PSV heeft ‘nieuwe Van Nistelrooy’ binnen

PSV is nog in de race om de KNVB Beker en de titelwinst in de Eredivisie. De beleidsbepalers van de club zijn ook bezig met het volgende voetbaljaar. Ruud van Nistelrooy werd onlangs als hoofdtrainer aangesteld en de oud-topspits krijgt meteen een flinke opdracht in zijn schoot geworpen. Als voormalig aanvalsleider van Manchester United en Real Madrid heeft Van The Man echter geen miljoenenbudget nodig om zijn droomspits te vormen. Misschien wel zijn opvolger in het PSV-shirt. 

PSV heeft een rijke historie met topspitsen. Ronado, Romario, Ruud van Nistelrooy, ze maakten allemaal naam in Eindhoven voordat hun faam over de rest van de wereld verspreidde. Sinds Van Nistelrooy is er eigenlijk geen échte topspits vanuit Eindhoven afgeleverd aan de Europese top. Toegegeven: Luuk de Jong speelt bij FC Barcelona en doet het goed, maar zijn carrièreverloop is niet te vergelijken met de illustere voorgangers die vanuit PSV naar het buitenland vertrokken. Met het vertrek van Eran Zahavi, die uit zijn contract loopt, en het volgend jaar aflopende huurcontract van Carlos Vinicius opent dat wel weer de deur voor een nieuwe spitsendiscussie bij de Eindhovenaren. Met de aanstelling van Van Nistelrooy, kan deze op geen beter moment komen. 

PSV

De standaard van de afgelopen seizoenen bij PSV heet nog altijd Luuk de Jong. De 31-jarige aanvaller kwam bij PSV terecht nadat avonturen bij Borussia Mönchengladbach en Newcastle United niet de ideale vervolgstap bleken na zijn sterke professionele voetbaldebuutjaren bij FC Twente. Bij PSV ging het gemakkelijker voor de boomlange spits. Na 112 doelpunten en 56 assists in 204 wedstrijden (0,82 beslissende acties per wedstrijd) voor de Eindhovenaren durfde Sevilla de gok wel aan met de spits. Hoewel die overgang De Jong geen windeieren legde, de Nederlander had met twee doelpunten in de finale een belangrijk aandeel in de Europa League-winst, maar uiteindelijk viel de aanvaller toch buiten de basis door de stormachtige ontwikkeling van Youssef En-Nesyri. 

Hoewel de productie van de Marokkaanse spits dit seizoen tegenvalt (drie doelpunten en drie assists in 23 wedstrijden, red.) is het onwaarschijnlijk dat Sevilla volgend seizoen een basisplaats voor De Jong in gedachten heeft. De club haalde met Antony Martial (Manchester United) en Rafa Mir (Wolverhampton Wanderers) al twee spelers die in de spits kunnen spelen én een heel ander spelersprofiel hebben dan El-Nesryi en De Jong. Daardoor valt het zelfs af te vragen of De Jong als pinchhitter aan de bak gaat komen in Spanje; daar heeft de Spaanse subtopper immers de eveneens boomlange (en snellere) El-Nesryi voor. 

Dat PSV dan weer in beeld komt als potentiële werkgever, is op basis van in het verleden behaalde resultaten meer dan logisch. De investering om De Jong terug te halen, is niet mals. Los van het topsalaris dat de aanvaller zal gaan opstrijken in Eindhoven, zal PSV ook nog met Sevilla om de tafel moeten om een akkoord te bereiken over de afkoopsom van het eenjarige contract van de spits. Los daarvan kun je jezelf wel afvragen of De Jong wel het type spits is dat PSV naar het volgende niveau kan brengen: Barcelona en Sevilla spelen over het algemeen aanvallend voetbal en daar valt De Jong ook buiten de boot. Als je gaat kijken naar het gewenste spelersprofiel en de huidige PSV-spitsen, is De Jong niet eens het uitgangspunt voor die droomspits. 

Eran Zahavi

Het uitgangspunt voor Schmidt en zijn spitsen was Eran Zahavi. De 34-jarige Israëlische spits zorgde in de afgelopen twee jaar vooral voor doelpunten en discussie. De cijfers uit zijn tijd in China waren van te voren al een utopie. Zijn 34 doelpunten en 15 assists in 74 wedstrijden (0,66 beslissende acties per wedstrijd) komen echter ook niet in de buurt bij de cijfers die De Jong in zijn eerste periode als PSV’er neerzette. Zahavi en De Jong met elkaar vergelijken is de smaak van appels en peren tegen elkaar wegzetten, en dat is ook de reden dat we De Jong onder Schmidt niet naar Eindhoven zagen komen. Er ging geen transferperiode voorbij dat de spits niet met een terugkeer naar het Philips Stadion in verband werd gebracht. Net zo vaak zette Schmidt daar (in de media) een streep doorheen. 

