Oranje heeft nieuwe sterspeler nodig

Het Nederlands elftal vergat zichzelf gisteren te belonen in de wedstrijd tegen Spanje. De mannen van bondscoach Frank de Boer kregen vooral in de tweede helft kansen op de overwinning, maar het lukte de Oranje-internationals niet om een tweede doelpunt te maken. Veel van die gevaarlijke momenten begonnen bij Frenkie de Jong, terwijl hij niet dé sterspeler van Oranje is. 

Frenkie de Jong was weer zoals vanouds dominerend op het middenveld van het Nederlands elftal. De wedstrijd tegen Spanje was sowieso een speciale wedstrijd voor de 23-jarige middenvelder: het land waar hij zijn brood verdient stond tegenover hem en dat merkte hij ook in het veld. De speler van FC Barcelona werd vaak gedekt door drie Spaanse opponenten, waardoor het eigenlijk nog bewonderingswaardiger is dat de dribbelaar zijn stempel op deze wedstrijd wist te drukken. 

Nederland – Spanje

De vriendschappelijke interland tussen Nederland en Spanje stond voor beide coaches in het teken van experimenteren. Het Nederlands elftal speelde dan wel met een ‘B-elftal’ met daarin spelers van de vaste Oranje-kern in verweeft: zo verschenen onder andere Memphis Depay, Georginio Wijnaldum en dus Frenkie de Jong aan de aftrap in de Johan Cruijff ArenA. 

 Het spel van Oranje draait voor een groot gedeelte rondom de individuele klasse van Depay. De aanvaller van Olympique Lyon zwierf in de wedstrijd tegen Spanje echter een stuk minder dan in de voorgaande duels, wat te maken had met de aanwezigheid van Luuk de Jong in de punt van de aanval, waardoor Depay op de linkerflank werd geposteerd door bondscoach De Boer. 

Dat Memphis vooral dreigend was met zijn acties en weinig rendement kon overleggen, is echter ook geen nieuw aspect van het spel van de aanvaller. De 26-jarige aanvoerder van Olympique Lyon lijkt zich soms te verliezen in zijn profileringsdrang die hij sinds de terugkeer van zijn kruisbandblessure lijkt te hebben. Met een schuin oog op zijn aflopende contract in Frankrijk en zijn vertrekwens is dat begrijpelijk, het is echter de vraag of Memphis met dit soort spel een overeenkomst bij de Europese Elite in de wacht gaat slepen. 

Memphis Depay

De kansen die Oranje in de tweede helft kreeg om de 2-1 op het bord te zetten, eindigden vooral voor de voeten van Memphis. De oud-speler van PSV en Manchester United kreeg een doelpunt op een presenteerblaadje aangereikt, maar passte de bal in de handen van doelman Unai Simón in plaats van de bal hard in de vrije hoek te knallen. Enkele momenten later kreeg Depay opnieuw de kans om de voorsprong voor Oranje op het bord te zetten, maar wist hij ook zijn tweede 100% kans niet om te zetten in een doelpunt. 

Een goal was Memphis dus niet gegund tegen Spanje, maar dat gold niet voor geslaagde individuele acties. Meerdere malen was de aanvaller zijn directe tegenstander de baas met zijn vlugge voeten, maar ook hiervoor geldt eigenlijk hetzelfde als de gemiste kansen: het rendement na die geslaagde acties hield te wensen over. Wanneer de Lyon-speler zijn mannetje voorbij kwam, probeerde hij vaak nóg een speler te passeren en dat was vaak te veel gevraagd. Als hij ervoor koos om een medespeler in stelling te brengen, was zijn passing niet secuur genoeg en leidde dat meer dan eens tot balverlies. 

Daardoor verdient Memphis eerder het predicaat van een grillige aanvaller dan een stabiele voorhoedespeler. Dat de Spanjaarden in de tegenaanvallen, die vooral in de eerste helft gevaarlijk waren, ook niet scherp genoeg waren om debutant Marco Bizot vaker te passeren, was het geluk voor de aanvaller, anders had de sterspeler zijn elftal een verliespartij gekost. Hoewel Memphis altijd dominant aanwezig is in het Oranje-spel, leveren zijn (individuele) acties het Nederlands elftal als team de afgelopen tijd te weinig op. En dat terwijl de oplossing voor dat probleem óók in de eerste helft van Nederland – Spanje zichtbaar was. 

Frenkie de Jong

Frenkie de Jong wist, ondanks soms driedubbele (!) dekking, altijd een manier te vinden om het Nederlands elftal in balbezit te houden en het spel vaak vooruit voort te zetten. De middenvelder van FC Barcelona werd in de opbouw vaak gezocht en meteen door de Spaanse defensie onder druk gezet, zoals we ook eerder zagen in wedstrijden tegen Polen en Bosnië en Herzegovina in de Nations League. 

Het feit dat De Jong minimaal twee spelers aan zich bond op het middenveld, gaf Wijnaldum meerdere malen de kans om een rush door het centrum van het Spaanse middenveld in te zetten. Dat De Jong met zijn techniek en overzicht weinig tot geen balverlies leed – ondanks dat hij constant een paar tegenstanders in zijn nek had zitten – zorgde er dus voor dat andere spelers meer ruimte kregen om het middenveld over te steken. 

Met andere woorden: de exceptionele kwaliteiten van De Jong zorgen er niet alleen voor dat hij zich gemakkelijk onder de druk uit kan dribbelen. De dubbele dekking die hij krijgt heeft daarnaast het directe gevolg dat er op het middenveld altijd een speler vrij komt op het moment dat hij in balbezit is. 

Andere sterspeler

Van dat gegeven kan Nederland in de komende wedstrijden profiteren, maar dan zal het Oranje-spel om een andere sterspeler moeten gaan draaien. Op het moment dat De Jong de centrale man wordt van het Oranje-spel en dat Memphis meer in dienst gaat spelen van zijn collega-internationals, kan je veel gemakkelijker de vrije man vinden wanneer je onder druk staat én als een tegenstander zich ingraaft op de eigen helft. 

Op het moment dat de voorwaartse passlijn van De Jong wordt afgeschermd door twee (aanvallende) middenvelders, kan met een tikkie terug (op centrale verdedigers) en tikkie breed (op vleugelverdediger) alsnog de aanvallende middenvelder (wiens passlijn dan open ligt) worden bereikt om het aanvalsspel van Nederland op te zetten. Op die manier dwing je de tegenstander elke keer als De Jong in balbezit is – en dat is hij vaak bij het Nederlands elftal – een keuze te maken die Oranje beide een gevaarlijke situatie op kan leveren. Want als De Jong níét onder druk wordt gezet en zijn fameuze dribbelacties kan inzetten, heeft de tegenstander een nóg groter probleem.