Ronald Koeman

Ronald Koeman is een Nederlandse voetbaltrainer van beroep. Sinds januari 2023 is hij actief als bondscoach van het Nederlands elftal, waarvoor hij zelf 74 wedstrijden speelde. Koeman was als speler én trainer actief voor de traditionele topdrie (Ajax, Feyenoord en PSV).

• Koeman is momenteel bondscoach van het Nederlands elftal
• In Nederland was hij trainer van Ajax, Feyenoord, PSV, AZ en Vitesse
• Buiten Nederland werkte hij voor FC Barcelona, Benfica, Valencia, Southampton en Everton
• Koeman besliste in 1992 de Europacup I-finale namens FC Barcelona
• In 1988 werd hij Europees kampioen met het Nederlands elftal
• Vader Martin en broer Erwin waren ook profvoetballer

Koeman werd op 21 maart 1963 geboren in het Noord-Hollandse Zaandam, maar nog in zijn eerste levensjaar verliet hij de Zaanstreek om zich in Noord-Nederland te vestigen. Met zijn ouders verhuisde hij naar Groningen, waar diens vader Martin zijn voetbalkunsten vertoonde namens GVAV. De proftak van deze club is later opgegaan in het hedendaagse FC Groningen. Koeman senior speelde ruim driehonderd wedstrijden voor de Groningers alvorens hij afsloot bij sc Heerenveen.

Voetbalcarrière Ronald Koeman

In het kielzog van vader Martin werd ook Ronald Koeman besmet het voetbalvirus. Als rechtspoot begon hij zijn voetbalcarrière bij de Groningse amateurclub VV Helpman, waarna hij zijn voetbalkunsten eveneens mocht vertonen bij GRC Groningen. Zijn carrière volgde een gelijkwaardig traject als zijn oudere broer Erwin Koeman. De broers Koeman speelden zich in de kijker bij FC Groningen, de vader waar hun club furore maakte.

FC Groningen

Koeman maakte zijn debuut in het betaald voetbal op 21 september 1980 in de thuiswedstrijd tegen NEC. Hij mocht na 66 minuten invallen. In zijn eerste seizoen pikte hij meteen zes goals mee in 27 officiële wedstrijden, maar in de daaropvolgende twee jaar liet hij zijn specialiteit (afstandsschoten en standaardsituaties) nog vaker in de praktijk brengen. In zijn tweede en derde seizoen voor FC Groningen maakte hij respectievelijk vijftien en veertien doelpunten.

Ajax

Op het middenveld van FC Groningen maakten de broers Koeman veel indruk. Zij speelden zich in de kijker bij clubs uit de traditionele topdrie. In 1979 maakte Erwin Koeman als eerste de overstap naar PSV, waar Ronald vier jaar later voor Ajax koos. Gedurende hun carrière stonden de gebroeders meermaals tegenover elkaar. Een befaamd moment is de spijkerharde overtreding van Ronald Koeman in 1983 op diens broer Erwin, die op dat moment wederom het groen-wit van FC Groningen droeg.

In 1983 streek Koeman neer bij een gerenoveerd Ajax. De Amsterdammers eindigden op ruime afstand van landskampioen Feyenoord als derde in de Eredivisie, maar boekte wel een historische 8-2 overwinning op Johan Cruijff en consorten. Marco van Basten scoorde drie keer in De Klassieker, maar volgens Rinus Michels was Koeman op 18 september 1983 de beste man van het veld. Vanaf de penaltystip werkte de geboren Zaandammer de 5-2 tegen de touwen.

Koeman won in het seizoen 1984-1985 zijn eerste landstitel als voetballer. Ajax kroonde zich dat seizoen tot nummer één van Nederland. Een jaar later won hij ook de KNVB Beker als Ajacied. In totaal speelde Koeman 94 wedstrijden voor de Amsterdamse club, waar hij 23 keer het net liet bollen.

