Het laatste nieuws over Turkije

Het nationale voetbalteam van Turkije is actief onder de vlag van zowel de UEFA als de FIFA. De ploeg staat bekend onder de bijnaam Ay-Yildizlilar (‘Maansterren’).

• Het Turkse nationale team maakt deel uit van de TFF
• De bijnaam van het team luidt ‘Ay-Yildizlilar’
• In 2002 eindigden de Turken als derde op het WK
• Zes jaar later werd op het EK de halve finale bereikt
• In totaal was Turkije actief op twee WK’s en vijf EK’s

Het nationale voetbalteam van Turkije

De Turkse voetbalploeg maakt deel uit van de Türkiye Futbol Federasyonu (TFF). In 1923 werd de voetbalbond opgericht en lid van de wereldvoetbalbond FIFA. Aan het einde van de negentiende eeuw rolde de bal al in het land, maar een nationale ploeg ontstond pas na de val van het Ottomaanse Rijk. De eerste interland vond plaats op 26 oktober 1923 en resulteerde in een 2-2 gelijkspel tegen Roemenië. Zeki Rıza Sporel maakte beide doelpunten.

Uruguay fungeerde in 1930 als decor voor het eerste WK. Vier Europese landen ontvingen een uitnodiging voor deze eindronde, maar Turkije behoorde daar niet toe. Het nationale team besloot vervolgens af te zien van deelname voor de wereldkampioenschappen van 1934, 1938 en 1950. Men kwalificeerde zich weliswaar voor het eerste naoorlogse kampioenschap, maar financiële problemen gooiden roet in het eten.

WK-debuut

Turkije mocht in 1954 dan toch debuteren op het wereldtoneel. Op het WK in Zwitserland bleek het krachtsverschil in Groep B gigantisch uit elkaar te liggen. De Turken begonnen de groepsfase met een 1-4 nederlaag tegen West-Duitsland, maar herstelden zich vervolgens met een monsterscore tegen Zuid-Korea (7-0). De West-Duitsers verloren de andere groepswedstrijd van Hongarije (8-3), waardoor de Turken nogmaals moesten aantreden tegen de West-Duitsers voor een plek in de kwartfinale. Opnieuw bleek het verschil tussen beide landen groot: 2-7.

In 1959 besloot de TFF een nationale voetbalcompetitie in het leven te roepen: de hedendaagse Süper Lig. De nationale teams mochten zich ook meten in Europese competities, maar de nationale ploeg profiteerde niet van dat feit. De bondscoaches werden bovendien niet geholpen door het feit dat de meeste spelers uit de WK-selectie van 1954 in de jaren zestig waren afgezwaaid als international.

Nieuwe generatie stelt teleur

Turkije speelde in september 1970 gelijk tegen West-Duitsland (1-1). In Istanbul eindigde het weerzien daarentegen in 0-3, waardoor de strijd om de groepswinst en een EK-ticket mislukte. Italië groeide uit tot de belangrijkste concurrent voor een WK-ticket in 1974. In de onderlinge wedstrijden bleef het verschil minimaal (0-0 uit, 0-1 thuis), maar de Azzurri wisten het wereldkampioenschap in West-Duitsland uiteindelijk ongeslagen te bereiken.

Voor deelname aan het EK van 1976 moest Turkije vooral zien af te rekenen met de Sovjet-Unie. Die missie mislukte, aangezien de grote concurrent twee punten meer bijeen sprokkelde. Ook het wereldkampioenschap van 1978 bleef buiten bereik door achter Oostenrijk en West-Duitsland als derde te eindigen. Richting het EK van 1980 ontstond er perspectief, maar een 2-0 nederlaag tegen opnieuw West-Duitsland bleek fataal.

Harde nederlagen

De jaren tachtig verliepen opnieuw teleurstellend voor Turkije. In de kwalificatie voor de eindtoernooien van 1982 (WK), 1984 (EK), 1986 (WK) en 1988 (EK) eindigde men driemaal onderaan met maximaal twee punten. Alleen in aanloop naar het toernooi van 1984 wist men één land onder zich te houden door zeven punten bijeen te sprokkelen. Albanië was het enige land dat in die jaren een zwakkere prestatie afleverde in dezelfde groep.

