Sneijder solliciteert naar Ajax-job

Ajax tegen SSC Napoli de sportieve crisis niet om te draaien. De Amsterdammers leden een historische nederlaag in de Champions League. De ploeg van Alfred Schreuder ging met liefst 1-6 de boot in tegen de koploper van de Italiaanse Serie A. De tegenstrijdige reacties die de trainer en spelers afgaven lijkt de kern van het probleem naar boven te halen: van eensgezindheid is er nauwelijks sprake. Daar komt Wesley Sneijder, die zijn felheid ook buiten het veld laat zien, de Amsterdammers goed van pas. 

Ajax speelde dinsdagavond misschien wel de belangrijkste wedstrijd van het seizoen. Dat niet de Amsterdammers zelf, maar Wesley Sneijder, Theo Janssen, Jan Boskamp en Humberto Tan de meest felle Nederlanders op het veld waren, was misschien nog wel pijnlijker dan de historische nederlaag die de Amsterdammers leden. Maar niet minder pijnlijk dan de tegenstellig die de reacties van Jurrien Timber en Steven Bergwijn hadden tegenover de uitleg van hun trainer, Alfred Schreuder. De trainer vond het niet nodig om de eerste zeventig minuten te wisselen en wees na afloop op de goedkope doelpunten die Ajax tegen kreeg. Dat terwijl het toch de taak van de trainer is om de spelers tot het einde van de eerste helft, waar de 1-3 viel, en helemaal aan het begin van de tweede helft. Dat Napoli in die mentaal belangrijke fases van de wedstrijd twee keer kón toeslaan, heeft in beginsel niets met tactiek te maken. 

Ajax

Het was meer dan duidelijk dat Timber en Bergwijn na afloop op hun tong beten in de interviews met RTL 7. “Morgen”, zeiden ze gisteren. Vandaag moeten de neuzen dezelfde kant op, moet ‘de verandering’ in gang gezet gaan worden, maar is het nog maar de vraag in hoeverre dat kan op het moment dat een trainer zich zo opstelt als Schreuder doet. De tactische plannenmaker dokterde uit dat er wel degelijk ruimtes moesten liggen tegen Napoli. Want Luciano Spalletti, de trainer van Napoli, heeft de naam om in de aanval te vliegen, ruimtes weg te geven en zijn spelers als halve kamikazepiloten het veld te laten vliegen. Dat heeft hij bij al zijn club niet bewezen, dus waarom zou hij dat tegen Ajax wél doen? 

Dat er niemand bij de technische Ajax-leiding dáár aandacht aan heeft geschonken, heeft niets met de tactische keuzes van Schreuder te maken. Dat is instelling. Mentaliteit. Niet van de spelers, maar van de trainer. Schreuder legt voetbal uit alsof hij wiskunde op universiteitsniveau geeft, maar misschien is het tijd dat de hogeschoolvoetbaldocent in de leer gaat bij iemand die weet hoe het is om op het absolute topniveau te acteren. Iemand met een karakter dat je niet snel in de voetbalwereld van vandaag tegenkomt. Want Sneijder analyseert en praat over voetbal zoals hij speelde: vol overgaven, kort wegdraaien en loepzuivere steekpasses die dwars door defensieve linies gaan. Daar heb je als team, en als speler met de technische bagage om zo’n spel te leveren (Kenneth Taylor en Steven Berghuis, red), een trainer voor nodig die de pionnen op de juiste plaats zet. 

Binnen een team is het mens Sneijder van levensbelang. Het gesprek dat Sneijder, Boskamp en Janssen hadden, zat meer passie, strijd en trots in dan in negentig minuten Ajax-voetbal. Daar waren de sterke karakters zoals Dusan Tadic, Steven Berghuis en Daley Blind voor. Nu zijn er echter andere spelers de baas op het veld bij Ajax. Timber. Bergwijn. Brobbey. Taylor. De nieuwe generatie Ajax-sterren, die gasten die aan het begin van een carrière in het moderne voetbal staan, hebben alleen in de pas te lopen die Schreuder aan de hand van oudgedienden en bewezen concepten – met een valse nummer negen spelen in de Eredivisie en de Champions League werkt niet altijd, leerde Erik ten Hag al – neerlegt in zijn eerste weken in Amsterdam. 

Dusan Tadic, Steven Berghuis en Daley Blind

Het is door de jaren heen een terugkerend probleem aan het worden bij Ajax: de grootste klootzak van de ploeg is eigenlijk altijd de beste speler. Tadic is in dat onderdeel van het voetbalspel, het constant je tegenstander en de scheidsrechter beïnvloeden terwijl je voetbaltechnisch het team leiding geeft, lang de meester geweest. Dat Schreuder succesvolle tandem Blind-Tadic uit elkaar haalde, is geen gekke keuze op het moment dat je dik dertig miljoen euro neertelt voor Bergwijn. Voordat je zo’n investering doet, is het echter al duidelijk dat Bergwijn niet als spits, aanvallende middenvelder of rechtsbuiten het beste gaat renderen. Aangezien dat ook al bijna tien jaar een bekende van Tadic is, een speler verzorgt niet voor 97 assists en 92 doelpunten in 206 wedstrijden, was het enigszins te verwachten dat de productie van de Servische aanvaller, die fundementeel is voor de prestaties van Ajax, dit seizoen op ‘slechts’ zes assists (waarvan drie tegen sc Heerenveen) staat. 

