Tadic krijgt verrassende Ajax-opvolger

Dusan Tadic schoot voor Ajax de beslissende strafschop in de wedstrijd tegen RKC Waalwijk raak. De Servische aanvoerder zorgde daarmee voor de nipte overwinning voor de Amsterdammers (3-2, red.). De goal van de aanvoerder was vrijwel het enige positieve aan de wedstrijd van Tadic, wiens onaantastbaarheid de vedette steeds meer tegen begint te werken. Daar kan de aanvaller zelf weinig aan doen. Het gevolg is wel groot, omdat niet alleen de vorm van Tadic reden voor zorgen is. Dat is vooral het feit dat Ten Hag geen waardige alternatieven voor handen heeft op het moment dat Tadic een mindere dag heeft.

Als je op zoek bent naar het antwoord waarom Dusan Tadic altijd in de basisopstelling van Ajax staat, hoef je maar één blik te werpen op de statistieken van de Servische aanvaller. De aanvoerder van de Amsterdammers speelde sinds zijn komst in 2018 183 wedstrijden voor de club. In die duels maakte Tadic 87 doelpunten en gaf net zoveel assists. Dat neemt een bizar gemiddelde met zich mee als je gaat kijken naar beslissende acties (doelpunt/assists) per wedstrijd: die staat in het dienstverband bij Ajax bij Tadic op 0,95 per wedstrijd.

Dusan Tadic en Ajax

Dat doet de Servische vedette niet één seizoen. Niet twee seizoen, maar jarenlang aan één stuk door. Afgelopen voetbaljaar zag je al wat donkere wolken in het droomhuwelijk tussen Tadic en Ajax, dit seizoen zijn dat inmiddels aardige scheuren geworden. Toch heeft Tadic daar persoonlijk weinig invloed op – en dat zegt iets als je de status van aanvoerder binnen Ajax bekijkt. Daar heeft de timing van de entree van de Servische vedette in Amsterdam alles mee te maken.

Tadic was samen met Daley Blind, die werd teruggehaald van Manchester United, het startschot van een nieuw spelersbeleid in Amsterdam. Waar voor de komst van de twee ervaren krachten, die op dit moment nog steeds onbetwiste basisspelers zijn in de optiek van Ten Hag, destijds haaks op het jeugdige inkoopbeleid van de Amsterdammers stond, is er de afgelopen jaren eigenlijk steeds meer van de ‘lijn Cruijff’ en de ‘Fluwelen Revolutie’ van de wijlen nummer veertien afgeweken. Waar spelers zoals Christian Eriksen en Kasper Dolberg op piepjonge leeftijd naar Amsterdam werden gehaald en door Ajax werden klaargestoomd voor het eerste elftal, richt Ajax zich sinds de komst van Tadic en Blind op een andere leeftijdscategorie.

David Neres, Antony, Davinson Sanchéz, Lisandro Martínez, Edson Álvarez: het zijn allemaal spelers die zich eerst bewezen hebben in een eerste elftal in hun thuisland voordat ze de overstap naar Ajax maakte. In die categorie valt ook de transfer van Mohamed Daramy. De Deense linksbuiten werd als alternatief op Kamaldeen Sulemana naar Amsterdam gehaald. Tot nu toe bewijst de negentienjarige aanvaller, die 93 wedstrijden in het eerste van FC Kopenhagen in de benen heeft en voor zijn komst naar Ajax debuteerde als A-international, nog niet het gewenste alternatief voor Tadic te zijn. Dat heeft niet alleen vervelende gevolgen voor de ontwikkeling van de jonge Deen, maar óók voor de positie van Tadic.

Steven Bergwijn

Dat er een (groot) verschil zit tussen het niveau van Tadic en de rest van de linksbuitens van Ajax, is eigenlijk helemaal niet gek. Het spelersprofiel van Tadic is immers een klasse apart, ook als je dat gaat vergelijken met de andere grote spelers in het team van de Amsterdammers. Niemand haalt het bij, zoals Ten Hag het ooit zelf verwoordde, “de grote Tadic”. Dat de Servische aanvoerder, die in het verleden in de belangstelling stond van FC Barcelona en dit seizoen nog AC Milan, is zelfs in de dramatische vorm waarin hij tegen RKC Waalwijk verkeerde nog steeds beter dan de voor de hand liggende alternatieven in de selectie van Ten Hag. Niet alleen Daramy voldoet niet aan de eisen van de Tukker. De negentig minuten die Tadic speelde tegen RKC, zegt ook genoeg hoe Ten Hag naar de flankenspelers van Jong Ajax kijkt.

Er wordt al jaren gesproken over de dribbels en de techniek van Naci Ünüvar, maar het Ajax-talent lijkt er bij het eerste elftal niet aan te komen. Het recente debuut van Amourricho van Axel Dongen zorgt voor een sprankje hoop, maar het is onrealistisch om te verwachten dat een achttienjarig talent een 82-voudig international kan vervangen op het moment dat Tadic niet beschikbaar is of, zoals tegen RKC Waalwijk, enorm slecht in de wedstrijd zit. Dat de Servische aanvaller zelfs dan nog steeds grote mogelijkheden voor zichzelf en zijn teamgenoten weet te creëren, zegt eigenlijk genoeg over het voetballende vermogen van de aanvoerder van Ajax.