PSV

Op 23-jarige leeftijd vertrok Koeman van Ajax naar PSV. Niet alleen voelde hij onvoldoende vertrouwen na het aanbod van de Amsterdammers, maar bovenal was zijn relatie met trainer Johan Cruijff verre van optimaal. “Op een training of in een wedstrijd voelde je zijn ogen in je rug branden”, zo citeerde Voetbal International hem later. “Ik was het ook niet gewend, zo veel als hij schold. Vaak dacht je: ‘Man, hou toch een keer je bek!’ Dan kwam je thuis en zag je er huizenhoog tegenop om de volgende dag weer te gaan trainen. Je had gewoon het idee dat hij het op jou had voorzien, maar iedereen kwam aan de beurt.”

Ook Gerald Vanenburg maakte dezelfde overstap. In Eindhoven kwam het duo samen te spelen met onder meer Ruud Gullit, Willy van de Kerkhof, Eric Gerets, Frank Arnesen en René van der Gijp. Koeman beleefde een fantastisch debuutseizoen in het Philips Stadion. Niet alleen produceerde hij negentien goals in 39 officiële wedstrijden, maar bovenal nam hij revanche op Ajax door de landstitel te bemachtigen. De voorsprong van PSV op de Amsterdammers bedroeg dat seizoen zes punten.

Zijn statistisch beste seizoen beleefde Koeman in het jaargang 1987-1988: 26 goals in 46 officiële wedstrijden. Hij droeg daarmee bij aan een historisch seizoen. Niet alleen veroverde PSV de landstitel en de KNVB Beker, maar bovendien werd de finale van de Europacup I tegen het Portugese Benfica in eigen voordeel beslist. Koeman verzilverde de eerste penalty in de strafschoppenserie.

FC Barcelona

Na zijn derde opeenvolgende kampioenschap nam Koeman in 1989 afscheid van PSV. Voor 12,5 miljoen gulden maakte hij de overstap naar de Spaanse voetbalgrootmacht FC Barcelona. Zijn overstap naar Catalonië betekende een weerzien met Johan Cruijff, die er als trainer voor de groep stond. Waar de onderlinge verstandhouding in hun PSV-tijd niet optimaal was, daar werden de Nederlanders ditmaal zelfs buren. “Met Kerst, oud en nieuw, verjaardagen van de kinderen kwamen we bij elkaar. Buiten het veld was hij je vriend, je buurman. Hij kon dat zo ongelooflijk goed scheiden”, vertelde Koeman later in RTL Late Night.

Cruijff bracht bij FC Barcelona het ‘Dream Team’ samen. Naast Koeman worden Andoni Zubizarreta, José Mari Bakero, Txiki Begiristain, Michael Laudrup, Hristo Stoichkov, Romário, Eusebio Sacristan en Pep Guardiola aangemerkt als spelers uit deze gouden generatie. Cruijff leidde het team in het seizoen 1991-1992 naar de eindzege in de Europacup I. Tegen het Italiaanse Sampdoria kegelde Koeman in de verlenging (minuut 112) een vrije trap snoeihard tegen de touwen, waarmee hij het enige en dus winnende doelpunt op zijn naam schreef.

Koeman was zeer succesvol als speler van FC Barcelona. Naast de Europacup I van 1992 won hij vier opeenvolgende landstitels (1991-1994), drie Spaanse Supercups, één Copa del Rey en de Europese Supercup. Koeman zou tot 1995 zijn kunsten vertonen in Barcelona, waar hij 264 officiële wedstrijden speelde (88 doelpunten).

Feyenoord

Koeman is één van de weinige spelers die voor Ajax, Feyenoord en PSV heeft gespeeld. Na zijn illustere periode bij FC Barcelona sloot hij zijn loopbaan af in Rotterdam-Zuid. Koeman speelde tussen 1995 en 1997 in totaal 76 wedstrijden voor Feyenoord (22 goals).

