Nieuwe Noa Lang-situatie op komst bij Ajax

Ajax had weinig moeite om PEC Zwolle over de knie te leggen in de Eredivisie (0-2). Trainer Erik ten Hag had zelfs ruimte om Jurgen Ekkelenkamp weer minuten te gunnen in het eerste elftal van de Amsterdammers. Dat het jeugdproduct opnieuw speelminuten kreeg, kon de meeste fans niet bekoren. Dat gaat in de toekomst tot een gelijkwaardige situatie leiden als bij Noa Lang en Sven Botman. 

Ajax is in 2021 een klasse apart in de Eredivisie. De Amsterdammers verloren dit kalenderjaar nog niet in de Nederlandse competitie en denderen na het puntverlies van PSV tegen Feyenoord (1-1) zonder concurrentie richting het landskampioenschap. Het geeft Ajax-trainer Erik ten Hag de mogelijkheid om spelers die de afgelopen weken weinig aan bod kwamen speelminuten te gunnen. Zo kreeg Jürgen Ekkelenkamp in de wedstrijd tegen PEC Zwolle (2-0 winst) de kans om zich te bewijzen op het middenveld van de Amsterdammers. Dat het jeugdproduct eerder in de ploeg kwam dan Mohammed Kudus, deed een hoop stof opwaaien bij de fans van de Amsterdammers. 

Ajax en Jurgen Ekkelenkamp 

Ekkelenkamp leek aan het begin van dit seizoen buiten de boot te vallen bij Ajax. De zelf opgeleide middenvelder kreeg vorig seizoen veel speelminuten van Ten Hag. Door de komst van Kudus en de teruggekeerde Davy Klaassen zakte de 21-jarige middenvelder echter flink in de pikorde van de Amsterdammers. Een (tijdelijk) vertrek leek tot de belangrijkste mogelijkheden, maar daar zette Ten Hag eigenhandig een streep doorheen. De Ajax-trainer zag wel degelijk een meerwaarde in het behouden van Ekkelenkamp, die afgelopen zomer in de belangstelling stond van onder andere FC Twente. 

Ondanks de aanwezigheid van Klaassen en Kudus kreeg de Ajax-middenvelder dit seizoen voldoende kansen van Ten Hag. In alle competities mocht Ekkelenkamp tot nu toe 22 keer opdraven, scoorde hij vier keer en gaf hij twee keer een assist. Als je gaat kijken naar de gemiddelde speelminuten per duel, dan is het ook niet gek dat de middenvelder zich (voorlopig) niet heeft weten te onderscheiden. In de Eredivisie staat de teller op dit moment op twaalf duels, maar speelde hij gemiddeld maar 37 minuten per duel. Alleen in de wedstrijden tegen VVV-Venlo (0-13) en Heracles Almelo (5-0) ruimde Ten Hag een basisplaats in voor de jongeling. 

Dit kalenderjaar werd Ekkelenkamp vier keer ingezet door Ten Hag, waar van twee keer in de afgelopen twee weken. Na zijn invalbeurt tegen PEC Zwolle, waar hij eerder in het veld kwam dan de van een blessure herstelde Kudus, wemelde het van de negatieve reacties rondom de middenvelder. Het lijkt een opstapje naar een zomer vol veranderingen voor Ekkelenkamp. Veranderingen die vooral voor de 21-jarige middenvelder goed uit kunnen pakken, zo bewijst het recente verleden. 

Sven Botman en Noa Lang

Dat Ajax door het nieuwe beleid afscheid neemt van jeugdspelers, is geen nieuwe situatie. Aan het begin van deze zomer kreeg Sven Botman al de mededeling dat een basisplek bij de Amsterdammers een lastig verhaal zou worden. De verdediger had net een seizoen lang bij sc Heerenveen in de Eredivisie achter de rug en leek klaar voor een volgende stap. Die mogelijkheid diende zich bij Ajax echter niet aan: door de aanwezigheid van Lisandro Martínez en Daley Blind als linkspoten in de centrale verdediging zou Botman beginnen als derde keuze voor Ten Hag. Met andere woorden: dat zou betekenen dat Botman zijn wedstrijden voor bij Jong Ajax in de Keuken Kampioen Divisie zou spelen en hij nog zou moeten zien of er een kans kwam bij het eerste elftal. Met de wijsheid van nu – blessures van Blind en Nico Tagliafico in het achterhoofd – had dit tot de mogelijkheden behoort. Botman koos echter voor zekerheid van speelminuten en transfereerde voor acht miljoen euro naar Lille, waar de boomlange verdediger zich inmiddels in de kijker heeft gespeeld van onder andere Liverpool. 

