Emanuelson wacht cruciale taak bij Ajax

Elk voetbaljaar breken er een aantal talenten door bij Ajax. Waar vorig seizoen Jorrel Hato de meest verrassende naam was, zijn het dit voetbaljaar Kristian Hlynsson en Ar’Jany Martha die de kans hebben gepakt om zich in het eerste team te bewijzen. Het laatste talent werd dit seizoen zelfs al op drie verschillende posities gebruikt. Maar wat is zijn beste plek?

Inside: succesvol debuut Martha bij Ajax

Toen John van ‘t Schip begin november bij Ajax aan de slag ging, viel hem op de trainingen direct de kwaliteiten van Martha op. Het talent van Jong Ajax had in positieve zin geen ontzag voor zijn teamgenoten en tikte een uitstekend niveau aan, waardoor de kersverse oefenmeester ervoor koos om hem in de thuiswedstrijd tegen FC Volendam direct in het basisteam neer te zetten. Het was voor Van ‘t Schip een grote gok, aangezien hij aan het brede publiek nog moest laten zien dat hij in staat zou zijn om Ajax weer op de rit te krijgen, maar het bleek een gelukkige keuze te zijn. Martha was een van de uitblinkers en Ajax won met 2-0.

Het ging vervolgens snel met Martha, die dit voetbaljaar voor Jong Ajax 9 wedstrijden in de Keuken Kampioen Divisie afwerkte. Sinds zijn debuut tegen FC Volendam bleef hij bij de A-selectie zitten en speelde de voetballer maar liefst zesmaal verdienstelijk in de Nederlandse competitie, terwijl hij eveneens eenmaal in de Europa League te bewonderen was. In Europa zette hij in het belangrijke duel met AEK Athene bovendien een assist op zijn naam, waarmee hij een belangrijke bijdrage leverde aan plaatsing voor de volgende ronde van de Conference League. Het bleek voor Martha daarbij geen probleem te zijn om op meerdere posities voor de dag te komen.

Op meerdere posities uit de voeten

Doorgaans speelt Martha als linksback, maar daar staat de jongeling pas kort. De geboren Rotterdammer begon namelijk als aanvaller bij Sparta. Hij speelde bij de eredivisionist een groot gedeelte van de jeugdopleiding. In 2019 werd hij ontdekt door Ajax en besloten de Amsterdammers hem in Ajax Onder 17 te zetten. Een jaar later maakte hij al zijn debuut in de Keuken Kampioen Divisie, toen Jong Ajax het op 30 augustus 2020 opnam tegen Roda JC. Het belofteteam ging op De Toekomst kansloos met 0-4 onderuit en Martha kon daarin geen verandering brengen. Wél kon hij tevreden zijn over zijn eerste optreden in het betaald voetbal.

In de voorbereiding op het seizoen 2021-2022 kreeg hij van Erik ten Hag de kans en op het trainingskamp in de winter van 2023 in Marbella besloot ook Alfred Schreuder hem op te nemen in de selectie, waarbij hij de kans kreeg om zichzelf te laten zien. Hij bleek op dat moment echter nog niet klaar te zijn voor de laatste stap. Ondertussen kwam hij per toeval op een andere positie terecht. John Heitinga had als hoofdtrainer van Jong Ajax personele problemen en vroeg aan Martha om eenmalig de linksbackpositie in te nemen. Martha deed dit zonder te zeuren en bleek uitstekend te passen in de taken die deze plek vroegen, waarmee hij de aandacht van Heitinga had getrokken.

Zijn opvolger Dave Vos besloot om met Martha in gesprek te gaan, omdat hij ervan overtuigd was dat hij het best tot zijn recht zou komen als linksback. Het was voor Martha een lastige keuze. Waar hij normaliter als buitenspeler voor de dag kwam, zou hij voortaan van achteruit moeten komen. Er volgde onder meer een gesprek met ervaringsdeskundige Urby Emanuelson. De voormalig voetballer weet als geen ander hoe het is om van positie te wisselen. “Toen ik het nog niet wilde accepteren dat ik linksback zou komen te spelen, zei hij: ‘In het Ajax-spel is het meer aanvallen dan verdedigen.’ Hij bleef het maar tegen me zeggen en toen ben ik het gaan accepteren”, vertelt Martha aan het clubkanaal.

Mogelijkheid én valkuil voor Martha

Eenmaal in het eerste team terechtgekomen, leert Martha de voor- én nadelen van het kunnen spelen op meerdere posities kennen. Van ‘t Schip maakte de afgelopen weken veelal van hem gebruik, wat voor een belangrijk gedeelte kwam omdat het talent multi-inzetbaar is. Zo speelt hij in de Eredivisie vaak als linksback, waarbij hij Borna Sosa op de reservebank houdt. De Kroaat mag in Europese wedstrijden vaker opdraven, omdat hij de nodige ervaring met zich meedraagt. Door blessures en schorsingen stond Martha de laatste wedstrijden echter als rechts- en linksbuiten opgesteld, waardoor hij alsnog wedstrijdritme kon opdoen.

Het vele wisselen kan er op termijn echter ook voor problemen zorgen, zo maakte de loopbaan van Emanuelson duidelijk. De oud-speler brak bij Ajax ooit door als linksback, maar kon tevens als linksmidden en linksbuiten uit de voeten. Het gevolg was dat trainers hem neerzetten waar zij hem nodig hadden en dat hij nooit op een plek een torenhoog niveau bereikte. Voor Martha is het momenteel nog belangrijk om veel speelminuten op te doen en daarvoor zijn de vele basisoptredens van de laatste twee maanden zeer welkom. Waar hij wordt geroemd om zijn discipline, zal hij zich op termijn echter hard moeten maken voor een definitieve plek in het basisteam.

En daar ligt opnieuw een belangrijke rol voor Emanuelson, die momenteel achter de schermen in Amsterdam werkzaam is. De voormalig Oranje-international kan met zijn eigen ervaringen het talent waarschuwen voor wat komen gaat. Martha heeft nu nog niet de status bereikt om iets over zijn huidige rol te zeggen, maar zal zich op termijn moeten uitspreken om zichzelf in bescherming te nemen. Uitsluitend op deze wijze kan hij alles uit zijn loopbaan halen. Voorlopig zit hij echter goed als ‘manusje-van-alles’ en is hij, wanneer hij de huidige lijn doortrekt, hard op weg om voor de titel van Talent van het Jaar bij Ajax te gaan.