Het laatste nieuws over Brazilië

Het nationale voetbalteam van Brazilië is actief onder de vlag van zowel de CONMEBOL als de FIFA. De ploeg staat bekend onder de bijnaam Seleção of De Goddelijke Kanaries.

• Het Braziliaanse team maakt deel uit van de CBF
• De bijnaam van het team luidt ‘Seleção’ of ‘De Gele Kanaries’
• Het Zuid-Amerikaanse land won vijfmaal het WK
• Geen land werd vaker wereldkampioen
• De Copa América werd negen keer gewonnen

Het nationale voetbalteam van Brazilië

De Braziliaanse voetbalploeg maakt deel uit van de Confederação Brasileira de Futebol (CBF). Op 8 juni 1914 werd de voetbalbond opgericht, waar men zich negen jaar later aansloot bij de wereldvoetbalbond FIFA. Het nationale team kwam in het oprichtingsjaar voor het eerst in actie tijdens een officiële interlandwedstrijd. Op 20 augustus 1914 ging men hard ten onder bij Argentinië (3-0), dat later uitgroeide tot aartsrivaal.

In 1916 organiseerde Argentinië het allereerste kampioenschap van Zuid-Amerika. Dat toernooi kreeg later naamsbekendheid als Copa América. Brazilië behoorde tot de eerste vier deelnemers, maar speelde geen rol van betekenis. Na gelijke spelen tegen Chili en Argentinië (1-1) ging de derde groepswedstrijd tegen Uruguay met 1-2 verloren. De Uruguayanen kroonden zich met dat resultaat tot de eerste kampioen van het continent.

Eerste Copa América-succes

Brazilië wist de Copa América in 1919 voor het eerst te winnen. In eigen land ontstond een schitterend gevecht met Uruguay. Na drie groepswedstrijden stonden beide landen op vijf punten (twee punten per zege), waardoor er een beslissingswedstrijd aan te pas moest komen. Doelsaldo was in die tijd namelijk nog niet leidend. Het verschil met Uruguay bleek opnieuw minimaal, maar diep in de verlenging maakte Arthur Friedenreich dan toch het verschil: 1-0.

Drie jaar later wist Brazilië zich opnieuw tot nummer één van Zuid-Amerika te kronen. Uruguay trok zich tijdens de eindronde van 1922 terug uit onvrede over de Braziliaanse arbitrage, waardoor de Seleção in de finale mocht aantreden tegen Paraguay. Corinthians-icoon Manuel Nunes (‘Neco’) zette zijn team al na elf minuten op het goede spoor. Xavier Camargo (‘Formiga’) bepaalde middels een dubbelslag de eindstand op 3-0.

De Braziliaanse formatie liet na 1925 steeds vaker verstek gaan voor de Copa América. Waar men tot die tijd één toernooi liet lopen (1924), daar volgde een periode van zo’n vijftien jaar met welgeteld één deelname aan de Zuid-Amerikaanse eindronde. Er ontstond een boeiend gevecht tussen Argentinië en Brazilië, maar het thuisland zegevierde in Buenos Aires. Vicente de la Mata maakte in de verlenging beide doelpunten (2-0).

WK-debuut

Buurland Uruguay organiseerde in 1930 het allereerste WK. Preguinho maakte op 14 juli van dat jaar het eerste Braziliaanse WK-doelpunt, maar kon een nederlaag tegen Joegoslavië niet voorkomen: 1-2. Diezelfde tegenstander rekende vervolgens ook af met Bolivia, waardoor de laatste groepswedstrijd al niet meer ter zake deed. Preguinho en Moderato zorgden desalniettemin voor een waardig afscheid door een 4-0 overwinning op Bolivia tot stand te brengen. Beide spelers scoorden tweemaal.