Periode	Club
1980-1983	FC Groningen
1983-1986	Ajax
1986-1989	PSV
1989-1995	FC Barcelona
1995-1997	Feyenoord

---

Interlandcarrière Ronald Koeman

Koeman debuteerde op 27 april 1983 in het Nederlands elftal. In de met 0-3 verloren oefeninterland tegen Zweden kwamen meer debutanten in actie, waaronder zijn oudere broer Erwin. Zij traden daarmee in de voetsporen van hun vader Martin, die overigens op één interland bleef steken (op 12 april 1964 tegen Oostenrijk).

Broer Erwin speelde 31 interlands namens Oranje, maar uit het Koeman-gezin was Ronald met 78 interlandwedstrijden en veertien goals veruit het meest succesvol. De gebroeders Koeman waren overigens teamgenoten gedurende het succesvolle EK van 1988. Het Nederlands elftal klopte de Sovjet-Unie op 25 juni 1988 in het Olympiastadion in München met 0-2, mede dankzij de wereldgoal van Marco van Basten.

Tijdens het EK 1988 zorgde Koeman voor ophef. Na de halve finale tegen West-Duitsland (1-2 zege) veegde de destijds 25-jarige Oranje-international zijn billen af met het shirt van tegenstander Olaf Thon, wat tot grote verontwaardiging leidde in Duitsland. Enkele dagen later verklaarde Koeman geen spijt te hebben, maar onthulde Frank Evenblij in 2019 tegenover NU.nl: “Ik heb hem natuurlijk gevraagd hoe hij nu tegen die actie aankijkt. Hij vindt het oer- en oerstom. Iedereen doet weleens iets waar hij later spijt van krijgt.”

Koeman was als international op vier eindrondes actief. Naast het EK 1988 mocht hij zijn voetbalkunsten vertonen op het WK van 1990, het EK van 1992 en het WK van 1994. Na het laatstgenoemde eindtoernooi nam Koeman afscheid als Oranje-international.

---

Trainerscarrière Ronald Koeman

Ronald Koeman besloot na zijn voetbalcarrière verder te gaan in het trainersvak. Zijn eerste bagage deed hij op als assistent-trainer. In die hoedanigheid was de voormalig international achtereenvolgens actief bij het Nederlands elftal (1997-1998) en FC Barcelona (1998-1999), waar hij als rechterhand fungeerde van respectievelijk Guus Hiddink en Louis van Gaal. Als assistent-trainer van FC Barcelona won hij andermaal een landstitel.

Vitesse

In het seizoen 1999-2000 stond Koeman voor het eerst op eigen benen als trainer van het B-team van FC Barcelona. Al na ruim een jaar belde toenmalig Vitesse-voorzitter Karel Albers met de vraag of hij trek had om hoofdtrainer te worden bij Vitesse, dat hem in november 1999 aanstelde als opvolger van Herbert Neumann. Onder leiding van Koeman eindigde Vitesse in 2000 op een vierde plaats in de Eredivisie, maar die lijn kon niet worden doorgetrokken door het financiële wanbeleid van de weggestuurde Aalbers (zesde in 2001).

Ajax

Koeman begon het seizoen 2001-2002 bij Vitesse, maar besloot in december 2001 in te gaan op een aanbieding van Ajax. De trainer kreeg dat seizoen de beschikking over spelers als Zlatan Ibrahimovic en Rafael van der Vaart. Koeman had het snel voor elkaar in de Johan Cruijff ArenA. In zijn eerste seizoen als Ajax-trainer wonnen de Amsterdammers meteen de landstitel en de KNVB Beker. De gewonnen bekerfinale tegen FC Utrecht was controversieel, aangezien Wamberto in de 93ste minuut vanuit buitenspelpositie gelijk maakte voor Ajax.

