Soldaat van de Godenzonen

Het regent complimenten over de derde kwartfinaleplek in drie jaar van Ajax. De Amsterdammers wonnen in navolging van Lille (4-2) ook hun tweeluik van BSC Young Boys (5-0). Hoewel de voorste linie van Ajax de spotlight opeist, zorgt één man achter die voorste line ervoor dat de Amsterdammers zich kunnen rekenen tot één van de favorieten voor de eindzege. 

Ajax denderde als een sneltrein door de achtste finales van de Europa League. De Amsterdammers hadden alleen in het eerste half uur van de terugwedstrijd echt moeite met de Zwitserse opponent. Het oppermachtige, bijna soevereine Ajax moest het eerste half uur van de wedstrijd in Bern uit een ander vaatje tappen. In plaats van domineren moesten de Godenzonen reageren, en daar was één man met afstand de dirigent van. 

Edson Álvarez en Ajax

In veel opzichten zijn de aanvallers van Ajax de redenen dat we graag naar voetbal kijken. Als je Dusan Tadic in de punt van de aanval ballen ziet aannemen terwijl hij de bal goed legt om het meteen een vervolg kan te geven, maakt je voetbalhart een sprongetje. Als je David Neres ziet dartelen over het veld en met piekfijne voetbewegingen de tegenstander telkens de snel af blijkt te zijn, lijkt het alsof de carnavalskaravaan uit São Paulo de oversteek naar Europa maakt. Daardoor zal je bijna vergeten dat het grote verschil werd gemaakt door een speler die pas opvalt op het moment dat hij er niet is. 

Dit keer stond Edson Álvarez wel in het veld, maar werd hij desalniettemin gemist bij Ajax. De Mexicaans international werd door Ten Hag opnieuw in het centrum van de verdediging gezet. Daardoor kon de van een blessure teruggekeerde Daley Blind op het middenveld spelen en zo een man-meer-situatie te creëren op het middenveld. Dat pakte in eerste instantie niet heel lekker uit. Mede doordat Young Boys de Amsterdammers vroeg onder druk zette en daarmee dwongen om een lange bal te spelen, miste Ajax haar soldaat op het middenveld. 

Waar Ajax in de eerste wedstrijd Álvarez had om in de as van het middenveld de ballen te onderscheppen, lukte dat Gravenberch een heel stuk minder. Hoewel de Mexicaans international achterin van grote waarde was, bleek uit de wedstrijd in Bern pas hoeveel invloed Álvarez eigenlijk heeft in wedstrijden buiten de Eredivisie. In de eerste wedstrijd was Álvarez goed voor negentien onderscheppingen tegen Young Boys en in de eerste twintig minuten van de wedstrijd in Bern werd duidelijk wat voor een belang deze hadden. 

Als controlerende middenvelder brengt Álvarez iets in het elftal wat Daley Blind, Ryan Gravenberch en Mohammed Kudus niet kunnen brengen. Dat de Mexicaan de enige is die dat kan, betekent echter niet dat hij alleen staat als dienende Ajax-middenvelder. Nigel de Jong, Christian Poulsen en Tomas Galasek waren als de soldaten van de Godenzonen. Spelers die een groot belang hadden in het spel dat Ajax wilde spelen, maar daaar nite altijd de waardering voor kregen die zij verdienden. 

Ontwikkeling Álvarez

Het is al bijna een jaar bekend dat Álvarez op verdedigend vlak een ongeëvenaard fenomeen is bij Ajax. De eerste twintig minuten van de wedstrijd van Ajax in Bern stonden daarom ook symbool voor een ploeg zonder zo’n soldaat op het middenveld. Natuurlijk zijn Gravenberch en Blind voetballend betere spelers dan de Mexicaan. Met elf voetballers in je team win je misschien wedstrijden, spelers zoals Álvarez op het middenveld winnen je kampioenschappen. 

Dat Young Boys het lukte om de Amsterdammers in de eerste fase van de wedstrijd onder druk te zetten, had te maken met de afwezigheid van Álvarez op het middenveld. De Mexicaan kreeg van Ten Hag een basisplaats in het hart van de defensie. Daardoor kon Blind op het middenveld spelen als inschuivende middenvelder en hield Gravenberch de linies gesloten. Het lukte de Amsterdammers in de openingsfase van de wedstrijd niet om de ballen tussen de linies te onderscheppen – lees: het handelsmerk van Álvarez – waardoor de Zwitsers een aantal keer dreiging konden veroorzaken voor het doel van Maarten Stekelenburg. 

Hoe gek het ook klinkt: daardoor kwam Álvarez wel in zijn kracht te spelen. In de eerste twintig minuten van de wedstrijd zorgde de Mexicaan ervoor dat Meschak Elia, die een vrije doortocht leek te hebben richting het Ajax-doel, alsnog werd afgestopt, blokkeerde hij een schot van Miralem Sulejmani en was hij door een aantal onderscheppingen in de laatste linie van groot belang voor het verdedigen van de nul voor de Amsterdammers. Het mooiste moment had echter niets met verdedigen te maken: in de achtste minuut van de wedstrijd kreeg de Mexicaan een bal aangespeeld, werd onder druk gezet, maar wist met een fraai buitenkantje de bal bij Gravenberch te krijgen. 

Dat balletje vatte de hele ontwikkeling van Álvarez samen. Wanneer de Mexicaan een halfjaar geleden een dergelijke bal kreeg, had hij waarschijnlijk de doelman ingespeeld of was hij in de breedte aan de wandel gegaan – en had hij zichzelf in de problemen gebracht omdat hij op die manier gemakkelijk onder druk gezet kan worden. Nu bleef de Mexicaans international kalm, behield hij het overzicht en vond hij de juiste oplossing in voorwaartse richting. 

Soldaat van de Godenzonen

Daardoor wordt het misschien tijd dat we door een andere bril naar Álvarez gaan kijken. De Mexicaanse middenvelder heeft zich de laatste weken bewezen als soldaat van de Godenzonen, een speler die zichzelf wegcijfert voor het teambelang en daarmee van net zo’n grote invloed is als de individuele klasse die Ajax in de voorhoede heeft. Helemaal wanneer Álvarez zijn voetballende ontwikkeling blijft doorzetten, zal hij alleen maar belangrijker worden voor dit Ajax. 

Sterker nog: tegen teams als AS Roma (tegenstander van Ajax in de kwartfinale van de Europa League, red.) zal dat het verschil zijn tussen winnen en verliezen. De eerste twintig minuten in Bern waren dan wel inherent aan het resultaat dat werd behaald, op het moment dat er kwalitatief betere spelers tegenover de Amsterdammers staan, zullen intercepties en gewonnen duels op het verdedigende middenveld van ongekend belang zijn. 

Het mooie is: op het moment dat Álvarez dat nú doet, lukt het de Mexicaan ook nog om de juiste keuze te maken in het voetballende vervolg. Daar kan je de hand van de trainer niet in onderkennen, maar belangrijker nog: met een dergelijke speler is Ajax één van de grote kanshebbers voor de eindzege in de Europa League. De combinatie van zowel verdedigende als aanvallende kwaliteiten zijn zeldzaam bij defensieve middenvelders. Aan de andere kant: er zijn ook niet zoveel spelers die soldaat van de Godenzonen kunnen zijn, voorop in de strijd gaan én weten wat ze moeten doen in balbezit.