Toptransfer levert PSV landskampioenschap op

PSV doet na een stroeve start inmiddels vol mee voor de bovenste plaats in de Eredivisie. De Eindhovenaren moesten in het begin van het seizoen wennen aan het regime van trainer Roger Schmidt, hadden door corona-besmettingen veel personele problemen maar lijken helemaal klaar voor de topwedstrijden in januari. Toch heeft de ploeg één achilleshiel waar de komende maand op de transfermarkt een oplossing voor gevonden kan worden. 

Roger Schmidt heeft zijn team bij PSV inmiddels aardig op de rit. De Duitse oefenmeester kwam aan het begin van dit seizoen met veel bombarie binnen in het Phillips Stadion en beloofde met zijn speelstijl voor veel spektakel te zorgen in Eindhoven. Het was voor de leiding van de Nederlandse topclub een stijlbreuk met de manier van spelen van de afgelopen jaren: waar er onder Phillip Cocu en Mark van Bommel vooral op de tegenaanval gespeeld werd, moest PSV met de entree van de Duitse succescoach de Nederlandse velden gaan domineren. 

PSV en Roger Schmidt

Het huwelijk tussen Schmidt en PSV leek niet meteen op een match made in heaven. De Duitse oefenmeester stond bekend om zijn aanvallende voetbal en daar werd door de Nederlandse media dan ook meteen de nadruk op gelegd. In de voorbereiding op het nieuwe seizoen kwamen de mankementen van die speelstijl in combinatie met de selectie van PSV aan het licht: hoewel de aanvallende kwaliteiten van de Eindhovenaren tot de top van de Eredivisie – en misschien ook wel daarbuiten – reiken, was er in verdedigend opzicht het nodige aan te merken op het spel van de Eindhovenaren. 

In de voorbereiding op dit seizoen werden de Eindhovenaren meer dan eens weggecounterd door ploegen die normaal hun wedstrijden speelden in de kelderklasse van het Duitse profvoetbal. Dat gaf de trainer stof tot nadenken, en misschien ook wel een reden om de transfermarkt op te gaan. Een nieuwe centrale verdediger kwam er echter in de zomer niet: wel zorgde Schmidt met de komst van Philipp Max (FC Augsburg), Ibrahim Sangaré (Toulouse) en vooral Mario Götze (transfervrij) voor dat het team in aanvallend opzicht meer stootkracht kreeg en op het middenveld genoeg power had om duels en ‘tweede ballen’ te winnen, waardoor het in beginsel al moeilijker wordt voor een tegenstander om een counter op te zetten. 

Waar de Eindhovenaren met Nick Viergever en Timo Baumgartl in het verleden twee centrale verdedigers had die zelfs bij een slaksprintwedstrijd niet als eerste eindigde, bedacht Schmidt een list om ervoor te zorgen dat hij met meer ruimte achter zijn defensie kon spelen – en nee, dat was niet het aantrekken van de meevoetballende keeper Yvon Mvogo. Schmidt koos ervoor om twee ‘uitgerangeerde’ spelers van PSV samen in het centrum te zetten: Jordan Teze en Olivier Bosqagli vormden sinds dien het centrum van PSV en zorgen ervoor dat het elftal, mede doordat zij veel snelheid hebben als je dat vergelijkt met Baumgartl en Viergever, een stuk minder gevoelig is voor een snelle uitbraak van de tegenstander. 

Halfgasvoetbal

Toch is er qua speelstijl ook wat veranderd aan het Schmidt-voetbal. De Duitse trainer moest, mede door verschillende corona-gevallen binnen de selectie, vaak schuiven met zijn spelers, waardoor niet iedereen de veeleisende speelstijl van de coach aankon. In veel gevallen speelde PSV een deel van de wedstrijd volle bak vooruit, waarna ze zich weer in moesten laten zakken omdat er anders simpelweg te weinig conditie en energie in het elftal zat om na negentig minuten een goed resultaat over te houden. Schmidt gebruikte dit seizoen al dertig spelers en het is niet meer dan logisch dat zij niet allemaal de wedstrijdfitheid hebben om negentig minuten lang gas te geven. 