De snelle WK-uitschakeling was deels te wijten aan strubbelingen tussen de voetbalbonden van Rio de Janeiro en São Paulo, waardoor spelers uit de laatstgenoemde regio ontbraken. Dit betekende dat een grote naam als Friedenreich niet mocht afreizen. Op het WK van 1934 fungeerde Brazilië als enige afvaardiging. Al na een half uur keek men tegen een 0-3 achterstand aan door toedoen van Spanje. Leônidas redde na rust nog wel de eer, maar verder dan 1-3 kwam men niet.

Brazilië wist in 1938 dan toch een respectabel WK neer te zetten. De Seleção rekende af met zowel Polen (6-5 na verlenging) en Tsjecho-Slowakije (over twee wedstrijden). Sterspeler Leônidas werd gespaard voor een mogelijke finale, maar de droom mislukte door een 1-3 nederlaag tegen gastheer Italië. In de met 4-2 gewonnen troostfinale tegen Zweden maakte hij alsnog zijn zesde en zevende treffer van het toernooi. De zwarte diamant maakte in totaal 21 doelpunten in ‘slechts’ negentien interlands.

Trauma in eigen land

Door de Tweede Wereldoorlog werden er geen WK’s afgewerkt in de jaren veertig. Het eerste naoorlogse wereldkampioenschap werd gegund aan Brazilië. De gastheer wist de groepsfase vlotjes te overleven ten koste van Mexico (4-0), Zwitserland (2-2) en Joegoslavië (2-0). In de tweede groepsfase maakte de Copa América-winnaar van 1949 veel indruk door achtereenvolgens Zweden en Spanje met klinkende cijfers te verslaan: 7-1 en 6-1. Concurrent Uruguay liet daarentegen twee punten liggen tegen de Spanjaarden (2-2).

Het Zuid-Amerikaanse onderonsje tussen Brazilië en Uruguay fungeerde op 16 juli 1950 praktisch als WK-finale. Het iconische Maracanã werd officieel bevolkt door 173.850 voetbalfans, maar volgens schattingen zaten er wel 220.000 mensen in het stadion. Zij zagen Friaça twee minuten na rust de openingstreffer maken. De wereldtitel leek aanstaande, maar Juan Alberto Schiaffino en Alcides Ghiggia dompelde het thuisland in rouw: 1-2. Voor de tweede keer mocht Uruguay zich wereldkampioen noemen.

De verloren WK-finale van 1950 ging de boeken in als Maracanaço (‘de shock van Maracanã’). Volgens de LA Times beroofde één fan zich van het leven, waar drie andere fans zouden zijn overleven aan een hartaanval. Het Braziliaanse volk besloot vooral de zwarte spelers aan te wijzen als schuldigen. Doelman Barbosa verklaarde vlak voor zijn dood in 2000: “De maximale straf in Brazilië is dertig jaar gevangenis, ik heb mijn hele leven straf gekregen.” Zo werd hij door een moeder aan diens kind voorgesteld als ‘de man die het hele land liet huilen’.

De Pelé-jaren

Na de verloren WK-finale van 1950 besloot Brazilië afscheid te nemen van de witte shirts. Het nationale team switchte naar geel-blauw, dat uitgroeide tot een iconische combinatie. De bijnaam Os Canarinhos was geboren. De selectie werd grotendeels vervangen na het trauma tegen Uruguay: slechts vier selectiespelers bleven over voor het WK van 1954. In Zwitserland bereikte men de kwartfinale, maar Hongarije zegevierde in een bikkelharde wedstrijd: 2-4. Na de Slag van Bern ging het zelfs in de kleedkamers nog mis tussen beide teams.

In 1957 maakte een nieuw supertalent zijn debuut voor Brazilië: Pelé. De tienersensatie begon het WK van 1958 op de reservebank, maar begon in de derde groepswedstrijd tegen de Sovjet-Unie (2-0) in de basis en scoorde meteen. Hij maakte vervolgens ook het verschil in de kwartfinale (1-0 tegen Wales) en produceerde in de halve finale tegen Frankrijk (5-2) zelfs een hattrick. Pelè onderstreepte zijn topvorm met twee doelpunten in de WK-finale. Ten koste van gastheer Zweden werd de historische wereldtitel een feit: 5-2.

