‘Machtig agentschap legt bom onder Ajax’

Het matige spel van Ajax wordt steeds meer een topje van een ijsberg. Na geruchten over een aanbetaling aan Alfred Schreuder bij de transfer van Calvin Bassey ligt Schreuders zaakwaarnemer Milos Malenkovic, die met Schreuder én Tadic veel invloed vertegenwoordigt bij de Amsterdammers, ook weer onder vuur. Maar: wat als deze Zwitserse zaakwaarnemer een véél te kleine speler is in de grote voetbalwereld?

Ajax maakt geen beste periode door. De Amsterdammers vlogen uit de startblokken onder Alfred Schreuder, maar na de stagnatie volgde de achteruitgang en inmiddels gaat de teloorgang van de Amsterdammers veel verder dan kansloze nederlagen tegen Napoli (twee keer) en Liverpool. Er bestonden al verhalen dat de zaakwaarnemer van Dusan Tadic en Schreuder, Milos Malenkovic, een belangrijke rol vertolkte binnen het spelersbeleid van de club. De Zwitserse zaakwaarnemer, die in Nederland voor FC Omniworld, FC Emmen, SC Veendam en FC Emmen speelde en tot 53 wedstrijden in de destijdse Keuken Kampioen Divisie kwam, zou deze zomer meer dan eens gevraagd zijn bij de zoektocht naar nieuwe spelers.

Ajax

Op basis van de prestaties van het eerste elftal en de manier waarop Schreuder de zomeraanwinsten van de Amsterdammers in past, is dat eerder een compliment dan een sneer naar de zaakwaarnemer. Malenovic is namelijk niet verantwoordelijk voor het spelersbeleid bij Ajax of de samenstelling van de selectie. Deze oud-voetballer is verantwoordelijk voor de omzet van zijn voetbalagentschap Soccer Mondial AG, een bedrijf dat in totaal 61 spelers onder contract heeft staan, waarvan er 36 op het hoogste niveau spelen. Malenovic vertegenwoordigt spelers die op een veel hoger dan hijzelf acteerde: naast Dusan Tadic behoren Albanees international Berat Djimsiti (Atalanta Bergamo) en doelman Predrag Rajkovic, een Servisch international die afgelopen zomer een meerjarig contract tekende bij RCD Mallorca in La Liga.

Malenovic is misschien wel een schoolvoorbeeld van een moderne zaakwaarnemer. Zijn Instagram staat vol met bewijzen van zijn ambacht, de website (www.soccermandia.com) is het visite kaartje en laat eigenlijk meteen zien hoe dit zaakwaarnemerschap te werk gaat: het denkt aan het grote plaatje voor de speler en, in het geval van Schreuder, ook voor de trainer. Voetbal is in de basis nog steeds het spelletje en de sport waar wij van houden. De wereld daar omheen is nog commerciëler dan kapitalisme. Het draait om presentatie, om ‘het frame’ en om een zo goed mogelijke deal voor je cliënt – lees: als een zaakwaarnemer een X-percentage van het jaarloon krijgt en er ook andere commissies voor het oprapen liggen, is het in zijn eigen belang om deze zo hoog mogelijk te krijgen.

Dat Malenovic plotseling in een positie zit dat hij, op basis van zijn vertegenwoordiging van twee kopstukken in het voetbalbedrijf Ajax (Schreuder en Tadic, red.), ondernemingskansen kan creëren, is waarschijnlijk de reden dat hij na zijn actieve carrière zaakwaarnemer is geworden.

Daar draait het nóg meer om de knaken dan om prestige, en daar is dus ook het grote geld te verdienen.

Calvin Bassey

Dat dacht Ian Ryder, de zaakwaarnemer van Calvin Bassey, een paar jaar geleden waarschijnlijk ook. Ryder is de naam die je niet leest in de verhalen over mogelijke belangenverstrengelingen, steekpenningen en andere corrupte praktijken rondom transfers. Dat terwijl de transfer waarmee de betalingen in verband wordt gebracht met betalingen aan een hoofdtrainer van een professionele voetbalclub, uit zijn stal komt. Buiten de sportieve prestaties in vergelijking met het prijskaartje, blijft Bassey als persoon buiten schot.

