PSV gaat voor stunttransferzomers

PSV legde technisch directeur John de Jong onlangs langer vast. Daardoor is de oud-middenvelder tot aan de zomer van 2024 verantwoordelijk voor het spelersbeleid bij de Brabantse topclub. Daar krijgt De Jong hulp bij van oud-teamgenoot Jan Vennegoor of Hesselink. De twee oud-PSV’ers kunnen de tijden dat zij nog actief waren in het Philips Stadion laten herleven. 

Niet bij iedereen ging de vlag uit op het moment dat PSV aankondigde de samenwerking met technisch manager John de Jong te verlengen tot de zomer van 2024. De technische beleidsbepaler, die bij PSV de naar Everton vertrokken Marcel Brands moest doen vergeten, is niet overal even populair in Eindhoven en omstreken. De voormalig middenvelder van de Eindhovenaren staat er intern echter nog steeds goed op bij de clubleiding, die in hem de architect ziet van de spelersselectie voor de aankomende jaren. 

John de Jong en PSV

John de Jong is al sinds zijn actieve loopbaan verbonden aan PSV. De inmiddels 44-jarige De Jong begon zijn voetballoopbaan in het shirt van ADO Den Haag en kwam via FC Utrecht in 2002 in Eindhoven terecht. Na een jaartje wennen bij de Brabantse topclub en een jaar op huurbasis bij sc Heerenveen, zou De Jong tot aan het einde van zijn carrière in 2008 de clubkleuren van de Eindhovenaren verdedigen. 

Na het afsluiten van zijn actieve voetballoopbaan blijft De Jong ook bij PSV werken: direct na het beëindigen van zijn voetbalcarrière wordt De Jong scout bij de Eindhovenaren. Vier jaar later wordt hij gepromoveerd tot hoofdscout en werkt hij in die hoedanigheid veel samen met technisch directeur Marcel Brands. Op het moment dat de ervaren technische baas een aanbieding van Everton krijgt, vertrekt Brands naar de Premier League en werd De Jong aangesteld als opvolger van de oud-technisch directeur van onder andere RKC Waalwijk en AZ Alkmaar. 

De contractverlening van De Jong maakte nog maar eens duidelijk dat er twee kampen zijn op dit moment bij de Eindhovenaren. Aan de ene kant heb je de voorstanders van De Jong: onder zijn leiding stroomden de afgelopen seizoenen spelers als Mohamed Ihattaren, Cody Gakpo, Noni Madueke en Yorbe Vertessen vanuit de Eindhovense jeugdopleiding door naar het eerste elftal. Aankopen zoals Ibrahim Sangaré en Philipp Max komen dit seizoen ook vaak aan spelen toe en verhogen daarmee hun transferwaarde, waardoor zij in de toekomst voor een hoger bedrag doorverkocht kunnen worden.
Er is bij De Jong echter ook een andere kant van de medaille: door het aantrekken van spelers zoals Armindo Bruna, Timo Baumgartl en Ritsu Doan werd tot nu toe zo’n dertig miljoen euro uitgegeven aan miskopen. Daar staan grote uitgaande transfers tegenover als Hilvring Lozano (Napoli), Steven Bergwijn (Tottenham Hotspur) en Luuk de Jong (Sevilla) wel tegenover. De aankomende zomer kan daar met interesse in Donyell Malen en de in 2022 aflopende verbintenissen van Denzel Dumfries en Ihattaren nog wat namen bijkomen. 

Transferstrategie PSV

Wanneer je naar de transfers vanaf 2018 (aanstelling De Jong, red.) gaat kijken, kan je een bepaalde transferstrategie ontleden. De eerste twee jaar met De Jong als technisch directeur focuste PSV zich vooral op uitblinkers in de Eredivisie (Ryan Thomas, Dumfries, Doan, red.), spelers die het bij een grote Europese club niet redden (Angeliño, red.) en in mindere mate spelers die bij kleinere Europese clubs goed meedraaien en het een niveau hoger kunnen proberen, zoals bij Baumgartl en Bruma van toepassing was. 