Dat vooral de combinatie Blind-Tadic zo sterk was op de linkerflank van Ajax, kwam doordat dit twee spelers zijn die het moeten hebben van hun positionering, hun handelingssnelheid en lang genoeg in het voetbal rondlopen om het spel simpel te laten lijken – want simpel voetballen blijft nog altijd de moeilijkste vorm van het spelletje. Daardoor wisten Blind en Tadic precies van elkaar hoe zij bewegen, wanneer je het beste een bal kan inspelen en was er met Berghuis als aanvallende middenvelder ook altijd iemand aanwezig die via het centrum het spel kon verleggen of een korte combinatie kon aangaan met Sébastien Haller als diep aanspeelpunt en belangrijkste afmaker in de zestien. Daardoor had het spel onder Ten Hag een veel duidelijkere structuur, en dus veel meer automatismen. Op het moment dat er een type Bergwijn voor Blind speelt, kies je als trainer echter óók voor veel meer risico. 

Bergwijn legt van nature veel meer risico in zijn spel dan Tadic. De Servische buitenspeler is nooit de snelste geweest, maar gebruikt zijn lichaam, techniek en winnaarsmentaliteit om de dat te compenseren. De aanvoerder van Ajax is nog steeds beresterk, maar wordt nu gedwongen tot een ander soort voetbal – hij is immers nu de speler die van buiten naar binnen moet gaan, en daarvoor het je de explosiviteit van Antony of Bergwijn voor nodig. Met Bergwijn als linksbuiten en Blind als linksback, breng je Blind echter automatisch in de situatie waarin je hem niet wil hebben. Als een actie van Bergwijn mislukt, zijn pass wordt onderschept of zijn schot wordt geblokt en valt voor de voeten van de tegenstander, staat Blind immers met de ruimte in zijn rug én altijd tegenover een snellere buitenspeler – en ben je niet alleen een beetje te laat als linksback, dus kun je ook niet verwachten dat Edson Álvarez of Taylor die ruimtes ‘even’ dichtlopen.

Wesley Sneijder

Er is alleen niemand binnen de Ajax-selectie – of de (club)leiding – die Tadic, Blind of Schreuder haarfijn kunnen uitleggen hoe het werkt. Spalletti lachte de ballen uit zijn broek na de 1-2. Napoli is geen Cambuur, geen sc Heerenveen of Glasgow Rangers. De Italiaanse trainer zag de opstelling, herkende die uit de wedstrijden in de Eredivisie die hij ongetwijfeld in de voorbereiding op het CL-tweeluik heeft gezien, en werd op zijn Italiaanse salami getrapt toen Mohammed Kudus per ongeluk de bal van Taylor in het doel werkte – en Ajax vierde alsof het een verdiende overwinning op het bord hadden staan. 

Sneijder heeft immers met één van de grootste plaaggeesten voor het Nederlandse clubvoetbal van de afgelopen jaren gewerkt. José Mourinho was als trainer van Manchester United Ajax te slim af in de finale van de Europa League. Met AS Roma haalde het hetzelfde trucje op basis van de tactiek van Arne Slot en Feyenoord in de finale van de Conference League opnieuw uit. Datzelfde spelletje was bij Internazionale, waar Sneijder een belangrijke rol vertolkte in het winnen van de Champions League, de basis voor de beste Sneijder die we gezien hebben. Dat de voormalig aanvallende middenvelder weet hoe het is om dwars te liggen met een trainer, onderstreept zijn situatie met Louis van Gaal. 

In die zin kan hij niet alleen een leidraad zijn voor bijvoorbeeld het spel van Taylor, maar ook voor Schreuder en zijn staf als tussenpersoon naar de groep dienen. Dat de huidige trainer van Ajax geen grote voetballer was, maar ook niet de ervaring had die Ten Hag op zijn cv had staan op het moment dat hij bij Ajax tekende, zorgt ervoor dat de trainer ook een stuk afhankelijker is van de meest ervaren spelers in het veld. Dat Ten Hag het telkens lukte om de juiste mix te vinden tussen jong en oud, is iets waar Schreuder niet de tijd voor heeft om te kunnen ontwikkelen bij Ajax – dan win je vier keer achter elkaar niet. Schreuder afschrijven is echter nog te veel van het goede, het spel van Ajax was immers óók goed dit seizoen. Ajax mist, misschien ook wel na het vertrek van Winston Bogarde, een klootzak in het eerste elftal – waar de staf in zekere zin ook toe behoort. Dat is misschien niet hoe de Godenzonen het liefste opereren, maar terugkijkend op de carrière van Sneijder kun je nauwelijks zeggen dat Ajax die kennis en kunde niet kan gebruiken op dit moment. Neem dan Theo Janssen er ook meteen bij. Heb je naast enorm veel voetbalgogme ook nog twee sfeermakers om de Ajax-slingers weer op te hangen. 

TIP: Pakt Ajax in Napels wel de overwinning? Pak 4.6x je inzet!