LEESTIP: De (mogelijke) corona-consequenties voor het profvoetbal

De coronacrisis heeft onverbiddelijk toegeslagen in Nederland. Onze gedachten gaan vanzelfsprekend uit naar de slachtoffers, nabestaanden en iedereen die 24/7 uur belast is met de strijd tegen dit vreselijke virus, maar ondertussen moeten we ons ook afvragen wat de gevolgen zijn voor het betaald voetbal in Nederland. SoccerNews.nl zet tien potentiële gevolgen op een rijtje.


Acute geldnood dreigt


Door het coronavirus rolt de bal voorlopig niet in de Eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie. De financieel kerngezonde clubs zullen die klap in de nabije toekomst kunnen opvangen, al zullen ook zij de nadelen ondervinden van deze crisis. Maar verschillende clubs uit het betaald voetbal moeten vrezen voor acute problemen nu er geen inkomsten zijn uit kaartverkoop, catering en merchandising. 

Sportmarketeer Chris Woerts verklaarde deze week in weekblad Voetbal International: “Veel clubs leven van thuiswedstrijd naar thuiswedstrijd, dan rolt er geld in het laatje. Recettes, horeca en, het belangrijkste, tv-gelden. Al die inkomsten zijn per direct on hold gezet. Clubs verdienen niks. FC Twente heeft het eigen stadion in beheer. Die zetten per jaar een miljoen om aan activiteiten in De Grolsch Veste. Die inkomsten vallen ook weg. Maar zo begint zich wel een sneeuwbal te ontwikkelen. Als de clubs niks verdienen, dan de cateraar ook niet, de beveiliging niet, de hostessen niet. Dat rolt zich zo af naar beneden en de vraag is ook in dit geval: hoelang gaat het duren en is dit nog vol te houden?”

De oud-directeur van Feyenoord en de Eredivisie CV heeft al opgeroepen om een noodfonds tot stand te brengen. “Voor veel clubs is het niet simpel vol te houden, ze komen in liquiditeitsproblemen en zijn meer dan ooit afhankelijk van solidariteit. Clubs gaan het heel moeilijk krijgen. Als er geen noodfonds komt, vallen er clubs om.”

Fans en sponsoren lopen weg

Voor de voetbalclubs dreigt een dubbele klap. Niet alleen verdampen alle wedstrijdinkomsten op dit moment, maar hoeveel bedrijven zijn na deze crisis nog in staat om hun sponsorcontract met de clubs te verlengen? Valt een noodkreet richting de politiek nog wel te rijmen met het verlengen van een sponsorcontract voor duizenden euro’s? Zijn bedrijven dan nog steeds van plan om het volledige pakket af te nemen óf is de helft minder stoeltjes eventjes voldoende? De sponsorinkomsten van de clubs zullen hoe dan ook onder druk worden gezet.

De trouwe supporters zullen er alles aan doen om er volgend seizoen weer bij te zijn, zelfs als daar een hogere prijs tegenover staat. Maar wat als je net je baan kwijt bent geraakt door de coronacrisis? Of je bankrekening heeft een flinke knauw gekregen door deze crisis? Gaan deze mensen hun seizoenkaart nog wel verlengen terwijl er een onzekere periode aanbreekt? Niet iedere fan zal daar ‘ja’ aan toevoegen.

Lege stadions

Sowieso is het maar de vraag hoeveel wedstrijden er volgend seizoen bezocht kunnen worden. Op dit moment is nog onduidelijk wanneer er weer gevoetbald mag worden in Nederland, laat staan met volle tribunes. Hoogleraar medische microbiologie Bert Niesters kan zich best vinden in de conclusie van een Duitse viroloog dat volle tribunes mogelijk pas in 2021 weer te verantwoorden valt. “Het zou zeker kunnen, dat is echt niet zo irreëel. Voetbal in lege stadions lijkt me dit najaar wél een optie”, stelt hij in het Algemeen Dagblad. Ook RIVM-onderzoeker Wallinga en epidemioloog Patricia Bruijning plaatsen grote vraagtekens bij het toelaten van fans bij de start van het nieuwe seizoen.