Deze vorm van spelershandel neemt een aantal grote risico’s met zich mee. Ten eerste hebben Eredivisie-spelers en spelers in topcompetities altijd een hoger prijskaartje dan spelers die je voor het eerst naar Europa haalt. Daarnaast is het nog maar afwachten of een speler die in de Eredivisie uitblinkt, ook dat niveau kan halen bij een topclub in dezelfde competitie. Aangezien deze spelers qua kosten in de miljoenen lopen, een redelijk salaris vragen en (in perspectief met andere spelers) weinig restwaarde vertegenwoordigen, is het afbreukrisico van dit soort transfers groot en loop je dus een hoger risico om een aankoop te doen die later niet goed genoeg blijkt te zijn. 

Het verschil is helemaal groot wanneer je de huidige transferstrategie van PSV vergelijkt met de manier waarop spelers gehaald werden toen De Jong zelf nog speler was van de Eindhovenaren. In die tijd waren de rollen tussen Ajax en PSV omgedraaid: de Eindhovenaren domineerden de Eredivisie voor een aantal jaar, kwamen tot de halve finale van de Champions League (verloren van AC Milan, red.) en hielden er in Nederland een bijzonder lucratieve transferstrategie op na. De Eindhovenaren haalden spelers als Ji-Sung Park, Lee Young-pyo, Jefferson Farfan, Huerelho Gomes voor het eerst naar Europa en verkochten hen later voor een veelvoud van het aankoopbedrag door aan teams in Europese topcompetities. 

Terug naar het verleden

De enige aankoop van De Jong die aan dat bovenstaande profiel voldoet, is Erick Gutiérrez. De Mexicaanse verdedigende middenvelder werd voor ruim zeven miljoen euro overgenomen van Pumas uit zijn thuisland, maar heeft zijn hoge transfersom nog niet helemaal waar weten te maken in Eindhoven. Mede door een waslijst aan blessures lukte het de Mexicaan (nog) niet om een basisplaats te veroveren in de teams van Mark van Bommel, Ernest Faber en Roger Schmidt. Dat onderstreept nog maar eens dat óók wanneer je een speler voor het eerst naar Europa haalt het nog allermist een garantie op succes is. 

Desalniettemin is dat toch een van de gemakkelijkste manieren om geld te verdienen op de transfermarkt als club. PSV bewees in het verleden dat het met een uitstekend scoutingsapparaat ervoor kon zorgen dat het zowel op sportief als financieel vlak op een ander niveau zat binnen het Nederlandse voetbal. Die plek heeft Ajax tegenwoordig ingenomen, en een groot deel van hun aankoopbeleid de afgelopen jaren is toegespitst op het halen van spelers uit Zuid-Amerika. Het pijnlijkste daarvan is dat het rendement van een dergelijke strategie in Nederland werd bevestigd door de Eindhovenaren, maar zij daar zelf nu niet de vruchten van plukken. 

De Eindhovenaren hebben dit seizoen echter wel bewezen dat het ook gerichte aankopen kan doen. De invloed van trainer Roger Schmidt is daar niet te missen: spelers zoals Ibrahim Sangaré en Philipp Max passen perfect in de zienswijze van de coach, waardoor deze spelers ook aan waarde winnen en in de toekomst wellicht voor een hoger bedrag worden doorverkocht. Maar om je hele transferstrategie af te laten hangen van een passant (lees: trainer Schmidt) is misschien iets te veel van het goede. 

Vandaar dat PSV in De Jong misschien wel de perfecte technisch directeur in huis heeft op dit moment. De 44-jarige oud-middenvelder heeft zelf ondervonden hoe de selectie opgebouwd was op het moment dat hij bij de Eindhovenaren voetbalde, en PSV een klasse apart was in de Eredivisie. Die stunttransfers kunnen PSV in de toekomst opnieuw helpen om het gat met de Amsterdammers te dichten, al zullen Ajax en PSV dan wel vaak om dezelfde spelers gaan strijden wanneer zij in dezelfde vijver vissen.