Koeman breekt belofte aan Frenkie de Jong

Frenkie de Jong maakte in de competitiewedstrijd tegen koploper Real Sociedad zijn eerste doelpunt van het seizoen. De middenvelder staat niet bekend om zijn scorend vermogen en daarvoor wilde Koeman hem in eerste instantie ook niet voor gebruiken. Nu Barcelona in de eerste helft van de competitie moeilijkheden heeft met creativiteit voorin, doet Koeman alsnog een beroep op de offensieve kwaliteiten van Frenkie. 

Dat Frenkie de Jong onder Ronald Koeman een andere rol zou krijgen dan hij in zijn eerste seizoen bij FC Barcelona had, was wel duidelijk. Nog voordat Koeman begon aan zijn droomtrainersklus werd de oud-bondscoach van het Nederlands elftal gevraagd naar de mogelijkheden binnen de destijds huidige selectie van FC Barcelona. Als één van de eerste pionnen noemde hij de Oranje-international, die hij als bondscoach als controleur inzette, die volgens Koeman vorig voetbaljaar enorm verkeerd gebruikt werd door de voorgangers van de Zaandammer. 

Frenkie de Jong

In zijn eerste seizoen als Barcelona-speler miste Frenkie nagenoeg geen wedstrijd, maar speelde hij niet op zijn favoriete nummer zes positie in een 1-4-3-3-systeem. Daar stond clublegende Sergio Busquets en de trainers uit die tijd (Ernesto Valverde en Quique Setién) kozen ervoor om Frenkie als linker centrale middenvelder op te stellen. Daardoor kwam hij niet vaak in de as van het veld, maar in de linkerzone terecht, waar hij met zijn dribbels en steekpasses beduidend minder gevaar kon stichten dan wanneer hij vanuit een centrale rol speelde. 

Desalniettemin had Frenkie vergelijkbare cijfers als Busquets in zijn eerste seizoen, waardoor de verwachting was dat hij onder Koeman dan eindelijk op zijn geliefde positie kon beginnen. De oud-bondscoach van het Nederlands elftal had echter andere plannen met de club die hij naar de eerste Europa Cup in de historie schoot: Koeman besloot zijn tactiek van Oranje mee te nemen naar Catalonië en zo eindigde De Jong alsnog in de linkerzone van het veld. 

Na de laatste wedstrijd in de Champions League, waar FC Barcelona de strijd om de koppositie verloor van Juventus door een kansloze 3-0 nederlaag, lijkt er echter wat te zijn veranderd in de Barça-speelstijl van Koeman. Dat heeft volgens de trainer niets te maken met zijn instructies, maar meer met het feit dat Frenkie op dit moment “meer verantwoordelijkheid” pakt dan voorheen. Het valt echter niet te ontkennen dat Koeman daar een hand in heeft, al kan hij moeilijk op zijn woorden van deze zomer terugkomen. 

Ronald Koeman

Een half geleden riep Koeman nog dat De Jong in een controlerende positie beter speelt dan wanneer hij offensief denkt, maar de wedstrijden tegen Levante en Real Sociedad bewijzen tot dusver het tegendeel. Daar zagen we weer schimmen van de oude Frenkie, die als een doldwaze dribbelaar de tegenstanders doldraait en strooit met schitterende passes, maar ook een nieuwe vorm van Frenkie: een speler die weet wat hij moet doen in de laatste fase van het veld, ruimte krijgt om zich in die posities te manoeuvreren en dus nu ook een doelpunt wist te maken. 

De rol van Frenkie is dus wel degelijk veranderd bij FC Barcelona: waar hij in het begin van dit seizoen als controleur voor de defensie speelde en zich regelmatig liet inzakken, is hij de laatste weken veel meer een box-to-box-speler (dynamische middenvelder) geworden: zo is het nu mogelijk dat Frenkie zowel voor de eigen verdediging opduikt als tegen de zestien of zelfs in het vijandige strafschopgebied. 

Daarmee verbreekt Koeman de belofte aan Frenkie, die dus echt als controleur zou gaan spelen, maar of dat de twee Nederlanders in Spaanse dienst iets uitmaakt, is een goede vraag. Sterker nog: Koeman lijkt ook andere wijzigingen doorgevoerd te hebben om Frenkies doorstroom te kunnen faciliteren. Een belangrijk gegeven daarin is het verdwijnen van Philippe Coutinho uit de basis, de entree van het supertalent Pedri en de ‘nieuwe’ positie van Lionel Messi, die de afgelopen tijd vaak als aanvallende middenvelder speelt. Daardoor is er de afgelopen weken ook weer plek voor Martin Braithwaite in de spits van de Catalaanse topclub. 

Zelfde formatie, andere invulling 

Door het spelen met een diepe spits (Braithwaite), die het veld groot houdt, in plaats van een hangende aanvaller (Messi) zorgt Koeman ervoor dat de ruimtes rondom de zestien groter worden. Messi speelt vanuit het aanvallende middenveld echter niet zoals Coutinho dat deed ; de Argentijn zwerft zoals vanouds over het hele veld, wijkt uit naar links en rechts om ballen op te eisen en het spel te verleggen of een dribbelactie in te zetten. 

Met de nieuwe rol van Frenkie in het achterhoofd, is vooral dat laatste van groot belang.
Doordat Messi bijna nooit te vinden is in het centrum van het veld, ontstaat daar veel meer ruimte (dan voorheen het geval was), waardoor Frenkie ook meer mogelijkheden krijgt om zijn offensievere kwaliteiten tentoon te stellen. Dat zegt niet dat hij zich alléén maar hoeft te richten op een meer aanvallende rol; in de tweede helft tegen Real Sociedad zag je hem ook vaak tussen de centrale verdedigers staan wanneer de voormalig koploper van La Liga in de aanval was, maar kon hij nadat deze aanval afgeslagen was vaak wel in één keer doorstomen van het verdedigende naar het aanvallende middenveld. 

Op het moment dat De Jong steeds vaker van die ruimtes gebruik kan gaan maken en ervoor zorgt dat hij een constante stroom aan assists en/of doelpunten kan maken, hoeft hij niet eens meer op zijn oude, vertrouwde positie te hopen. Dan is hij niet alleen een veel completere speler dan dat hij al was, maar kan hij Barcelona aan de hand nemen in diens weg naar de Spaanse en Europese top. En dat lijkt een grotere belofte dan degene die Koeman brak door De Jong in zijn oude Barcelona-rol te drukken.