In het seizoen 2002-2003 won Koeman ook de Johan Cruijff Schaal met Ajax, dat te sterk bleek voor PSV. Zijn tweede jaar in Amsterdam bleek minder succesvol. Ajax kon de landstitel (één punt te weinig) en de KNVB Beker niet prolongeren, maar reikte dat seizoen wel tot de kwartfinales van de Champions League. Pas in de blessuretijd van het tweeluik moest Koeman’s team buigen voor de latere winnaar: het Italiaanse AC Milan.

Koeman won in het seizoen 2003-2004 opnieuw de landstitel als Ajax-trainer. Toch ontstonden de eerste haarscheurtjes in de relatie, waarbij technisch directeur Louis van Gaal voortijdig vertrok. Ook botste het steeds vaker met de selectie van Ajax. Na de uitschakeling tegen het Franse AJ Auxerre nam Koeman in februari 2005 ontslag.

Benfica

Enkele maanden na zijn vertrek bij Ajax vond Koeman onderdak bij de Portugese topclub Benfica. In het seizoen 2005-2006 stond hij aan het roer in Lissabon, waar hij in zijn eerste officiële wedstrijd meteen de Supercup van Portugal veroverde. Het bleek meteen zijn enige prijs als Benfica-trainer, maar desondanks maakte zijn team indruk door de kwartfinales van de Champions League te bereiken. Na een 0-0 gelijkspel in de thuiswedstrijd verloor het elftal de return bij FC Barcelona (2-0).

PSV

In de zomer van 2006 keerde Koeman alweer terug naar Nederland. Guus Hiddink nam afscheid in het Philips Stadion en zijn voormalig Oranje-assistent kreeg de eer om hem op te volgen bij PSV. Gaandeweg het seizoen ontstond er de nodige weerstand tegen Koeman, maar desondanks werd het een mooi seizoen. In de achtste finales van de Champions League won PSV van Arsenal en na een knotsgekke slotdag van het Eredivisie-seizoen werd zelfs de landstitel nog een feit. Dankzij de 5-1 zege op Vitesse eindigden de Eindhovenaren met één goal verschil boven Ajax.

Valencia

Koeman mocht dankzij de krankzinnige ontknoping aanblijven als PSV-trainer, maar in oktober 2007 kwam de samenwerking alsnog ten einde. Hij verliet de toenmalige koploper van de Eredivisie om eindverantwoordelijke te worden bij Valencia. “Deze trein komt maar eenmaal voorbij, daar moet je opspringen”, zo luidde diens commentaar destijds. Het avontuur bleek ondanks het winnen van de Copa del Rey geen succes. Valencia presteerde moeizaam, Koeman kreeg het aan de stok met verschillende clubiconen (Santiago Cañizares, David Albelda en Miguel Angulo). Op 21 april 2008 werd de Nederlander ontslagen.

AZ

Ruim een jaar na zijn Valencia-ontslag werd Koeman aangesteld als trainer van AZ. Hij volgde Louis van Gaal op, die de Alkmaarders in 2009 naar de landstitel had geloodst. Het bleek een verkeerde keuze. Koeman voelde zich niet op zijn gemak in Alkmaar, waar Dirk Scheringa na zestien jaar terug besloot te treden vanwege het DSB-schandaal. Na het winnen van de Johan Cruijff Schaal (5-1 tegen sc Heerenveen) bleef het sportieve succes ook nog eens uit, waardoor de samenwerking op 5 december 2009 werd beëindigd.

Feyenoord

Koeman liep de nodige reputatieschade op. Het duurde dan ook even voordat de oud-international weer toehapte: in de zomer van 2011 werd hij aangesteld als trainer van Feyenoord. Koeman werd de eerste man ooit die als speler én hoofdtrainer werkte voor de volledige topdrie van Nederland (Ajax, Feyenoord en PSV). Hij trad overigens in de voetsporen van broer Erwin Koeman, die ook een aantal seizoenen de scepter zwaaide in De Kuip.

