Mbappé legt bom onder internationaal voetbal

Kylian Mbappé had deze zomer twee zeer aantrekkelijke aanbiedingen om uit te kiezen. De Franse steraanvaller kon zoals bekend overstappen naar Real Madrid, maar zag uiteindelijk toch af van zijn droomtransfer naar de Spaanse hoofdstad. Een mega-contract bij Paris Saint-Germain verleidde de 23-jarige aanvaller alsnog tot een langer verblijf bij Paris Saint-Mbappé. Dat Parijzenaren als eerste een speler groter dan de club maken, heeft mogelijk verregaande gevolgen.

In veel opzichten is de situatie rondom Kylian Mbappé hét symbool van de commerciële gekte binnen de voetbalwereld op dit moment. Misschien nog wel groter dan het aanstaande WK in Qatar, dat niet vanwege goed uitkomen van het speelschema aan het einde van deze en volgende maand een mondiaal eindtoernooi op het programma staat. Het WK is van oudsher hét podium om als speler een toptransfer te verdienen. Denk bijvoorbeeld aan James Rodriguez, die na een uitstekende WK-eindronde met Colombia voor tachtig miljoen euro overstapte van AS Monaco naar Real Madrid. Met een al geëxplodeerde transferzomer én de januari-transfermaand na het WK in het achterhoofd, kan dat nog flinke transfers opleveren. Zelfs voor Mbappé. 

Kylian Mbappé

De Franse steraanvaller zou ondanks zijn nieuwe mega-contract nog steeds niet blij zijn bij PSG. Of dat volledig toe te schrijven is op het conto van de Franse steraanvaller, valt wel af te vragen. Er werden kosten noch moeite bespaard om Mbappé vorig seizoen alsnog in Frankrijk te houden. Real Madrid zou op de laatste dag van de winterse transferperiode nog een bod hebben gedaan dat tussen de honderdvijftig en tweehonderd miljoen euro zou liggen volgens de wandelgangen, maar Paris Saint-Germain hield zijn poot destijds stijf. Dat leverde toen al een hoop commotie op, helemaal omdat Mbappé de nieuwe posterboy voor de volgende generatie voetbaltalenten moest worden.

Die status heeft de 23-jarige aanvaller bij Paris Saint-Germain echter ook al. De Franse topploeg bouwt al jaren aan een succesvol elftal dat de Champions League-trofee naar het Parc des Princes kan brengen. Net als bij het eveneens stinkend rijke Manchester City blijkt dat makkelijker gezegd dan gedaan. Zowel The Citizens als Paris Saint-Germain smeten de afgelopen jaren miljoenen euro’s voer de balk om een team samen te stellen dat mee kon doen om de cup met de grote oren. Tot nu toe bewijzen de trainers en de spelers van de oliedollarclubs dat er veel in deze (voetbal)wereld te krijgen is met geld, behalve de uitslag van negentig minuten voetbal.

Bij Paris Saint-Germain kan daar ook een tevreden sterspeler bij. Mbappé zou verschillend afspraken hebben gemaakt tijdens de contractonderhandelingen over de verbintenis waar Mbappé afgelopen zomer zijn handtekening onder zette. Medelijden hoeven we, ondanks dat het PSG-bestuur niet alle beloftes inwilligde, niet met de 23-jarige aanvaller te halen. Met een maandsalaris van ruim vier miljoen euro (!) is de aanvaller één van de best betaalde spelers in het mondiale voetbal – en vormt hij in Parijs de ‘Holy Grail’-aanval met Neymar Jr. en Lionel Messi. Dat zelfs dát een jonge voetballer niet tevreden kan stellen, is misschien het signaal dat de scheidlijn tussen werkgever en werknemer steeds vager begint te worden. Dat heeft niet alleen voor Mbappé op persoonlijk gebied gevolgen, maar óók voor de hele Europese voetbalwereld.

Miljardenspel

De tijden dat je als voetballer één club diende, zijn tegenwoordig een unicum. Gerald Piqué nam deze week afscheid van het internationale voetbal en stelde dat hij maar voor één club wilde spelen (FC Barcelona). Dat terwijl de Spaanse verdediger in zijn jeugdjaren een overstap maakte naar Manchester United en later werd teruggehaald door de Catalanen. Dat Piqué de afgelopen twintig jaar genoeg mogelijkheden heeft gehad om Barcelona te verlaten, lijkt echter óók vast te staan. Dat clubliefde nog steeds bestaat, bewijst de loonoffers die de inmiddels voormalig centrale verdediger van FC Barcelona en de Spaanse nationale ploeg maakte zodat zijn club ruimte had om aankopen te registreren voor de competitie. Het laat zien dat er, ook in de miljardenwereld die het internationale voetbal tegenwoordig is, nog steeds een vleugje van de vroegere voetbalromantiek te vinden is.