Door een hamstringblessure moest sterspeler Pelé het grootste deel van het WK van 1962 missen. Zijn teamgenoten wisten Brazilië desondanks titelprolongatie te bezorgen door de finale te bereiken én te winnen van Tsjecho-Slowakije (3-1). De hegemonie sneuvelde in 1966 al tijdens de groepsfase, maar in 1970 mochten de Zuid-Amerikanen zich opnieuw tot de nummer één van de wereld kronen. Pelé blonk in de finale tegen Italië (4-1) uit met één doelpunt en een tweetal assists.

Glans ontbreekt zonder Pelé

In 1971 zwaaide Pelé af als international van Brazilië. In 92 interlands maakte hij maar liefst 77 doelpunten, waardoor hij zich topscorer aller tijden mocht noemen. Zonder de steraanvaller slaagde de Zuid-Amerikaanse formatie er niet in om de WK-finale van 1974 te bereiken. In de halve finale zorgden Johan Neeskens en Johan Cruijff voor het verschil namens het Nederlands elftal: 0-2. De troostfinale tegen Polen ging vervolgens eveneens verloren door een treffer van Grzegorz Lato (0-1).

Het WK van 1978 vond plaats in buurland Argentinië. In de tweede groepsfase won Brazilië de derde groepswedstrijd tegen Polen met 3-1, waardoor de Argentijnen met minimaal vier doelpunten verschil moesten winnen van Peru. De gastheer slaagde in die missie door met 6-0 te winnen. Volgens critici was er sprake van omkoping, maar dat is nooit officieel aangetoond. De Brazilianen mochten daardoor slechts om brons strijden en ditmaal slaagde die missie wel door Italië te verslaan (2-1).

Brazilië nam in 1982 revanche door Argentinië in de tweede groepsfase te verslaan (3-1). Een hattrick van Paolo Rossi maakte in de tweede wedstrijd evenwel het verschil voor Italië (2-3), dat zich daarmee plaatste voor de halve finale. In 1986 ging het al in de kwartfinale mis door een verloren strafschoppenserie tegen Frankrijk. Het Braziliaanse veldspel maakte indruk, maar de generatie met spelers als Toninho Cerezo, Falcão, Sócrates en Zico wist niet in de voetsporen te treden van Pelé en consorten. Zij sloten hun interlandcarrière af zonder hoofdprijs.

Eindelijk weer een hoofdprijs

Aan het einde van de jaren tachtig onderging de selectie van Brazilië een nieuwe renovatie. Spelers als Taffarel, Bebeto, Branco, Dunga en Romário groeiden uit tot de nieuwe sterren. In 1989 wist de nieuwe generatie eindelijk weer eens een Copa América-titel binnen te slepen, de eerste sinds 1949. Het team werd getipt als potentiële wereldkampioen van 1990, maar sneuvelde al in de achtste finale door toedoen van aartsrivaal Argentinië. Claudio Caniggia maakte op aangeven van Diego Maradona het winnende doelpunt: 0-1.

Romário en Bebeto bezorgden Brazilië in 1994 een 2-0 voorsprong in de kwartfinale van het WK. Nederland wist die schade ongedaan te maken, maar een vrije trap van Branco zorgde alsnog voor Zuid-Amerikaans succes: 3-2. Romário loodste zijn team vervolgens in de halve finale voorbij Zweden (1-0). In de finale wist men niet te swingen, maar de eerste wereldtitel sinds 1970 werd wel een feit. Italië faalde in de strafschoppenserie hopeloos door driemaal te missen. Vooral de cruciale misser van Roberto Baggio staat bij veel voetbalfans uit die tijd in het geheugen gegrift.