Onder Koeman begon het weer te lopen bij Feyenoord. De Rotterdammers wisten eindelijk weer een krachtmeting met Ajax in winst om te zetten: 4-2, met een hattrick van de Zweedse spits John Guidetti. Feyenoord sloot zijn eerste seizoen af met een fraaie zegereeks, waardoor het achter de Amsterdamse rivaal als tweede eindigde in de Eredivisie en daarmee een voorronde Champions League-ticket behaalde. Een dergelijke klassering was al meer dan tien jaar geleden.

Koeman won tussen 2011 en 2014 geen prijzen met Feyenoord, maar werd wel gezien als de trainer die de wederopbouw van de club tot stand bracht. Leroy Fer (FC Twente), Georginio Wijnaldum (PSV), Ron Vlaar, Karim El Ahmadi (allebei Aston Villa), Graziano Pellè (Southampton), Daryl Janmaat (Newcastle United), Bruno Martins Indi (FC Porto), Stefan de Vrij (SS Lazio) brachten stuk voor stuk miljoenen euro’s in het laatje bij de financieel noodlijdende club uit Rotterdam-Zuid.

Southampton

Koeman kondigde in februari 2014 zijn aanstaande vertrek aan bij Feyenoord. In juni 2014 werd zijn nieuwe werkgever bekend: Southampton. Broer Erwin (assistent-manager), Feyenoord-spits Graziano Pellè en FC Twente-aanvaller Dusan Tadic volgen in zijn kielzog. In september 2014 werd Koeman meteen uitgeroepen tot Manager van de Maand in de Engelse competitie. Een maand later maakte zijn team indruk middels een 8-0 overwinning op Sunderland, met een hoofdrol voor de uit de Eredivisie opgepikte aanvallers.

Onder leiding van Koeman eindigde Southampton als zevende en dwong daarmee een ticket voor de voorrondes van de Europa League af. De Nederlander werd genomineerd als Manager van het Jaar, maar moest José Mourinho (landskampioen met Chelsea) voor zich dulden. Ondanks het uitschakelen van Vitesse vlogen The Saints voortijdig uit Europa, maar het seizoen 2015-2016 was opnieuw zeer succesvol. Southampton brak het clubrecord door 63 punten te bemachtigen.

Everton

Koeman maakte na twee jaar Southampton een transfer binnen de Engelse Premier League. Ditmaal koos de trainer voor Everton als nieuwe werkgever, maar dat leverde geen nieuw succesverhaal op. Na in 2017 als zevende te zijn geëindigd werd Koeman enkele maanden later, in oktober, ontslagen door de club uit Liverpool. Een povere competitiestart (acht punten uit negen wedstrijden en slechts zeven goals) werd hem fataal op Goodison Park.

Nederlands elftal

Het Nederlands elftal ontbrak op het EK 2016 en het WK 2018. De sfeer rondom Oranje was zeer negatief, waardoor het afbreukrisico voor de nieuwe bondscoach groot was. Spelers als Robin van Persie, Arjen Robben en Wesley Sneijder waren bovendien gestopt. De Nederlandse fans en media zagen Koeman als absolute topkandidaat om de wederopbouw te begeleiden. In februari 2018 tekende Koeman een contract tot en met het WK van 2022 bij de KNVB. Oranje brak in die periode met een trend door te kiezen voor Zeist als thuisbasis.

Koeman verloor zijn eerste interland van Engeland (0-1), maar boekte zijn eerste succes ten koste van Portugal (0-3). Langzaam maar zeker slaagde de bondscoach erin om het team naar zijn hand te zetten. In de Nations League imponeerde het team door voetbalgrootmachten Duitsland (3-0) en Frankrijk (2-0) te verslaan. Een 2-2 gelijkspel tegen de oosterburen volstond vervolgens voor het bereiken van de Final Four. Ten koste van Engeland werd de finale bereikt, maar thuisland Portugal bleek nipt te sterk: 1-0.

