Het laatste nieuws over Shakhtar Donetsk

Shakhtar Donetsk is een Oekraïense voetbalclub uit Donetsk. De Donbas Arena is de oorspronkelijke thuisbasis van de Kroty, maar vanwege de oorlog met Rusland is men uitgeweken naar Kiev dan wel het buitenland.

• Shakhtar Donetsk werd opgericht in 1936
• Door de Russische inval is de club gevlucht uit Donetsk
• Thuiswedstrijden worden momenteel gespeeld in Kiev
• De bijnaam van de club luidt ‘Kroty’
• Shakhtar Donetsk werd vijftien keer kampioen van Oekraïne

Shakhtar Donetsk in nationaal clubverband

Shakhtar Donetsk werd op 3 april 1936 opgericht als Stachanovets. De club werd vernoemd naar Aleksej Stachanov, die als mijnwerker uitgroeide tot modelarbeider. Ruim een maand na de oprichting speelde het samengestelde team de allereerste wedstrijd tegen Dynamo Odesa (2-3 nederlaag). De eerste competitiewedstrijd volgde op 24 mei 1936 tegen Dynamo Kazan (4-1 nederlaag).

Vanaf 1938 speelde Stachanovets op het hoogste niveau van de Sovjet-Unie. In de eerste seizoenen speelde de club nog geen rol van betekenis, maar in 1941 stond men op een keurige vierde plaats. Door de Tweede Wereldoorlog werd dit seizoen echter niet uitgespeeld. De oorlogsperikelen hadden een grote impact op de club. Meerdere selectiespelers vochten mee tegen nazi-Duitsland, met de dood van een aantal tot gevolg.

Middenmoter in de Sovjet-Unie

In de zomer van 1946 besloot Stachanovets de naam te veranderen in Sjachtjor (Russisch voor mijnwerker). Drie jaar later promoveerde de club van de Pervaja Liga naar de hoogste divisie van de Sovjet-Unie. In 1951 behaalde men een fraaie derde plaats op de ranglijst, maar in het daaropvolgende jaar volgde een abrupte degradatie. Na twee seizoenen maakte de club een rentree in de hoogste klasse, waarna men in 1959 ontsnapte aan een nieuwe afdaling. De uitbreiding van het deelnemersveld bleek de redding voor de formatie uit de Donbas.

Oleg Osjenkov leidde Sjachtjor in 1961 naar de eerste hoofdprijs uit de clubgeschiedenis. In de bekerfinale rekende de club af met Torpedo Moskou (3-1). Ook in de volgende seizoenen wist men de finale te bereiken, maar alleen in 1962 leverde dat daadwerkelijk een nieuwe triomf op. In competitieverband bleef het team daarentegen aanmodderen, ondanks de vijfde plaats van 1964. Dit leidde in 1971 tot een nieuwe afdaling uit de Vysshaya Liga.

Sjachtjor wist in één seizoen een terugkeer naar de hoogste divisie van de Sovjet-Unie. Dit leidde in 1978 (derde) en 1979 (tweede) tot fraaie klasseringen, maar een eerste kampioenschap bleef uit door toedoen van Spartak Moskou. Trainer Vladimir Salkov beschikte over een aantal gerespecteerde spelers, waaronder Vitaliy Starukhin. De topscorer van 1979 werd verkozen tot beste speler van de Sovjet-Unie. Sjachtjor zakte nadien weer af naar de middenmoot, maar boekte in 1980 en 1983 wel nieuw bekersucces.

De val van de Sovjet-Unie

Eind 1991 werd de Sovjet-Unie ontbonden en riep Oekraïne de onafhankelijkheid uit. Sjachtjor besloot de Russische naam te veranderen in Sjachtar, in het buitenland veelal als Shakhtar geschreven. De club werd onderdeel van de Oekraïense voetbalcompetitie. Na tweemaal een vierde plaats wist men in 1994 een tweede plaats te bemachtigen. Dit resultaat werd geëvenaard in 1997, 1998, 1999 en 2000.