Geen landskampioen



Kenners voorspelden voorafgaand aan het seizoen 2019-2020 massaal titelprolongatie voor Ajax. Een ruime voorsprong op de rest leek onvermijdelijk, zo luidde de veelgehoorde conclusie. Hoe anders is de realiteit? Ajax gaat weliswaar aan kop, maar AZ heeft als nummer twee slechts een beter doelsaldo en ook clubs als Feyenoord en PSV zijn nog niet helemaal afgeschreven. Een zinderende titelstrijd lonkt, maar door de coronacrisis is het allesbehalve uitgesloten dat het seizoen 2019-2020 de boeken ingaat zónder landskampioen. Mogelijk was alle spanning dus tevergeefs…

Minder promotiekandidaten

Mocht het seizoen niet meer uitgespeeld worden, dan heeft dat immense gevolgen voor een aantal clubs. En zeker niet alleen in de bovenste regionen van de Eredivisie. Er móét dan een noodscenario worden ingepast en dat zal sowieso een aantal clubs benadelen. Het is een optie om de reglementen toe te passen op de huidige ranglijst of om volgend seizoen te beginnen met twintig clubs, maar links of rechtsom worden er dan clubs getroffen.

Vorig seizoen promoveerde RKC Waalwijk op sensationele wijze naar de Eredivisie, maar zo’n scenario lijkt uitgesloten nu er waarschijnlijk geen ruimte is voor play-offs. Clubs als FC Volendam, NAC Breda, Go Ahead Eagles, Excelsior en NEC krijgen misschien helemaal geen kans meer om te promoveren. Wellicht promoveert zelfs helemaal niemand komende zomer, een horrorscenario voor met name SC Cambuur en De Graafschap.

Geen bekerfinale

Sean Klaiber was ontroostbaar na zijn gele kaart in de halve finale tussen FC Utrecht en Ajax (2-0). De verdediger realiseerde zich direct dat hij de bekerfinale zou gaan missen. Inmiddels zijn we een aantal weken verder en dreigt er dit seizoen helemaal geen bekerfinale te worden gespeeld. De KNVB heeft de finale in De Kuip noodgedwongen al uit de agenda geschrapt en hoe langer deze crisis voortduurt, hoe groter de kans dat Feyenoord en FC Utrecht de degens niet zullen kruisen met de KNVB Beker als inzet.

Transfermarkt stort in

Er gaan vele miljarden om in de voetbalwereld. Zelfs clubs als FC Barcelona en Bayern München zitten met de handen in het haar nu het seizoen mogelijk niet uitgespeeld kan worden. Waar in Nederland FOX Sports al heeft beloofd om de resterende tv-gelden over te maken, daar dreigen de buitenlandse topcompetities naast een grote berg geld te grijpen en dat gaat de transfermarkt onherroepelijk merken volgens de kenners. Welke clubs gaan in dat scenario nog tientallen miljoenen spenderen aan één speler? Verschillende Eredivisie-spelers grijpen zodoende naast hun droomtransfer, of clubs moeten genoegen nemen met lagere transfersommen. Een sneeuwbaleffect dreigt.

Nieuwe seizoen nu al onder druk

De competitieplanners van de KNVB gaan waarschijnlijk nog slapeloze nachten tegemoet. Op dit moment is het zeer onzeker of het restant van dit seizoen uitgespeeld kan worden, maar de impact heeft mogelijk ook weerslag op het nieuwe seizoen. Kan er überhaupt afgetrapt worden in augustus? Mocht dat met twintig Eredivisie-clubs gebeuren, dan valt er plotseling ook nog amper te anticiperen met het oog op Europese wedstrijden en uitval door bijvoorbeeld weersomstandigheden of een nieuwe uitbraak. En dat terwijl in juni 2021 het EK alsnog op de planning staat…

Kunstgras blijft liggen

Verschillende clubs hebben aangekondigd dat het kunstgras plaats gaat maken voor natuurgras. In bepaalde gevallen zijn daar wel voorwaarden aan verbonden, zoals lijfsbehoud of juist promotie. De coronacrisis dreigt echter roet in het eten te gooien. Zo heeft PEC Zwolle omwille van de financiële situatie al aangegeven dat de aangekondigde maatregel op losse schroeven staat.

Onzekere stadionplannen

Zowel Feyenoord als SC Cambuur heeft concrete plannen om een nieuw stadion uit de grond te stampen. Maar hoe groot is de impact van de coronacrisis op deze plannen? Een ‘nee’ zou een financiële strop betekenen voor zowel Rotterdam als Leeuwarden, maar is doorpakken wél haalbaar met het oog op de coronacrisis? RTV Rijnmond schreef onlangs dat het onduidelijk is in hoeverre de plannen van Feyenoord City hierdoor geraakt worden.