Zwalkend Ajax begint aan herstelwerkzaamheden

Ajax weet weer waar het staat. Na een uitstekende reeks onder John van ‘t Schip, waarin het in de Eredivisie opklom naar de vijfde positie en de volgende ronde van de Conference League veiligstelde, speelden de Amsterdammers tegen PEC Zwolle met 2-2 gelijk. Andermaal leerde het dat ‘aanvallen met de deur wagenwijd open’ zelfs tegen middenmoters in de Eredivisie voor problemen zorgt.

Analyse: Moeizaam Ajax geeft voorsprong weg

Vergeleken met de voorbije weken waren er in het basisteam van Ajax enkele veranderingen te zien. Zo moest het wederom stellen zonder Steven Bergwijn. De aanvaller raakte onlangs geblesseerd en was niet in staat om in de Johan Cruijff ArenA aan te treden. Het betekende dat Ar’Jany Martha aan de linkerkant van de aanval te zien was, waardoor Borna Sosa als linksback mocht spelen. Kristian Hlynsson kreeg van de technische staf rust, wat goed nieuws betekende voor Chuba Akpom. De Brit mocht achter centrumspits Brian Brobbey beginnen aan het duel. Bovendien was John van ‘t Schip vanwege de trouwerij van zijn zoon niet op de bank aanwezig en nam Michael Valkanis de honneurs waar.

Zonder of met Van ‘t Schip, opnieuw werd de kwetsbaarheid van Ajax eens te meer duidelijk. De statistieken spraken helder in het voordeel van de thuisploeg. Ajax schoot 16 keer versus 11 schoten van PEC Zwolle, de gastheer had 65 procent balbezit en kreeg 5 hoekschoppen mee. Een doelpunt bleef echter lang uit. Het creëerde weldegelijk de nodige kansen, maar meermaals waren Brobbey en Akpom niet scherp genoeg om een doelpunt te maken. Het ontbrak daarbij niet alleen aan het nodige geluk dat de bal simpelweg net niet tegen de touwen aan vloog: ook overtuiging en zelfvertrouwen zaten een doelpunt in de weg.

Aan de andere kant van het veld had er ondertussen ook allang een doelpunt kunnen vallen. Diant Ramaj toonde zondagmiddag nog maar eens aan een talentvolle keeper te zijn, want met een aantal wereldreddingen slaagde hij erin om Ajax op de been te houden. Na de twee treffers van Brobbey, en daarmee de 2-0 voorsprong voor Ajax, leek er voor PEC Zwolle echter niets meer te behalen. Niets was minder waar: Lennart Thy bracht na een uur spelen de spanning terug in de wedstrijd en kreeg het een minuut voor tijd met een fantastische omhaal zelfs voor elkaar om de stand weer gelijk te trekken en de bezoekers een punt te bezorgen.

Gebrek aan verdedigende componenten

Dat Ajax achter de schermen druk op zoek is naar een versterking voor de positie van verdedigende middenvelder, lijkt meer dan logisch te zijn. Het duel met PEC Zwolle toonde namelijk nogmaals aan dat de organisatie in grote delen van de wedstrijd ver te zoeken is. Met Benjamin Tahirovic, en indien hij fit is met Branco van den Boomen, heeft Ajax twee spelers in huis om het spel van achteruit te verdelen, maar ze hebben simpelweg te weinig ervaring en kwaliteiten om de spelersgroep daadwerkelijk bij de hand te nemen. In plaats daarvan liep de Bosniër tegen PEC Zwolle meermaals achter zijn directe tegenstander aan en vergat hij in te grijpen.

Het doet terugdenken aan de tijd onder Erik ten Hag. De huidige hoofdtrainer van Manchester United noemde zijn speelstijl in zijn periode in Amsterdam ‘aanvallen met de deur op slot’. Het had te maken met de korte periode vóór hem, toen Peter Bosz aan het roer stond. Bosz speelde met Ajax in het seizoen 2016-2017 zeer aanvallend voetbal en vergat daarbij vaak om zijn verdediging gesloten te houden. Het resulteerde erin dat de club in dat voetbaljaar veel doelpunten maakte, maar ondertussen eveneens veel treffers moest incasseren. Dat moest volgens Ten Hag anders, wilde Ajax daadwerkelijk de hoofdprijzen willen pakken.

Samen met directeur voetbalzaken Marc Overmars stelde hij ieder jaar een selectie samen waarin de positie van controlerende middenvelder van cruciaal belang was. Het was de verbindingsspeler die ervoor moest zorgen dat de Amsterdammers in de opbouw balbezit hielden, maar ondertussen ook druk bezig was om de restverdediging te organiseren. Bij balverlies moest hij het voor elkaar krijgen dat Ajax snel de bal zou heroveren of in ieder geval niet in de problemen zou terechtkomen. De huidige spelersgroep is echter dermate ver ontwricht, dat het voor Van ‘t Schip en co bijna onmogelijk is om leiding te verwachten.

Tegen PEC Zwolle kwam dit maar nog eens tot uiting. Leed Ajax balverlies in de aanval, dan kon de opponent zomaar meer dan 50 meter overbruggen en kwam het uitsluitend Tahirovic tegen. Zo was Akpom tegen de Zwollenaren volledig bezig met het maken van een doelpunt en was hij vaak te laat om de verdediging te helpen, terwijl het Kenneth Taylor ook nog niet lukt om de balans tussen zijn defensieve en aanvallende taken te bewaken. Het gevolg is dat de ruimte die aan de tegenstander werd weggeven dermate groot was dat PEC Zwolle vrij spel kreeg en Ramaj diverse malen onder vuur mocht nemen. Het was onnodig, maar wel de werkelijkheid.

Zoektocht naar ervaren kracht

Toen Valkanis na afloop stelde dat Ajax ondanks het gelijkspel met PEC Zwolle de vijfde plek in de Eredivisie had veiliggesteld en dat daarmee het eerste doel was bereikt, had hij uiteraard volkomen gelijk. Van ‘t Schip en hij namen het begin november over toen Ajax nog laatste stond in de Nederlandse competitie en hebben weer enthousiasme in het team gekregen. Weinig Ajacieden zullen dit zondag echter hebben gevoeld. De supporters in de Johan Cruijff ArenA waren simpelweg zeer teleurgesteld dat het Ajax niet lukte om van PEC Zwolle te winnen en dat het daarmee de uitgelezen mogelijkheid niet aangreep om dichterbij AZ en FC Twente te komen.

De Amsterdamse club heeft na het bekerduel met Hercules een aantal weken rust, waarna het half januari de competitie vervolgt. Van ‘t Schip hoopt dit te doen met een ervaren kracht als controlerende middenvelder, maar die zoektocht lijkt moeilijker te zijn dan vooraf gedacht. Niet alleen zitten andere clubs niet te wachten op het vertrek van een bepalende speler, ook kan Ajax financieel weinig, moet het een aanvulling zijn op de huidige selectie en is het ook belangrijk dat hij leidinggevende kwaliteiten heeft. Het is kortom afwachten in Amsterdam. Dat er echter snel iets moet gebeuren aan de samenstelling van de groep, staat als een paal boven water. Nu nog actie.