Dat geldt niet voor Schreuder, Malenovic, Tadic én Ajax als bedrijf. Voor wie dat nog meer niet geldt? Ian Ryder, de zaakwaarnemer van Bassey.

Wie deze man is? In 2017 schreef John Cross, chef-voetbal van Daily Mirror, een verhaal over deze ‘FA Cop’. Politieman? Jazeker. Ian Ryder was voordat hij zaakwaarnemer werd ‘senior investigator’ van het corruptieteam van de Engelse voetbalbond FA en zag de voetbalbond bij het aanvraag van zijn zaakwaarnemerslicentie geen reden tot ingrijpen wegens mogelijk belangenverstrengeling of het handelen met bepaalde voorkennis over deals, contract-opbouwen en betalingen.

Met andere woorden: in plaats van contracten, betalingsmethodes, zaakwaarnemerscommissies en andere premies te controleren op fraude, belangenverstrengelingen en andere corrupte zaken, kon Ryder deze kennis gebruiken om gouden tijden voor zichzelf te creëren aan de andere kant van de zaakwaarnemersmedaille. Een truc dat Unique Sports Management al eerder uithaalde door Martin Fauvel weg te plukken uit de financiële controlepost van de Engelse voetbalbond.

Ryder staat op de transferregistratieformulieren van de Engelse voetbalbond (FA) als ‘Ian Ryder’ als ‘intermediate’ (tussenpersoon/zaakwaarnemer) . Dat terwijl deze zaakwaarnemer wel degelijk een band heeft met het agentschap Unique Sports Group (USG), het agentschap waar Bassey onder contract staat.

Unique Sports Group

Dat agentschap een samensmelting van twee mega-makelaarskantoren uit Engeland (Unique Sports Management, USM) en Duitsland (International Sports Management, ISMG) en volgens Transfermarkt.nl valt Bassey onder dit agentschap.
Ter vergelijking: USG heeft 454 spelers onder contract staan, waarvan 79 in de hoogste divisie uitkomen. Onder hen zitten Reece James (Chelsea), Dayot Upermecano (Bayern München), oud-PSV’er Hirving Lozano (Napoli) en de Nederlandse linksback Ian Maatsen (Chelsea). De geschatte waarde van die hele groep? 894,1 miljoen euro.

Het kantoor dat de wijlen Mino Raiola voortbracht? 72 spelers, 44 op het hoogste niveau en een totale waarde van 758,4 miljoen euro (85% van USG). En die van Malenkovic? 89,65 miljoen euro (10% van USG).
Unique Sports Group
Unique Sports Group is eigenlijk het agentschap van Malenovic in optima forma. Op het digitale thuis zetten ze zichzelf neer als ‘marktleider in 360-graden management’ en pronken aanprijzingen uit Transfermarkt en Forbes, het toonaangevende financiële magazine waar de lijst met rijksten der aarde altijd in gepubliceerd werd, op de homepage.

Naast een hoop hulp voor de speler op het veld (transfers, carrièreplanning, gezondheid, rechten en rechtspraak, contractonderhandelingen en data- en video-analyse) zorgt het ook buiten het veld goed voor de cliënten. Spelers hoeven zich geen zorgen te maken om commerciële kansen, het regelen van PR-contentproducties en andere media-activiteiten of ervoor zorgen dat hun social media op te date blijft. .
Met andere woorden: USG zorgt ervoor dat een speler een merk wordt dat tijdens en na zijn actieve carrière voor een inkomstenbron blijft zorgen – want denk je echt dat USG dat doet zonder een percentage per deal te innen? Natuurlijk niet.