Tegenwoordig speelt PSV nog wel iets aanvallender dan dat ze onder Cocu en Van Bommel acteerden, maar is het meer gecontroleerd dan in de beginfase van Schmidt. Een soort Halfgassvoetbal zullen we maar zeggen. Dat heeft als groot voordeel dat de spelers, die een druk schema hebben doordat PSV naast de Eredivisie ook nog in de Europa League en de KNVB Beker uitkomt, minder belast worden en dat een wedstrijd gemakkelijker te controleren valt. Mede door die wijzigingen, en het feit dat de betere spelers van de Eindhovenaren de laatste weken voor de winterstop fit bleven en in een steeds betere vorm staken, werden er punten gepakt op het moment dat de concurrentie (lees: Ajax) mogelijkheden liet liggen.

Defensieve zorgen

Desalniettemin kreeg Schmidt de afgelopen weken toch kritiek. Vooral het wisselbeleid van de trainer kreeg in woord en non-verbale communicatie (van onder andere Donyell Malen, red.) de nodige opmerkingen. De trainer van PSV is langs de zijlijn vaak te zien met een laptop voor zijn neus om de waarden te bekijken van zijn spelers om zo min mogelijk risico te lopen op blessures, waardoor het wel eens kan voorkomen dat de beste spelers het veld vroegtijdig moeten verlaten. 

Toch kan de Duitse oefenmeester het niet voorkomen dat er in de komende seizoenshelft (belangrijke) spelers met een blessure af moeten haken. In aanvallend opzicht heeft de trainer genoeg alternatieven om handen als één van de basisspelers uitvalt, maar op het moment dat er in de defensie iemand noodgedwongen langs de kant staat, wordt het een ander verhaal. 

Op het moment dat iemand als linksback Max een wedstrijd rust krijgt of moet missen, dan heeft dat een direct effect op het aanvalsspel van PSV. Hetzelfde geldt voor een absentie van Denzel Dumfries, die dit seizoen al een paar wedstrijden moest toekijken en vanaf de zijlijn zag dat spelers zoals Jorrit Hendrikx dat gat niet kunnen opvullen. Het grootste hoofdpijndossier voor Schmidt zal echter de centrale defensie zijn: de Duitse oefenmeester weet dat de alternatieven in zijn laatste linie vooral in snelheid tekort komen, waardoor PSV bij een blessure een stuk kwetsbaarder is en wellicht niet zo aanvallend meer kan spelen. 

Transfermarkt

De Eindhovenaren gaven in de zomerse transferperiode naar eigen zeggen al het volledige transferbudget uit, waardoor het een lastig verhaal wordt om de komende periode nog een nieuwe centrale verdediger aan te trekken. Met het drukke programma in het vooruitzicht – de topwedstrijden in januari, maar ook de wedstrijden in de Europa League en de KNVB-Beker – zal een extra centrale verdediger de Eindhovenaren in ieder geval een hoop ademruimte geven. De komst van Mario Götze leert ook dat een toptransfer ook helemaal geen dure overgang hoeft te betekenen. Het is daarom te hopen voor PSV dat het scoutingsapparaat voldoende, goedkope alternatieven achter de hand heeft die beter zijn (lees: meer snelheid hebben) dan spelers zoals Baumgartl en Viergever. 

Met een extra centrale verdediger achter de hand, heeft PSV wellicht een betere kern dan de grote concurrent uit Amsterdam. Het grootste voordeel van de Eindhovenaren is ook dan niet eens de keuzemogelijkheden voor de verschillende posities, maar vooral het feit dat Schmidt er in een half jaar voor gezorgd heeft dat de Eindhovenaren weer een sterk collectief vormen. Om dat te behouden, moeten ook de tweede keuzes hetzelfde op de mat kunnen brengen als de basiself. In veel aspecten van het elftal is dat het geval voor PSV, dat ook weet dat één sprintduel het verschil kan betekenen tussen een kampioenschap winnen of verliezen.