In dat opzicht was de komst van Steven Bergwijn wel degelijk noodzakelijk. De aanvaller van Tottenham Hotspur was volgens Ten Hag een “kampioensgarantie”. De wedstrijd tegen RKC bewijst dat eigenlijk: op het moment dat Tadic niet in de wedstrijd zit, is er op dit moment geen alternatief voor handen waar de trainer met enige zekerheid kan zeggen dat de speler ook levert waarvoor hij op het veld komt: een betere prestatie dan Tadic. Bij een speler van het kaliber Bergwijn is die kans veel groter dan een talent zoals Daramy of Van Axel Dongen. Daarnaast zorgt sterkere concurrentie ook voor betere prestaties van Tadic zelf, die nu een soort alleenrecht op de linksbuitenpositie lijkt te hebben bij de Amsterdammers. Los van de vorm of een mogelijk vertrek van Tadic, zal Ajax ongetwijfeld aankomende zomer opnieuw bij Tottenham Hotspur aankloppen om over de transfermogelijkheden van Bergwijn te praten.

Andere alternatieven

Tot die tijd zal Ten Hag zijn voetbaldenktank aan het werk moeten zetten. Natuurlijk is een wedstrijd tegen RKC Waalwijk te midden een periode waar je de halve finale van de KNVB Beker hebt gespeeld en er een tweede Champions Leuague-confrontatie met Benfica op het programma staat niet de meest motiverende match. De vorm van Tadic, en ook die van zijn partner op de linkerflank, is echter al een tijd niet meer zo stabiel als in eerdere fases van dit seizoen.

Dat is ook logisch: op het moment dat niet alleen de tegenstand op het veld, maar ook de tegenstand binnen de selectie minimaal is, heb je ook geen reden om scherp aan de aftrap te staan als er ‘maar’ een wedstrijd tegen de nummer veertien van de Eredivisie op het programma staat. Daar komt nog één ding bij: de verhoudingen binnen de Ajax-selectie zijn qua positionele bezetting aardig scheefgetrokken. De as, en dan met name het aanvallende middenveld, is overvol bij de Amsterdammers. Davy Klaasen, Steven Berghuis, Mohamed Kudus en als lijdend voorwerp van de overvolle ‘10’ ook centrale middenvelder Ryan Gravenberch strijden om twee plekken in het elftal van Ten Hag – de rol van Edson Álvarez is zo specifiek dat de Mexicaan vrijwel zeker is van een basisplaats.

Dat Kudus van dat rijtje spelers buiten de basis valt, is vooral pijnlijk voor de Ghanees zelf. Dat Ten Hag Klaassen, Berghuis óf Gravenberch wekelijks moet teleurstellen, is met oog op de concurrentiepositie als linksbuiten wél een doorn in het oog voor Ajax. Dat leidt tot de conclusie dat Ajax eigenlijk één (aanvallende) middenvelder teveel heeft en één linksbuiten te weinig. Als je een blik werpt op het spelersprofiel van Tadic en de profielen het bovenstaande rijtje middenvelders, kan daar het juiste alternatief voor de Serviër vrijwel altijd tussen zitten.

Tadic-opvolger

Als Ten Hag wil voortborduren op de stijl van Tadic (als in: een linkspoot op links) dan hoeft er niet eens zo veel te veranderen voor dat alternatief. Berghuis duikt in bepaalde spelsituaties vaker aan de linkerkant van het veld op – en Tadic trekt dan naar binnen – en heeft als voordeel dat de ‘voormalig’ buitenspeler met zijn goede been een snelle voorzet kan geven op Sébastien Haller. Het nadeel van een speler als Berghuis op de linkerflank is dat je vrij weinig hebt aan een linksback die er overheen dendert zoals bijvoorbeeld Nicolas Tagliafico zonder uitzondering doet. In dat geval komt Blind ook meer in zijn kracht te spelen en kan hij zich, net als de back aan de rechterkant, zich tussen de aanval en het middenveld positioneren om de verbindingsspeler te zijn. In die gedachtegang zou ook Antony als linksbuiten kunnen spelen en verhuist Berghuis naar de rechterflank, waardoor er in het centrum ruimte voor Klaassen komt.

Door de opbouw in de huidige Ajax-selectie zit Gravenberch ook in een lastig parket. Het 19-jarige supertalent maakte tegen RKC Waalwijk de beste indruk van de afgelopen weken, maar werd alsnog vroegtijdig naar de kant gehaald door Ten Hag. Dat terwijl de Nederlander (veel) beter in de wedstrijd zat dan Tadic.

Het spel van de middenvelder, vanaf de linkerzone van het veld met zijn rechterbeen draaien, keren, dribbelen en passen, kwam Ajax eigenlijk vanaf de linksbuitenpositie véél meer van pas dan vanuit de as van het veld. Tegen RKC was het geen uitzondering dat Gravenberch vaak tegen een muur aan dribbelt, terwijl er vanaf de flanken vaak wél een mogelijkheid ligt om van buiten naar binnen te dribbelen. Dat kan Gravenberch niet met de snelheid van Bergwijn, maar wel met de kracht en de techniek van Tadic.

Ajax wint de Champions League? Jij wint 17x je inzet!