Het jaar 1995 kenmerkte zich met een lach en een traan. Op 28 mei won Shakhtar Donetsk voor het eerst de beker van Oekraïne door FK Dnipro na strafschoppen te verslaan, maar in oktober kwam eigenaar Ahkat Bragin om het leven bij een bomaanslag. Vice-eigenaar Rinat Achmetov nam het stokje over. Hij toonde zich ambitieus. Dit leidde niet alleen tot meerdere tweede plaatsen, maar ook won men de Oekraïense beker in 1997 en 2001.

De eerste titels

Shakhtar Donetsk wist in 2002 voor het eerst de landstitel binnen te slepen door Dinamo Kiev af te troeven. In de bekerfinale rekende de club af met diezelfde rivaal. Anatoliy Tymoshchuk werd als beloning voor zijn uitmuntende spel verkozen tot Voetballer van het Jaar in Oekraïne. In 2003 en 2004 moest men de club uit Kiev weer voor zich dulden op de ranglijst, maar in dat laatste jaar wist men wel de beker te winnen tegen FK Dnipro (2-0).

Enkele dagen voor de bekerfinale was Mircea Lucescu aangesteld als hoofdtrainer. Tijdens zijn bewind haalde Achmetov veel spelers uit Brazilië binnen, waaronder Jádson. In 2005 leidde dit tot de tweede landstitel uit de clubgeschiedenis door Dinamo Kiev kansloos te laten in de titelstrijd (zeven punten verschil). Beide clubs streden ook om de overige trofeeën. De beker ging naar de grote rivaal, maar de Oekraïense Supercup werd wel een prooi.

Succes in en buiten Oekraïne

In 2006 prolongeerde Shakhtar Donetsk voor het eerst de landstitel. Twee jaar later wist men voor de tweede keer de dubbel van Oekraïne binnen te slepen. In 2009 wist de club geen van deze prijzen te winnen, maar schreef men alsnog geschiedenis door de UEFA Cup binnen te slepen. Spelers als Luiz Adriano, Fernandinho, Jádson, Andriy Pyatov, Razvan Rat, Darijo Srna en Willian maakten deel uit van de succesploeg van Mircea Lucescu.

Na het UEFA Cup-succes van 2009 ontwikkelde Shakhtar Donetsk een suprematie door vijf opeenvolgende kampioenschappen binnen te slepen. In drie opeenvolgende jaren (2011-2013) wist men zelfs de Oekraïense dubbel te veroveren. Het team verloor in 2014 de vierde opeenvolgende finale door toedoen van Dinamo Kiev, maar dat jaar stond vooral in het teken van de uitbraak van de oorlog in Oost-Oekraïne. Shakhtar werd hierdoor genoodzaakt om Donetsk te verlaten.

Ook buiten Donetsk superieur

Na het vertrek uit eigen stad vestigde Shakhtar Donetsk zich in verschillende steden, waaronder Kiev. In het seizoen 2014-2015 moest de club genoegen nemen met een tweede plaats in zowel de Premjer Liha als het bekertoernooi, maar in de volgende drie seizoenen wist men opnieuw de dubbel binnen te slepen. In het seizoen 2019-2020 mocht Shakhtar ‘slechts’ een nieuwe titel bijschrijven vanwege de ongewoon snelle bekereliminatie (achtste finale).

Na het teleurstellend verlopen seizoen 2020-2021 (tweede en kwartfinalist in de beker) wist Shakhtar Donetsk zich te herpakken. Zowel in 2022, 2023 als 2024 won de club de landstitel. In dat laatstgenoemde jaar won de club onder aanvoering van trainer Marino Pusic, de opvolger van de Nederlander Patrick Leeuwen, voor het eerst sinds 2019 weer de dubbel.