Dat heeft alles te maken met de speelstijl van Zahavi. PSV heeft onder Schmidt een puntspeler nodig die snel genoeg is om de tegenstander onder druk te zetten, behendig genoeg is om de bal in de drukte aan te nemen, vast te houden en naar de goede kleur te spelen én dan op tijd voor het doel moet staan om de (zelf opgezette) kans af te maken. Doe je dat met Zahavi, kan kom je bepaalde situaties tijdens een wedstrijd net een aantal meters tekort of schiet de Israëlische spits op het moment dat hij ook maar een béétje ruimte ziet. Dat leverde de spits doelpunten, soms heel onwaarschijnlijke doelpunten, maar die wegen niet af tegen de hoeveelheid kansen én potentiële mogelijkheden die Zahavi verprutste door voor eigen succes te gaan in plaats van het overzicht te behouden. 

In die optiek had je De Jong er het afgelopen jaar wel bij kunnen hebben. PSV is dit seizoen vaak in de situatie gekomen dat er in de slotfase alles op alles gezet moest worden om een overwinning uit het vuur te slepen. Wat opviel, was het aantal standaardsituaties waaruit in de slotfase het beslissende doelpunt viel. Met andere woorden: lengte in de zestien is nodig om over een dergelijk dood punt te komen – als het centrum dicht staat en je gaat via de vleugels op zoek naar een doelpunt, is het handiger om met een kopsterke dan een schietgrage spits te spelen. Die spits heeft PSV ook in huis, volgend seizoen idem dito, alleen is Carlos Vinicius tot nu toe niet de oplossing gebleken die Schmidt en PSV voor ogen hadden. 

Carlos Vinicius

Of beter gezegd: niet de volledige oplossing. Je hoeft geen hogeschoolvoetbal te hebben gestudeerd om de verschillen tussen Zahavi en Vinicius op te sommen. Het belangrijkste voordeel van de Braziliaanse spits is zijn sterke fysiek en zijn opvallend hoge snelheid. Daarmee is de huurling van SL Benfica in veel opzichten de perfecte spits voor de Eindhovenaren, al verdwijnt dat perspectief als sneeuw voor de zon op het moment dat de 26-jarige spits buiten het vijandige strafschopgebied in balbezit komt. 

Waar Zahavi voor eigen succes of een individuele actie gaat, komt dat niet eens in het hoofd van Vinicius op. Het liefst rent de 26-jarige aanvaller door alle linies van de tegenstander heen. Ten minste, zo onstuimig en onrustig is de spits aan de bal. Dat is in deze fase van het seizoen al veel minder dan aan het begin van dit voetbaljaar, maar het zijn nog steeds niet de kwaliteiten waar je als team en als trainer een aanval op kunt bouwen. 

Eigenlijk heb je bij Vinicius hetzelfde probleem als met Zahavi, maar dan met een ander uiterste. Waar Zahavi onstuimig is in het afwerken en het overzicht, zijn alle ballen die Vinicius níét in de zestien ontvangt een potentiële sta-in-de-weg voor een vloeiende aanval. Vinicius is een spits die je vooral in de zestien zijn ding moet laten doen en die, gezien zijn lengte, daar ook als ideale bliksemafleider kan fungeren. Maar nog steeds: dit seizoen is Vinicius niet de spits gebleken die een goede afweging kan maken tussen het balletje vasthouden, een actie maken of volledig wegblijven uit een situatie en focussen op de positionering voor het doel. 

Yung Van Nistelrooy

Met andere woorden: PSV heeft ook dit seizoen al geen behoefte meer aan een spits die goed zonder bal is (Zahavi) of met zijn lengte en kracht een doorbraak kan forceren (Carlos Vinicius). Als je het algemene beeld van het ‘Schmidt-proces’ bekijkt en de aanvallende wijzigingen die daarin zijn aangebracht analyseert, kom je erop uit dat PSV vooral een spits mist waarop de rest van het elftal ‘afgesteld’ kan worden. Het ontbreken van vaste patronen binnen het aanvalsspel van de Eindhovenaren wordt altijd los gezien van Schmidts voorkeur voor twee dynamische spitsen of één vroeg druk zettende spits. 

Die twee spelersrollen zijn een synoniem voor het ontbreken van een pure afmaker, iemand die constant tegen de laatste linie van de tegenstander plakt, de organisatie in de war loopt door ingenieuze looplijnen en daarmee ruimte creëert voor zijn medespelers op het moment dat hij zichzelf in de optimale scoringspositie manoeuvreert. Inderdaad, een beetje zoals Ruud van Nistelrooy in zijn hoogtijdagen bij PSV, Manchester United en voor een deel bij Real Madrid speelde. Het opmerkelijkste van de kwestie is: daar hoeft PSV geen miljoenenaankoop zoals De Jong voor te doen: Yung Van Nistelrooy staat al jaren onder contract in Eindhoven. 

Dat de potentie van Maxi Romero nog niet is benut, komt echter niet alléén door de fysieke gesteldheid van de spits. Dat komt vooral door de manier waarop Schmidt zijn elftal laat voetballen, iets waar een ‘statische’ afmaker zoals Romero niet helemaal thuis in is. Dat de Argentijnse spits in de spaarzame momenten die hij speelde de afgelopen twee jaar, eigenlijk constant voor dreiging én doelpunten wist te zorgen, is een teken aan de wand op het moment dat er een PSV-trainer is die hem het vertrouwen én de aanvoer kan geven die een topclubspits verdient.

Een overwinning van PSV op Ajax is jou 3.75x je inzet waard!