Turkije slikte in de jaren tachtig een aantal stevige nederlagen. Dieptepunten werden bereikt in november 1984 en oktober 1987 door toedoen van Engeland. The Three Lions wonnen in dat eerste jaar met 0-8, waar jaren later op Wembley een identieke marge werd behaald (8-0). Slechts één keer eerder verloren de Turken met acht doelpunten verschil, tegen Polen in april 1968. Met Gouden Schoen-winnaar Tanju Çolak beschikte men desondanks over een behoorlijke spits.

Met een derde plaats achter de Sovjet-Unie en Oostenrijk leverde Turkije een redelijke kwalificatiefase af richting het WK van 1990. De eerstvolgende EK-kwalificatie bleek daarentegen een grote deceptie door puntloos onderaan te eindigen. In aanloop naar het wereldkampioenschap van 1994 wist men daarentegen alleen San Marino onder zich te houden. Toch werd in die periode het fundament gelegd voor betere tijden.

De ommekeer

Turkije trapte de kwalificatie voor het EK van 1996 af met een 2-2 gelijkspel bij Hongarije en een 5-0 zege op IJsland. Zwitserland bleek vervolgens te sterk (1-2), maar achter diezelfde ploeg wist men vervolgens wel een respectabele tweede plaats binnen te slepen. Voor het eerst sinds 1954 mocht het land weer eens deelnemen aan een hoofdtoernooi. Dat was mede te danken aan de doelpuntenproductie van Hakan Sükur, die aan de lopende band scoorde.

Met nederlagen tegen Kroatië (0-1), Portugal (0-1) en Denemarken (0-3) verliep het EK-debuut dramatisch voor Turkije. Punt- en doelpuntloos werd men naar huis gestuurd. Het WK van 1998 bleef vervolgens buiten bereik, maar in 2000 was het nationale team er wel weer bij op het EK. Een 2-0 zege op mede-organisator België (tweemaal Sükur) volstond in de laatste groepswedstrijd om door te stoten. Het avontuur sneuvelde vervolgens in de kwartfinale door toedoen van Portugal: 0-2.

Derde van de wereld

Bij de loting voor de kwalificatiefase van het WK 2002 werd Turkije ingedeeld bij Azerbeidzjan, Macedonië, Moldavië, Slowakije en Zweden. Op voorhand een groep met perspectief en dat kwam ook tot uiting in de prestaties. Met een tweede plaats achter Zweden kwalificeerde men zich voor de play-offs. Het tweeluik met Oostenrijk bleek vervolgens een appeltje eitje: 0-1 in Wenen, 5-0 in Istanbul. Bondscoach Senol Günes was dan ook verantwoordelijk voor het eerste WK-ticket sinds de jaren vijftig.

Turkije trapte de WK-comeback af met een nipte nederlaag tegen Brazilië (1-2). Hasan Sas zorgde vlak voor rust nog wel voor de verrassende openingstreffer, maar Ronaldo en Rivaldo (strafschop) zorgden in de tweede helft voor een Zuid-Amerikaanse zege. Een 1-1 gelijkspel tegen Costa Rica en een 3-0 zege op China volstonden vervolgens niettemin om de groepsfase te overleven. In de achtste finale rekende men dankzij Ümit Davala af met gastheer Japan (1-0), waar Ilhan Mansiz in de kwartfinale de golden goal maakte tegen Senegal (1-0).

In de halve finale kreeg Turkije opnieuw te maken met Brazilië. Opnieuw bood de formatie van Günes serieuze tegenstand, maar Ronaldo bezorgde de Seleção desondanks de WK-finale. In de troostfinale dompelde Sükür het thuisland Zuid-Korea in rouw door al na elf seconden toe te slaan. De spits vestigde daarmee een record op het wereldkampioenschap. Het team van Guus Hiddink knokte zich nog wel terug in de wedstrijd, maar een dubbelslag van Ihan bezorgde de Turken brons: 3-2.

Halve finale op EK

Turkije mocht in 2003 deelnemen aan de Confederations Cup. Het toernooi kreeg een inktzwart randje door het overlijden van Kameroen-middenvelder Marc-Vivien Foé. De Afrikanen wisten desondanks de finale te bereiken, waarin Frankrijk nipt aan het langste eind trok. De Turken verloren in de halve finale van de Franse sterrenploeg. In de troostfinale zorgde Okan Yilmaz in de slotfase voor het winnende doelpunt ten koste van Colombia: 2-1. Opnieuw sloot de nationale ploeg af met een derde plaats.