Onder leiding van Koeman kwalificeerde Oranje zich voor het EK van 2020. Door de uitbraak van de coronapandemie werd de eindronde echter verplaatst naar de zomer van 2021, terwijl er langere tijd geen interlands konden plaatsvinden. Koeman kreeg in die periode tot overmaat van ramp te maken met hartproblemen. Er was dan ook geen twijfel toen FC Barcelona voor de tweede keer in relatief korte tijd aanklopte met de vraag of hij hoofdtrainer wilde worden. Een speciale Barça-clausule betekende een voortijdig afscheid bij het Nederlands elftal.

FC Barcelona

Koeman trof een zwaar aangeslagen FC Barcelona aan. De Catalaanse topclub had een seizoen eerder een historisch pak slaag gekregen in de Champions League (8-2 tegen Bayern München) en steraanvaller Lionel Messi was er zó klaar mee dat hij wilde vertrekken. De Argentijn claimde recht te hebben op een transfervrije status, maar de clubleiding ging niet mee in zijn redenatie en wees dit af. Messi besloot er, mede dankzij een positief gesprek met Koeman, voor te kiezen om het conflict niet juridisch uit te vechten en bleef de club trouw.

Messi had de topvorm niet meteen te pakken, terwijl Luis Suárez de deur werd gewezen. De Uruguayaanse aanvaller nam sportieve wraak door in het seizoen 2021-2022 de Spaanse titel te bemachtigen met Atlético Madrid. In 2022 verklaarde Suárez in Marca: “Als ik hem tegenkom, hoop ik dat Ronald de grootsheid zou hebben, die hij als speler bij de club had, om me de waarheid in mijn gezicht te vertellen waarom ik moest vertrekken, en dat ik niet vertrok om voetballende of technische redenen.”

Koeman won in zijn eerste seizoen als Barcelona-trainer de Copa del Rey. De teruggekeerde Joan Laporta twijfelde echter openlijk aan diens functioneren, waardoor het de vraag was of hij kon aanblijven in zijn tweede contractjaar. De clubleiding gunde hem het voordeel van de twijfel, maar zijn tweede seizoen begon dramatisch. Door financiële problemen kon de contractverlenging van sterspeler Messi niet worden bekrachtigd en dus vertrok hij naar de Franse topclub Paris Saint-Germain.

Zonder Messi stond Koeman voor een loodzware opgave. De eerste maanden van het seizoen verliepen tegenvallend, waardoor de Barcelona-leiding op 27 oktober 2021 de beslissing nam om alsnog uit elkaar te gaan. Koeman incasseerde een mentale tik. Begin 2023 zat het ontslag bij de Catalaanse topclub hem nog altijd dwars, zo biechtte hij op tijdens een persconferentie.

Terug bij Oranje

De KNVB kondigde op 6 april 2022 de terugkeer van Koeman als bondscoach aan, met ingang van 1 januari 2023. Hij ondertekende een contract tot en met het WK van 2026. Onder zijn leiding wist het Nederlands elftal zich te kwalificeren voor het EK in Duitsland. De groepsfase verliep met horten en stoten, maar desondanks wisten de Oranje-internationals zich te plaatsen voor de halve finale. Engeland trok daarin op de valreep aan het langste eind (1-2).

Periode	Team	Functie
1997-1998	Nederland	Assistent-trainer
1998-1999	FC Barcelona	Assistent-trainer
1999	FC Barcelona B	Hoofdtrainer
2000-2001	Vitesse	Hoofdtrainer
2001-2005	Ajax	Hoofdtrainer
2005-2006	Benfica	Hoofdtrainer
2006-2007	PSV	Hoofdtrainer
2007-2008	Valencia	Hoofdtrainer
2009	AZ	Hoofdtrainer
2011-2014	Feyenoord	Hoofdtrainer
2014-2016	Southampton	Hoofdtrainer
2016-2017	Everton	Hoofdtrainer
2018-2020	Nederland	Bondscoach
2020-2021	FC Barcelona	Hoofdtrainer
2023-heden	Nederland	Bondscoach

Laatste update: 2 augustus 2024