In 1997 en 1999 kroonde Brazilië zich opnieuw tot Copa América-winnaar. Tussendoor hoopten De Goddelijke Kanaries de wereldtitel te prolongeren, mede dankzij de bijzonder productieve Ronaldo. In aanloop naar de WK-finale van 1998 kreeg de spits echter een epileptische aanval. Hij begon wel in de basisopstelling, maar wist geen hoofdrol op te eisen tegen gastheer Frankrijk: 0-3. Zinédine Zidane maakte het verschil door tweemaal te scoren, waar Emmanuel Petit vlak voor tijd de nekslag toediende.

Hoofdrol voor Ronaldo

Het WK van 2002 werd toegewezen aan Japan en Zuid-Korea. Ronaldo en Rivaldo bezorgden Brazilië een uitstekende start door in de eerste groepswedstrijd tegen Turkije een 2-1 zege uit het vuur te slepen. In de halve finale troffen beide teams elkaar opnieuw en ook nu trokken de Zuid-Amerikanen aan het langste eind: 1-0. Ronaldo bekroonde zijn absolute topvorm door in de WK-finale tegen Duitsland tweemaal te scoren (2-0), mede dankzij een blunder van doelman oliver Kahn. Hij maakte in 2002 maar liefst acht doelpunten op het wereldkampioenschap. Ook Ronaldinho maakte dat toernooi uit van de succesploeg.

Brazilië won in 2004 de Copa América en herhaalde dat succes in 2007. Het WK van 2006 bracht daarentegen niet het gewenste succes. Ghana werd in de achtste finale nog simpel opzij gezet (3-0), maar in de kwartfinale vergat Roberto Carlos mee te lopen met Thierry Henry. De Fransman strafte die fout genadeloos af: 0-1. Een vierde opeenvolgende WK-finale zat er dus niet in. In 2010 sneuvelde men opnieuw in de kwartfinale, met ditmaal Nederland als boosdoener. Wesley Sneijder kopte het winnende doelpunt binnen en duwde bondscoach Dunga daarmee naar de uitgang.

Nieuw trauma in eigen land

Dunga werd opgevolgd door Mano Menezes, maar hij werd in november 2012 al ontslagen. Luiz Felipe Scolari, het brein achter de WK-titel van 2002, keerde vervolgens terug als bondscoach. De trainer uit Passo do Sobrado kreeg de opdracht om Brazilië in eigen land naar de WK-titel van 2014 te loodsen. Hij kreeg daarbij de beschikking over een nieuw toptalent: Neymar. De nieuwe steraanvaller liep in de kwartfinalewedstrijd tegen Colombia (2-1 zege) echter een gebroken rugwervel op, waardoor het restant aan zijn neus voorbij ging.

Zonder Neymar had Brazilië geen schijn van kans in de halve finale. Duitsland nam al na elf minuten de leiding via Thomas Müller en wist die voorsprong uit te bouwen naar 0-7. Pas in de negentigste minuut wist Oscar de eer te redden: 1-7. Een hard gelag voor het thuisland, dat ook in de troostfinale kansloos ten onder ging door toedoen van het Nederlands elftal (0-3). Zelfs een bronzen medaille was de Braziliaanse formatie niet gegund. “Vergeef ons alsjeblieft ergste nederlaag aller tijden”, stamelde Scolari na afloop.

Brazilië stelde eveneens teleur op de Copa América-edities van 2015 en 2016. In 2015 wist men nog de kwartfinale te bereiken, maar Paraguay zegevierde na strafschoppen. Een jaar later ging het zelfs al mis in de groepsfase. Het WK van 2016 stond dan ook in het teken van revanche. Met zeven punten bleek de groepsfase geen al te groot obstakel, waar Mexico in de achtste finale eveneens opzij werd gezet. België bleek in de halve finale echter te sterk voor de manschappen van Tite.

