Zweden keurt de extreme misdragingen af en stelt dat hij nooit zover is gegaan. “Ik was een fanatieke supporter, maar terugkijkend heb ik veel dingen niet gedaan. Ik heb nooit treinen gesloopt, of met slag- of vuurwapens rondgelopen. Ik gebruikte geen fietskettingen maar mijn vuisten, dat vind ik minder ernstig. Ik coördineerde het een en ander, zodat we altijd met groepjes waren, nooit ergens alleen terechtkwamen. Daardoor werd ik, denk ik, als een van de aanvoerders beschouwd”, vertelt hij in zijn boek.

Van Zweden vervolgt: “Achteraf beschouw ik het meer als kwajongensstreken. Ik heb nergens spijt van, schaam me nergens voor, zo is het nu eenmaal gelopen. Ik heb op Midden-Noord een mooie tijd doorgemaakt en veel vriendschappen voor het leven opgebouwd.”