De situatie waarin Noa Lang zich bevond was iets anders, maar kwam praktisch op hetzelfde neer. De vleugelaanvaller annex aanvallende middenvelder werd een serieuze kans in het eerste elftal beloofd door de Amsterdammers. Lang kreeg in de voorbereiding op het huidige seizoen voldoende kansen en leek zich ook te bewijzen. Op het moment dat de competitie begon, verpieterde de 21-jarige dribbelaar echter weer ‘gewoon’ op de bank. Dit kwam mede door de komst van de Braziliaanse zomeraankoop Antony en de aanwezigheid van dure krachten zoals David Neres en de inmiddels naar Spartak Moskou vertrokken Quincy Promes.

Lang was met Ajax in onderhandeling over een nieuw contract en stelde als eis dat hij, mits hij bij zou tekenen, meteen verhuurd werd om zijn ontwikkeling niet te laten stokken. Daar gingen de Amsterdammers niet mee akkoord. Lang werd vervolgens verhuurd aan Club Brugge met een verplichte optie tot koop van zes miljoen euro. In het blauw-zwart maakt de jongeling dit seizoen grote indruk en wordt zijn naam inmiddels in verband gebracht met clubs uit een topcompetitie. 

Structureel probleem

Het meest recente geval van een jeugdspeler die niet genoeg kansen krijgt, is misschien wel de meest pijnlijke. Brian Brobbey staat al jaren te boek als een supertalent en zou de eerste spits sinds Patrick Kluivert (begin jaren ’90 van de vorige eeuw) kunnen worden die vanuit De Toekomst doorbreekt in de Johan Cruijff ArenA. Toch kreeg de 19-jarige spits pas écht zijn kans op het moment dat het er naar uitzag dat Brobbey zijn aflopende contract niet zou verlengen. Dat in de tussentijd Sébastien Haller voor een recordbedrag van 22,5 miljoen euro was overgenomen van West Ham United, vergemakkelijkte die zaak allerminst. 

Sterker nog: er wordt inmiddels gefluisterd dat op het moment dat Brobbey eerder in het seizoen zijn kans had gekregen, de 19-jarige spits de komende jaren ‘gewoon’ bij Ajax had gespeeld. Maar ook zonder dat gerucht is Brobbey het derde geval van een jeugdspeler van de Amsterdammers die door de aanwezigheid van miljoenenaankopen binnen één jaar de deur van de Johan Cruijff ArenA achter zich dichttrekt. Dat Brobbey op dit moment al een andere status heeft dan Lang en Botman, die hun sporen vooral dit seizoen verdienden, wijst naast een structureel probleem ook op de pijnlijke situatie dat Ajax haar eigen jeugd niet langer kan vasthouden en klaarblijkelijk hun kwaliteiten niet op waarde kan schatten. 

Dat laatste heeft een reden: zowel Lang als Botman kregen geen kansen in het eerste elftal omdat Ajax het nodig vond om spelers aan te trekken die deze jeugdspelers terugdrongen in de pikorde. Daardoor kregen de spelers weinig tot geen kansen om zich te onderscheiden in wedstrijden, ontstond er een negatieve tendens rondom deze jongens en was het in beginsel een goede zaak om afscheid te nemen van elkaar. Dat je daarna de rekening gepresenteerd krijgt in de vorm van goede prestaties bij een andere club, is het risico dat genomen wordt. Dat dit drie keer in korte tijd gebeurd, moet echter wel zorgen baren. 

Nieuwe situatie

Een dergelijke scenario ligt voor Ekkelenkamp ook in het verschiet. De 21-jarige middenvelder mag af en toe opdraven en kan dat de laatste weken niet eens doen op zijn sterkste positie. Dat de jonge middenvelder zich niet kon onderscheiden tegen PEC Zwolle is daarom ook niet meer dan logisch: op het moment dat de wedstrijd al gespeeld lijkt te zijn, Ajax niet eens op zijn best hoeft te spelen om de tegenstander over de knie te krijgen en PEC Zwolle ervoor kiest om zich in te graven op eigen helft, kan je als invaller moeilijk in je eigen spel komen en een (toekomstige) doorbraak forceren. 

Met de contractsituatie van Ekkelenkamp in het achterhoofd, de middenvelder heeft een verbintenis tot de zomer van 2022, komt er aankomende zomer een soortgelijke situatie als bij Noa Lang naar voren. Er was al sprake van een mogelijke verhuurperiode voor Ekkelenkamp deze zomer, maar met nog één jaar van zijn contract over. Het feit dat zijn kansen in het eerste elftal dit seizoen, ondanks dat hij niet weg mocht, gering blijken, zorgen ervoor dat Ajax deze zomer weer afscheid neemt van een jeugdspeler met potentie. Want hoe ongelukkig de 21-jarige aanvallende middenvelder ook invalt, zijn zeldzame talent om zowel met als zonder bal bijna altijd de juiste keuze te maken, zal bij veel andere clubs wel op waarde geschat worden.