Tijdens deze succesvolle periode sloot Shakhtar Donetsk een recorddeal met Chelsea. In januari 2023 vertrok Mikhaylo Mudryk voor maar liefst honderd miljoen euro naar de bespeler van Stamford Bridge. Hij verpulverde daarmee het oude record van Fred, die medio 2018 voor 59 miljoen euro naar Manchester United vertrok.

Rivaliteit

Dinamo Kiev is de aartsrivaal van Shakhtar Donetsk. Deze wedstrijden staat ook wel bekend als de Klasychne (‘Klassieker’). Door de Russische invasie in 2014 voelde de club zich genoodzaakt om Donetsk te verlaten, waardoor men onder meer in Kiev neerstreek. Hierdoor ontstond zelfs een soort stadsderby.

Shakhtar Donetsk in Europees clubverband

Shakhtar Donetsk debuteerde in het seizoen 1976-1977 op het Europese strijdtoneel. De Oekraïense formatie wist twee rondes te overleven in de UEFA Cup, maar ging in de achtste finale over de knie tegen Juventus. In het restant van de twintigste eeuw wist men welgeteld één seizoen verder te reiken dan de laatste zestien. De kwartfinale van de Europacup II bleek in het seizoen 1983-1984 het hoogst haalbare door toedoen van FC Porto.

In 2000 debuteerde Shakhtar Donetsk in de Champions League. De club eindigde als derde in een groep met Arsenal, SS Lazio en Sparta Praag. Hierdoor mocht men na de winterstop instromen in de UEFA Cup, maar daarin bleek Celta de Vigo meteen een maatje te groot. Het eerste grote succes buiten Oekraïne bereikte Shakhtar tijdens het seizoen 2008-2009. Na de Champions League-uitschakeling wist het team door te stoten naar de finale van de UEFA Cup en daarin wist men Werder Bremen te vloeren (2-1). Luiz Adriano en Jádson troffen doel.

Shakhtar Donetsk ging de boeken in als de laatste UEFA Cup-winnaar ooit. De club mocht hierdoor deelnemen aan de strijd om de Europese Supercup, maar verloor na verlenging van FC Barcelona (0-1). Zowel in 2016 als 2020 wist men nogmaals door te stoten naar de halve finale van de Europa League, maar respectievelijk Sevilla en Internazionale dwarsboomden een nieuwe finaleplaats.

Balans tegen Nederlandse clubs

Shakhtar Donetsk speelde tot en met het seizoen 2023-2024 acht officiële wedstrijden tegen Nederlandse clubs. De club uit Oekraïne wist maar twee wedstrijden winnend af te sluiten, waar de Eredivisie-teams vijfmaal aan het langste eind trokken. Eén ontmoeting eindigde onbeslist. Feyenoord speelde de helft van deze onderonsjes, waar AZ en Roda JC Kerkrade elk tweemaal als tegenstander fungeerden.

Nederlandse invloed

Vooralsnog speelden er geen Nederlanders voor Shakhtar Donetsk. De club had wel een aantal landgenoten in dienst. Een overzicht:

Het stadion van Shakhtar Donetsk

De Donbas Arena is sinds augustus 2009 de eigenlijke thuisbasis van Shakhtar Donetsk. Het stadion heeft een capaciteit van 51.504 plaatsen en fungeerde in 2012 als decor voor een aantal EK-wedstrijden. Het stadion is gelegen in de Donbas-regio, maar door de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is de club al sinds mei 2014 verdreven. Door het oorlogsgeweld raakte het bouwwerk in Donetsk zelfs zwaar beschadigd.

Shakhtar Donetsk besloot na het uitbreken van de oorlog in 2014 uit te wijken naar Lviv, een stad in West-Oekraïne. Via Charkiv koos de club uiteindelijk voor de hoofdstad Kiev, waar men sindsdien in het NSK Olimpiejsky speelt (70.050 plaatsen). Een aantal Europese wedstrijden werkte men zelfs af in het buitenland.

Veelgestelde vragen over Shakhtar Donetsk

Laatste update: 17 mei 2024