Negende Copa-triomf

In 2019 bereikte Brazilië de finale van de Copa América door Argentinië met 2-1 te verslaan. Tegen Peru zorgden Éverton Soares en Gabriel Jesus voor een comfortabele voorsprong, maar vlak voor rust scoorde José Paolo Guerrero tegen vanaf elf meter. De opdracht werd na zeventig minuten nog wat ingewikkelder door de tweede gele kaart voor Jesus. In de negentigste minuut stelde Richarlison de negende Copa-triomf alsnog veilig door een strafschop te verzilveren.

Brazilië werd in 2021 onttroond door Argentinië, dat in de finale met 0-1 triomfeerde. In de volgende jaren bleef de gewenste ontwikkeling van het nationale team uit. Zowel op het WK van 2022 als de Copa América van 2024 sneuvelde de ploeg al in de kwartfinale door respectievelijk Kroatië als Uruguay. In beide gevallen faalde de Seleção in de strafschoppenserie. Tussendoor overleed voetbalicoon Pelé op 82-jarige leeftijd en nam Neymar het stokje over als topscorer aller tijden.

---

Brazilië op eindtoernooien

Sinds 1916 is Brazilië actief op Zuid-Amerikaanse kampioenschappen. Ook was men actief op het allereerste WK ooit (1930). In de onderstaande tabel treft u een overzicht.

Copa América

Jaar	Resultaat	Jaar	Resultaat
1916	Derde	1975	Derde
1917	Derde	1979	Derde
1919	Winnaar	1983	Tweede
1920	Derde	1987	Groepsfase
1921	Tweede	1989	Winnaar
1922	Winnaar	1991	Tweede
1923	Vierde	1993	Kwartfinale
1925	Tweede	1995	Tweede
1937	Tweede	1997	Winnaar
1942	Derde	1999	Winnaar
1945	Tweede	2001	Kwartfinale
1946	Tweede	2004	Winnaar
1949	Winnaar	2007	Winnaar
1953	Tweede	2011	Kwartfinale
1956	Vierde	2015	Kwartfinale
1957	Tweede	2016	Groepsfase
1959	Tweede	2019	Winnaar
1959 (2)	Derde	2021	Tweede
1963	Vierde	2024	Kwartfinale

WK’s

Jaar	Resultaat	Jaar	Resultaat
1930	Groepsfase	1986	Kwartfinale
1934	Eerste ronde	1990	Achtste finale
1938	Derde	1994	Winnaar
1950	Tweede	1998	Tweede
1954	Kwartfinale	2002	Winnaar
1958	Winnaar	2006	Kwartfinale
1962	Winnaar	2010	Kwartfinale
1966	Groepsfase	2014	Vierde
1970	Winnaar	2018	Kwartfinale
1974	Vierde	2022	Kwartfinale
1978	Derde	2026	?
1982	Tweede ronde

---

Brazilië versus Nederland

Het Nederlands elftal speelde vooralsnog dertien officiële interlandwedstrijden tegen Brazilië. De verhoudingen zijn behoorlijk in evenwicht. Beide teams wonnen vier edities, waar men vijfmaal afsloot met een gelijke stand. Ook het doelsaldo is redelijk vergelijkbaar: de Oranje-internationals maakten negentien doelpunten, waar de Zuid-Amerikanen twintig keer doel wisten te treffen.

Brazilië en Nederland troffen elkaar vijfmaal op een WK. Op dit podium valt de balans uit in het voordeel van de oranjehemden. Zowel in 1974 (2-0), 2010 (2-1) als 2014 (3-0) trok Nederland aan het langste eind. Brazilië zegevierde daarentegen in 1994 (2-3) als 1998 (na strafschoppen). De troostfinale van 2014 is vooralsnog de laatste krachtmeting tussen beide landen. Robin van Persie, Daley Blind en Georginio Wijnaldum troffen die avond doel.

---

Veelgestelde vragen over het Braziliaanse voetbalteam

Laatste update: 28 november 2024