Ze leven ervan. En goed ook. Dat zorgt voor een ongezonde situatie in het zakelijke gedeelte van het voetbal: je hoeft alleen maar de juiste mensen te kennen en je kunt jezelf rijker handelen dan een topvoetballer in zijn carrière bij elkaar speelt.
Als je volgens de ‘360-management-methode’ gaat kijken naar het beslissingsproces rondom de transfer van Bassey, naar ‘het frame’ kijkt waar de zaken gecommuniceerd worden, dan is het best opmerkelijk dat juist Schreuder en Malenovic de gebeten honden zijn.

Wat heeft een hoofdtrainer van Ajax, met een carrière in het professionele voetbal en contracten bij FC Barcelona en Hoffenheim in zijn achterzak, aan een extraatje op het moment dat hij zijn toekomst als hoofdcoach en voetbalman (Schreuders belangrijkste inkomstenbron) daarvoor op het spel moet zetten? Of zijn droombaan als Ajax-trainer?

Zondebok

Voor het frame is het belangrijk dat er in ieder geval één zondebok is om de val te maken. Dat lijkt op dit moment vooral Schreuder te worden. Dat wordt gesteund door de resultaten die de Ajax-trainer de afgelopen weken boekt. Dat dit het gevolg is van de selectie, iets waar de trainer inspraak in heeft, is een feit. Het is alleen niet de eindverantwoordelijkheid van de trainer. Want door het mogelijke onderzoek van de Raad van Commissarissen naar Schreuder en Malenonvic, blijft niet alleen Ryder buiten schot.

Malenovic had geen grootste voetbalcarrière, maar bouwde een zaakwaarnemerskantoor met tientallen spelers die tijdens en na hun carrière, mits ze verbonden blijven aan hetzelfde agentschap, voor inkomsten zorgen. Edwin van der Sar beleefde zijn beste tijd als speler bij de club die erom bekend staat mega-salarissen uit te keren: Manchester United. Met een aantal jaar Fulham, een verleden bij Juventus en al jarenlang een topfunctie bij Ajax zal de kachel ook niet minder laten branden in deze tijden.

Schreuder is een beetje als die iets te enthousiaste scheikundeleraar die van zijn hobby zijn werk heeft gemaakt. Dat hij als assistent-trainer met grote trainers (Ronald Koeman en Erik ten Hag) werkte maar nog niet zo lang op eigen benen staat, is terug te zien in de manier waarop de trainer zich presenteert: hij wil het zo graag goed doen dat hij onzeker wordt, domme dingen zegt in de media en daardoor ook een gemakkelijke kop van jut is op het moment dat het minder gaat.

Follow The Money

Als er een vuil spel gespeeld zou worden in de bestuurskamer van Ajax, is dat ook niet de bestuurslaag waar het antwoord gevonden zou kunnen worden. Dat Klaas Jan Huntelaar op basis van zijn reputatie als koele afmaker een belangrijke rol in het ‘spelers-zakelijke’ heeft gekregen, zorgt ervoor dat de voormalig topspits zijn intuïtie nog steeds kan gebruiken om buitenkansjes af te maken.
Huntelaar is alleen niet degene die de knopen doorhakt. De oud-international is op basis van de bedrijfshiërarchie (‘technisch manager in opleiding’) niet de communicatieve schakel is tussen het besluitvorming (bestuur) en het fiat (RvC) voor bijvoorbeeld een aankoop van 24 miljoen euro.

Dat is de schakel tussen de RvC, de zaakwaarnemers van spelers en vertegenwoordigers van de verkopende club: de technisch manager.
Daardoor is vooral de vraag die er gesteld word rondom deze kwestie opmerkelijk.
‘Mogelijke betalingen bij een transfer’ en ‘accepteren van steekpenningen om een transfer te regelen’ hebben vanuit zaakwaarnemerperspectief als clubmanperspectief dezelfde drive.
Geld.
Daardoor lijkt, mocht er een duister spel gespeeld worden bij de Amsterdammers, de belangrijkste vraag voor de RvC van Ajax niet ‘heeft Schreuder geld geaccepteerd om een transfer door te drukken?’, maar ‘wie heeft er de meeste knaken te verdienen aan zo’n mogelijke constructie?’