Hoe anders is dat bijvoorbeeld bij Paris Saint-Germain. In tegenstelling tot traditionele topclubs zoals FC Barcelona, Real Madrid en zelfs in deze tijd nog Manchester United, hebben de Parijzenaren niet meer dan de bankgarantie van hun eigenaren als belangrijkste uithangbord. Speelden grote voetballers zoals Lionel Messi, Neymar en Mbappé voor PSG als het team nog bestond uit cultspelers zoals Pauleta en Jérôme Rothen? Natuurlijk niet. Zoals Neymar in tijdens de teambespreking van het nationale elftal van Brazilië tegen Casemiro zei na zijn transfer naar Manchester United: “Je hebt je prijzen gewonnen, nu is het tijd om je cheques te innen.” Dat Neymar hoogstpersoonlijk een cheque van 222 miljoen euro kwam afleveren op het hoofdkantoor van FC Barcelona en daarna ‘transfervrij’ bij PSG tekende, bleek tot nu toe óók voor Neymar een afscheid van de grootste Europese prijzen – en een goedendag tegen enorme geldbedragen.

Het is niet alleen voor de bedrijven (clubs) een miljardenspel geworden. Ook voor de individuele spelers lijkt het in sommige gevallen belangrijker te worden dat het individuele merk omhoog schiet in plaats dat de grootste prijzen omhoog gehouden worden. De kans dat Real Madrid de Champions League wint is al jaren groter dan Paris Saint-Germain, dat sinds 2006 in handen is van Qatari en daar nog steeds geen Champions League-titel bij elkaar hebben kunnen kopen. Hetzelfde geldt voor Manchester City, dat zelfs met Pep Guardiola en honderden miljoenen euro’s aan investeringen dé wonderformule nog niet gevonden heeft. Dat er daardoor steeds minder ruimte komt voor voetbalromantiek zoals de Champions League-campagne van Ajax en de handen op elkaar gaan als een Noorse topclub een paar wedstrijden in de Europa League wint, is misschien de laatste zorg.

Bom onder internationaal voetbal

Dat Manchester City met Erling Haaland misschien wel de snelste route naar Champions League-succes heeft gekocht – en daar ‘slechts’ 75 miljoen euro voor nodig zou hebben gehad – is misschien nog wel de pijnlijkste ondertoon als je het kostenplaatje van de steraanval van Paris Saint-Germain er naast legt. Spelers als Bernardo Silva en Riyad Mahrez waren allerminst goedkoop, maar ze halen het niet bij de mega-sommen én salarissen die er voor nodig zijn om wereldsterren zoals Messi, Neymar en in mindere mate Mbappé in de Franse competitie te laten voetballen. Dat Mbappé nu een carte blanc leek te krijgen toen hij zijn handtekening onder zijn contract tot medio 2025, is vooral voor de volgende generaties Messi’s, Ronaldo’s, Mbappé’s en Haalands een probleem.

Dat zijn de spelers die deze en de volgende generatie wereldsterren op de muren van hun slaapkamers plakken. De spelers die zich spiegelen aan de atleet van wereldklasse, maar ook aan het mens dat de keuzes buiten het veld maakt. Als één van de grootste sterren van het Europese voetbal is de macht die Mbappé bij PSG lijkt te hebben, ook een reden voor andere spelers om te kunnen denken: misschien moet ik dat bij mijn club ook eens proberen. Op minder mondiale schaal komt het al voor in de Nederlandse competitie: Ajax betaalt zestien miljoen euro om een opstandige jeugdspeler tóch contractverlenging aan te kunnen bieden en de situatie van Ihattaren bij PSV, Juvetus/Sampdoria én Ajax spreekt boekdelen.

Toch zullen de transfergeruchten weer aanzwengelen op het moment dat Mbappé zijn eerste WK-treffer van het aankomende toernooi achter zijn naam heeft staan. De Franse steraanvaller zal die interesse proberen te gebruiken om zijn invloed nóg groter te maken of ervoor te kiezen om een alsnog de overgang naar Real Madrid te maken – of naar één van de Engelse grootmachten te vertrekken. Dat laatste is misschien nog wel het grootste gevaar: op het moment dat Manchester City Haaland én Mbappé in de aanval heeft rondlopen, kunnen de kleinere clubs in Europa beter een eigen Non-Super League beginnen.