Na de Confederations Cup haperde de Turkse motor. Het team greep achtereenvolgens naast deelname aan het EK van 2004 en het WK van 2006. In 2008 maakte men een geslaagde EK-rentree door in een groep met Portugal, Tsjechië en Zwitserland als tweede te eindigen. De kwartfinale leek het eindstation door toedoen van Kroatië, dat dankzij Ivan Klasnic in minuut 119 de leiding nam. In de 122ste minuut zorgde Semih Sentürk alsnog voor een strafschoppenserie. Het aangeslagen Kroatië faalde vervolgens hopeloos: 3-1 voor Turkije.

Ugur Boral zorgde in de halve finale voor een daverende start door Turkije op voorsprong te brengen ten koste van Duitsland. Bastian Schweinsteiger en Miroslav Klose wisten de verhoudingen wel om te draaien, maar Semir Sentürk zorgde in de 86ste minuut voor de gelijkmaker. Een nieuwe verlenging leek aanstaande. Leek, want in blessuretijd schoot Philipp Lahm de Mannschaft alsnog naar de EK-finale: 2-3. De vleugelverdediger schoot de manschappen van Ersun Yanal in rouwstemming.

Nieuwe EK-deelnames

Turkije faalde na 2002 steevast in de WK-kwalificatiecyclus. Ook het EK van 2012 ging voorbij aan de Ay-Yildizlilar, maar op de Europese eindrondes van 2016, 2021 en 2024 mocht men zich wel weer meten met de beste landenteams. In 2016 en 2021 leverde dat geen succes op met uitschakeling in de groepsfase. Daarentegen verliep de editie van 2024 beter door de kwartfinale te bereiken. Met spelers als Altay Bayindir, Merih Demiral, Orkun Kökcü, Arda Güler, Hakan Calhanoglu, Ferdi Kadioglu en Kenan Yildiz sneuvelde men uiteindelijk tegen het Nederlands elftal (1-2).

In oktober 2023 kregen de Turken goed nieuws vanuit Zwitserland. De UEFA besloot het EK van 2032 toe te wijzen aan Italië en Turkije, waardoor die landen automatisch zijn geplaatst voor de desbetreffende eindronde. Rusland was ook kandidaat, maar kwam vanwege de invasie in Oekraïne niet in aanmerking voor de organisatie. Turkije diende aanvankelijk ook een bid in voor het EK van 2028, maar trok zich terug om de kansen voor 2032 te versterken.

Turkije op eindtoernooien

Sinds de jaren vijftig is Turkije actief in de kwalificatiefase voor EK’s en WK’s. In de onderstaande tabel treft u een overzicht.

EK’s

WK’s

Turkije versus Nederland

Het Nederlands elftal speelde vooralsnog vijftien officiële interlands tegen Turkije. De oranjehemden wisten bijna de helft van de onderlinge ontmoetingen in winst om te zetten: zeven keer. Viermaal trokken de Turken aan het langste eind, waar vier edities onbeslist bleven. Niet geheel verrassend is het doelsaldo eveneens in het voordeel van de Nederlanders: 23-15.

De eerste ontmoeting tussen Nederland en Turkije vond op 4 mei 1958 plaats in Amsterdam. Zo’n zestigduizend toeschouwers zagen de bezoekers in het Olympisch Stadion verrassen: 1-2. Pas in december 1992, in de derde onderlinge wedstrijd, wisten de Oranje-internationals voor het eerst te winnen. De grootste uitslag dateert van 7 september 2021. In de WK-kwalificatiefase zorgden de mannen van Louis van Gaal voor een klinkende Nederlandse zege: 6-1. Memphis Depay maakte er drie.

Nederland en Turkije troffen elkaar één keer op een eindronde. Op het EK van 2024 wisten de Oranje-internationals een 0-1 achterstand (Samet Akaydin) om te buigen in een 2-1 zege. Stefan de Vrij maakte de gelijkmaker, waar Mert Müldür met een eigen doelpunt de beslissing verzorgde.

Veelgestelde vragen over het Estse voetbalteam

Laatste update: 9 november 2024